Aluminijum
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Aluminijum (Al, latinski- aluminium) je metal IIIA grupe. Jedini stabilni izotop mu je27Al.
Aluminijum je peti po rasprostranjenosti od svih elemenata koji se javljaju na površini Zemlje.
Sadržaj |
[uredi] Hemijske osobine
Oksidacioni broj aluminijuma je +3, ali se vrlo rijetko može javiti i sa oksidacinim brojevima +1 i +2. Čist aluminijum na zraku polahko se oksiduje, prekrivajući se slojem oksida Al2O3, koji štiti od korozije metal koji se nalazi ispod površine. Reaguje sa ključalom vodom istiskujući iz nje vodonik prelazeći u aluminijum-hidroksid. Aluminijum se lako rastvara u jakim bazama(kao na primjer natrijum-hidroksid-NaOH ili kalijum-hidroksid KOH) istiskujući vodonik i prelazeći u 2Na[Al(OH)4] : 2Al + 2NaOH + 6H2O → 2Na[Al(OH)4] + 3H2↑. Rastvara se u sonoj i u razblaženoj sumpornoj kiselini istiskujući vodonik, dok reakcija sa koncentrovanom sumpornom i razblaženom azotnom kiselinom teče drugačije - izdvaja se sumpor(IV)oksid i amonijak. Koncentrovana azotna kiselina pasivizira aluminijum.
[uredi] Primjena
Zbog njegovih osobina, kao što su mala gustina i velika otpornost na koroziju, legure aluminijuma sa bakrom i molibdenom zvane duraluminijum našle su mnoge primjene i koriste se za proizvodnju široke grupe produkata - od konzervi do dijelova za kosmičke brodove. Čist, kristalan aluminijum je krh i lomljiv.
[uredi] Jedinjenja
Najvažnija jedinjenja aluminijuma su amfoteran aluminijum(III) oksid, i amfoteran aluminijum(III) hidroksid. Aluminijum takođe gradi i aluminijum(III) hidroksid, a aluminijumsko-litijumski hidroksid LiAlH4 se često koristi u organskoj hemiji. Veliki industrijski značaj imaju aluminosilikati, a posebno MAO (metalni aluminosilikat). Glina i ilovača koje se koriste u produkciji keramike su složene mješavine aluminijuma i K[AlSi3O8] ili aluminijuma i Na[AlSi3O8].
[uredi] Biološki značaj
Aluminijum nema nikakvog biološkog značaja, mada su neki ljudi alergični na taj metal.
