UEFA
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Union of European Football Associations (UEFA; Unija evropskih fudbalskih asocijacija) je rukovodeći organ fudbalskog sporta u Evropi. Ona predstavlja državne fudbalske saveze Evrope, održava evropska takmičenja klubova i državnih reprezentacija, kontroliše novčane nagrade, pravila i medijska prava tih takmičenja.
UEFA je jedna od šest konfederacija FIFA-e. Od svih konfederacija, ona je daleko najjača što se tiče zdravlja i uticaja na čitavu igru. Tako svi najjači igrači svijeta igraju u Evropi, zbog plaća koje mogu dobiti u najzdravijim klubovima svijeta, posebno u Engleskoj, Italiji, Španiji i Njemačkoj. Večina najjačih državnih reprezentacija svijeta su u UEFA-i. Od 32 mjesta na Svijetskom Prvenstvu 2006, 14 je dodijeljeno savezima UEFA-e.
UEFA je osnovana 15. juna 1954. u Basel-u, Švajcarska, nakon diskusija između fudbalskih saveza Francuske, Italije i Belgije. Sjedište se nalazilo do 1959. u Paris-u, prije nego što je organizacija preselila u Bern. Henri Delaunay je bio prvi generalni sekretar, Ebbe Schwartz predsjednik. Rukovodeći centar je od 1995 u Nyon-u, Švajcarska. Početkom je sadržavala 25 državnih saveza. Danas sadrži 52 saveza, uključujući i Tursku, Kipar, Izrael, Gruziju, Armeniju, Azerbejdžan i Kazahstan.
UEFA, kao predstavnica državnih saveza, ima nekoliko sporova sa Evropskom Komisijom. U 1990-im su se teme kao televizijska prava i posebno međunarodni prelasci igrača (Bosman-pravilo) morali promjeniti, da bi ostali u skladu sa evropskim pravom.
Sadržaj |
[uredi] Generalni sekretari UEFA-e
(naziv promjenjen u "glavni izvršioc" und decembru 1999. godine):
- Henri Delaunay (Francuska, 1954.-1956.)
- Pierre Delaunay (Francuska, 1956.-1960.)
- Hans Bangerter (Švajcarska, 1960.-1989.)
- Gerhard Aigner (Njemačka, 1989.-2003.)
- Lars-Christer Olsson (Švedska, od 2004.)
[uredi] Predsjednici UEFA-e
- Ebbe Schwartz (Danska, 1954.-1962.)
- Gustav Wiederkehr (Švajcarska, 1962.-1972.)
- Artemio Franchi (Italija, 1973.-1983.)
- Jacques Georges (Francuska, 1984.-1990.)
- Lennart Johansson (Švedska, 1990.-2007.)
- Michel Platini (Francuska, 0d 2007.)
Predsjednik UEFA-e je automatski i podpredsjednik FIFA-e.
[uredi] Takmičenja
[uredi] Reprezentacije
Glavno natjecanje za muške državne reprezentacije je Europsko Nogometno Prvenstvo, započeto 1958. , sa prvom završnicom 1960. i poznato kao Evropski Kup Država do 1964. godine. UEFA organizuje još i Evropska prvenstva za reprezentacije U-21 (ispod 21 god. starosti), U-19 (ispod 19 god. starosti), U17 (ispod 17 god. starosti). Za ženske državne reprezentacije UEFA održava UEFA Žensko Prvenstvo za seniorske timove i UEFA Žensko U-19 prvenstvo za U-19-timove.
UEFA još organizuje zajedno sa CAF-om takozvani UEFA/CAF Meridijanski Kup za mlade ekipe.
U Futsalu postoji UEFA Futsal Prvenstvo.
[uredi] Klubovi
UEFA dalje organizuje dva glavna takmičenja u Evropi: UEFA Ligu Prvaka, za šampione državnih liga, koje je prvo održano 1955. i bilo poznato kao Evropski Kup Šampiona do 1991.; i UEFA Kup, za državne pobjednike kupova i visoko placirane ekipe u ligama, koje se održava od 1971. kao naslijednik Međugradskog Sajamskom Kupa (isto održavano od 1955.). Jedno treče takmičenje, Kup Pobjednika Kupova se održavalo od 1960. godine i ujedinjeno je sa UEFA Kupom 1999.. Samo četiri kluba su pobjedili svaki od ta tri takmičenja, jedan poduhvat koji više nije moguć za klubove koji nikada nisu pobijedili Kup Pobjednika Kupova. Danas postoje 10 klubova u Evropi koji su pobjedili dvije od tri trofeje; od njih, šestorici je potrebna pobjeda Lige Prvaka a četvorici pobjeda UEFA Kupa.
UEFA Super Cup koji sastavlja pobjednika Lige Prvaka protiv pobjednika UEFA Kupa (prije pobjednika Kupa Pobjednika Kupova), je osnovan 1973. godine.
UEFA Intertoto Cup je jedno ljetno takmičenje, prije održavan od različitih centralno-evropskih fudbalskih saveza, je ponovo pozvan u život od UEFA-e 1995. kao dodatna mogućnost kvalifikacije za UEFA Kup. Nedavno je UEFA osnovala UEFA Kup Regija za poluprofesionalne klubove. UEFA još održava UEFA Ženski Kup za ženske ekipe.
U futsalu postoji UEFA Futsal Kup.
Evropsko/Južno-Američki Kup je bio zajednički održavan sa CONMEBOL-om između pobjednika Lige prvaka i Copa Libertadores-a.