סי געיט

פֿון װיקיפּעדיע

סי געיט איז א געגנט אין ברוקלין ניו יארק, עס וואוינען דארט 5000 מענטשען און עס איז פארהאן 2000 דירות, עס געפונט זיך ביים מעריב-דרום ווינקעל פון ברוקלין און עס טוט זיך גרעניצען מיט קאני איילענד צו מזרח.

סי געיט איז געבויט געווארען אויפן ארט וועלכעס איז און די מיטעלע 1800 אנגערופען געווארען Norton's Point אדער West Brighton ווי די מאכטפולע פאליטישע קרופטירטע ארגענעזאציע Tammany Hall האבען אויפגעשטעלט בתי זונות און דארט האט זיך אויסבאהלטען זייער פירער דער געוועזענער קנגרעסמאן William Marcy Tweed וועלכער איז אנטלאפען פון א מאנהעטן תפיסה, פון דארט האט ער געכאפט א שיף קיין קובא. אין 1892 האט מען פארקויפט דאס פלאץ און אויפגעשטעלט א Yacht Club - וועלכער איז פארברענט געווארן אין די 30' יארען - און א פארוויילונגס ארט פאר רייכע אריסטעקראטען, דאמאלטס איז געבויט געווארען גרויסע פאלאצען און האטעלען דעזיינט דורוך בארימטע ארכיטעקן, אין 1899 האבען די פולע נייע היים איינגעטומערס זיך צונויפגענומען און באשטימט אן אסאציאציע (Association) וועלכע זאל זיי פארטרעטן און איר א נאמען געגעבען "די סי געיט אסאציאציע". במשך די 30' יארען ווען עס האט געהערשט די דעפרעסיע אין אמעריקע האט סי געיט פארלוירען איר חן די רייכע לייט זענען פארשווינדען געווארען און די אלע גרויסע פאלאצען זענען צוטיילט געווארען פאר מערערע דירות ווי די מיטעל קלאס מענטשען האבען זיך באזעצט. אין די 40' יארען ווען עס האט געהערשט דער צווייטער וועלט מלחמה האט מען זיך אין אמעריקע געשראקען פון א פלוצלינגע באמבאדירונג מצד די דייטשע לופט כוחעס, האט מען דאמאלט אויפגעבויט אנטי-ערקרעפט anti aircraft באזעס אויפן ים בארטען פון סי געיט. די איבערבלייבענישען פון די אנטי-ערקרעפט איינריכטען איז געווען מערגבאר ביז אינמיטן די 90' יארען ווען די us army corps of engineers האט באשאטן דער ים בארטען מיט טויזענטער טאנען פון זאמד און באגראבען אלזדינג צוליב א גרויסער פארפלייצונג וועלכער האט אומגעווארפען א הויז און געטון שאדען צו מערערע אנדערע הייזער.

סי געיט טוט ביז היינט פונקצואנירען ווי א זעלבשטענדיגע פריוואטער שטאט מיט אן אייגענע פאליציי דעפארטמענט וועלכע איז דער עלצטער פאליציי דעפארטמענט אין ברוקלין, סי געיט איז באשיצט מיט א הויעכער צוים פון מזרח זייט - וועלכער האט 2 טוירען ווי די פארקער פון מענטשען און אטומאבילען קומען אריין - און מיט'ן ים פון דריי, די גאסען און פארקס זענען די אייגענטום פון די סי געיט אסאציאציע וועלכע זענען די פארשטייערס פון די 820 היים איינגעטומער. די אסאציאציע באשטייט פון 21 ערוועלטע איינוואוינער, וואלען קומט פאָר א יעדערס יאר אויף 7 פון די 21 בענקלעך, צו וועלען אדער צו ווערן געוועלט מיז מען זיין אן היים איינגעטומער, דער אסאציאציע באשטימט אויך א פרעזידענט און א ווייס פרעזידענט פון ציווישען אירע מיטגלידער.

[בעאַרבעטן] אידען אין סי געיט

און די בראשית יארן פון סי געיט האט מען קיין איד נישט אריין געלאזט אבער מיט די צייט האט זיך דאס געטוישט אז מיט א 10יאר צוריק האט די ניו יארק טיימס געשריבען אין אן ארטיקעל איבער סי געיט אז אירע איינוואוינערס זענען 70% אידען איינגעטיילט אין 3 גרופעס, אלט געזעצענע אמעריקאנער אידען, אדטאדאקסישע אידען און רוסישע אידען.

פון די ערשטע פאפעלערע אידישע איינוואוינערס איז באקאנט דער באוויסטער שרייבער יצחק באשעוויס זינגער וועלכער איז אנגעקומען קיין אמעריקע אין 25' (לויט אנדערע ערשט אין 35') צו זיין ברודער וועלכער האט געוואוינט אין סי געיט און קורץ דעראויף האט ער זיך זעלבסט געדונגען א דירה פאר $4 א וואך, און שפעטער אין זיינע שרייבונגען האט ער געשריבען איבער סי געיט מיט קורצע זאצען.

