Visoki predstavnik Bosne i Hercegovine
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Bosna i Hercegovina |
Dio serije članaka o |
|
|
Ured visokog predstavnika Bosne i Hercegovine (OHR) je vodeća organizacija za civilni aspekt implementacije mira u BiH. Daytonskim mirovnim sporazumom, koji je potpisan 1995. godine, visoki predstavnik je u ime međunarodne zajednice zadužen da nadgleda provedbu civilnih aspekata Mirovnog sporazuma u Bosni i Hercegovini. Visoki predstavnik također ima zadatak da koordinira aktivnosti međunarodnih civilnih organizacija i agencija koje djeluju u zemlji.
Daytonski mirovni sporazum je, uz posredovanje međunarodne zajednice, postignut na pregovorima održanim u novembru 1995. godine pod predsjedavanjem Sjedinjenih Američkih Država u Daytonu, u američkoj saveznoj državi Ohio. Pregovori su uspješno okončani 21. novembra 1995. godine između predstavnika strana, koje su učestvovale u ratu u Bosni i Hercegovini od 1992. do 1995. godine, uključujući i susjednu Republiku Hrvatsku i Saveznu Republiku Jugoslaviju, da bi zatim bio potpisan 14. decembra u Parizu. Zvaničan naziv Sporazuma je Opći okvirni sporazum za mir (GFAP).
Mirovnim sporazumom Bosna i Hercegovina je uspostavljena kao država koja se sastoji od dva entiteta, Republike Srpske (RS) i Federacije (FBiH), sa visokim stepenom autonomije. Sporazum obuhvata i državni Ustav (Aneks 4) i druge odredbe čiji je cilj izgradnja mirne, stabilne države.
Mandat visokog predstavnika preciziran je u Aneksu 10, u kojem se visoki predstavnik proglašava konačnim autoritetom u zemlji za tumačenje sporazuma o implementaciji civilnog dijela mirovnog ugovora. Vijeće za implementaciju mira (PIC), koje čini grupa od 55 zemalja i međunarodnih organizacija koje sponzoriraju i vode proces implementacije mira, kasnije je dalje razradilo njegov mandat. Visoki predstavnik nema nadležnost nad vojnim Stabilizacijskim snagama (SFOR), koje su pod vođstvom NATO-a.
Visokog predstavnika predlaže Upravni odbor PIC-a, a imenovanje potvrđuje Vijeće sigurnosti Ujedinjenih nacija, koje je odobrilo i Daytonski mirovni sporazum kao i raspoređivanje međunarodnih vojnika u Bosni i Hercegovini.
[uredi] Bivši Visoki predstavnici
- Carl Bildt (decembar 1995. - juni 1997. godine), bivši premijer Švedske i specijalni pregovarač Evropske unije u pregovorima o okončanju rata u Bosni i Hercegovini.
- Carlos Westendorp (juni 1997. - juli 1999. godine), bivši državni sekretar za evropske poslove i ministar vanjskih poslova Španije.
- Wolfgang Petritsch (august 1999. godine – maj 2002. godine), bivši glavni pregovarač Evropske unije u mirovnim pregovorima o Kosovu u Rambouillet-u.
- Paddy Ashdown (juni 2002. godine - januar 2006. godine), je britanski političar koji je bio vođa liberalnih demokrata od 1988. do 1999.
- Sadašnji visoki predstavnik je Christian Schwarz-Schilling.
OHR ima regionalne urede u Sarajevu (u zgradi glavnog ureda), Banjoj Luci, Mostaru i Tuzli i Ured supervizora u Brčkom.