די ערשטער שול וועלכער איז געבויט געווארן אין סי געיט האט און זיינער צייט געהאט אויס צו שטיין פון די אנטעסעמיטישע איינוואוינער וועלכע האבען געמאכט מערערע פראבלעמען מיטן בויען אבער דער שול כנסת ישראל שטייט נאך ביז היינט, במשך די 70' יארען איז דארט געווען רב הרב געלבמאן, דער היינטאגער רב איז הרב בריקמאן פון חב"ד וועלכער האט א שטארקער השפעה אויף די רוסישע אידען.

אין די 50'-60' יארען האבען זיך א טייל מתפללים אפגעטיילט און געגרינדעט א נייער שול ווי הרב קראוויץ און שפעטער הרב אריעלי האבען געדינט אלץ רב, דערנאך אין די 80'יארען איז די שול איבער גענימען געווארען דורוך הרב רובין זין פון סוליצער רבין פון פאר ראקאוועי וועלכער פירט דעם שול ביזען היינטאגען טאג.

[בעאַרבעטן] אולטרא ארטאדאקסען קומען קיין סי געיט אדאנק הרב מייזעלס

ביז די מיטעלע 70' יארען האבען קיין סאך היימישע אידען נישט געוואוינט אין סי געיט און די איינצעלע וועלכע האבען יא געוואוינט האבען זיך שווער געפונען דאס פלאץ, עס איז דארט געווען צוויי כשרע האטלען sea gate manor און די ocean breeze hotel ווי מאנכע פלעגן קומען אמאל אויף א שבת און ווי אויך זענען געווען אזאלכע וואס פלעגן דינגען א דירה אויפ'ן זימער.

די sea gate manor האטעל האט פונקציענירט ביז די אנהייב 80' יארען ווען עס איז געווארען אן אנשטאלט פאר גייסטישע צריקגעשטאנענע פערזאנען, בערך מיט א פינף יאר שפעטער איז זי אפגעקויפט געווארען און אדורוך א גענצליכע רענאוואציע און איז פון דאמאלט באקאנט אלץ דער " סי געיט קימפאטורען היים ".

אין די מיטעלע 70'יארען איז הרב מייזעלס אויף געקומען מיט א פלאן אז היימישע אידען זאלען זיך באזעצען אין סי געיט, ווי די הייזער זענען פיל ביליגער געווען און צוביסליעך האט זיך א עולם פון בארא פארק און וויליאמסבורג זיך באזעצט און סי געיט, הרב מייזעלס האט באלד געלאזט בויען א גרויסער שול מיט א מקוה וועלכע האט אויך געדינט אלץ מקוה טהרה און די ערשטע יארען, דער שול איז דער צענטער פון אידישקייט אין סי געיט.

דער רבי פון רומבניץ האט אויך געוואוינט אין סי געיט עטליכע יאר, מען האט געקויפט א גרויס הויז ווי די רבי האט געוואוינט און א שול און אויך געבויט א מקוה, היינט ווערט דער שול אנגעפירט דורוך א ר' דוד מייזעלס דער עלצטער זין פון הרב מייזעלס און די מקוה איז גענצליך איבערגעבויט געווארען און ווערט באניצט אלץ דער מקוה טהרה פון סי געיט.

אין די אנהייב 80' יארען האט זיך געצויגען קיין סי געיט הרב שמאול קרויס און געעפענט א שול, הרב קרויס וועלכער קען אויך באצייכענט ווערען אלץ א חסידישער רבי מיט זיין טיש פירען, י"ב חלות, טיילען שריים. מיט די צייט האבען זיינע מענטשען און מתפללים געבויט א נייער שול און א מקוה אבער דענאך האט מען זיך צוטיילט און הרב קרויס איז צוריק צו זיין שול און די בעלי בתים זענען געבליבען אין דעם נייער שול. הרב קרויס האט נאך עטליכע יאר זיך געצויגען קיין קרית יואל. ווידער די בעלי בתים שול איז אנגעגאנגען אָן א אפיציעלער רב און אויף די הייליגע טעג און שיינע שבתים פלעגט צו זיי קומען פראווערען ר' ברוך מרדכי לעבעוויטש מקמארנא, בערך אין 90' האט ר' אלימילך אשכנזי וועלכער איז פריער געווען רב אין מעלברוין אויסטראליע איבערגענימען דעם שול.

ליסטע פון ברוקלין געגענטער
	בארא פארק · וויליאמסבורג · בענסנהוירסט · גרינפאונט · בושוויק · פארט גרין · קאנארסי · סיגעיט · מיל בעיסן · סטארעט סיטי · בעדפארד סטייוועסענט · שיפשעיד בעי · קאני איילענד · פלעטבוש · מידוואוד · פארק סלאופ · פראספעקט פארק · דאונטאון ברוקלין · סאן סעט סיטי · ברייטאן ביטש · קרוין הייטס · און נאך... זעה פאר זיך • רעדן • ענדערן