Άγιος Δημήτριος
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
- Για τοπωνύμια και άλλες έννοιες με το ίδιο όνομα δείτε Άγιος Δημήτριος (αποσαφήνιση)
Ο Άγιος Δημήτριος (γεννήθηκε γύρω στο 280-284 μ.Χ. στο Sirmium, σήμερα Sremska Mitrovica, Σερβία και πέθανε το 303 ή το 305 μ.Χ. στη Θεσσαλονίκη) είναι ένας από τους Μεγαλομάρτυρες της Χριστιανοσύνης. Αξιωματικός του ρωμαϊκού στρατού κάτω από τη διοίκηση του Τετράρχη (και έπειτα αυτοκράτορα) Γαλερίου Μαξιμιανού, όταν αυτοκράτορας ήταν ο Διοκλητιανός, έγινε χριστιανός και φυλακίστηκε στην Θεσσαλονίκη για την πίστη του. Σύμφωνα με την παράδοση, μέσα στη φυλακή ευλόγησε τον μαθητή του Νέστορα να νικήσει τον ειδωλολάτρη παλαιστή Λυαίο. Η νίκη του Νέστορα εξόργισε τον Γαλέριο και έτσι ο μεν Νέστορας αποκεφαλίστηκε, ο δε Δημήτριος δολοφονήθηκε με λογχισμό στα πλευρά. Από τον τάφο του, σύμφωνα με την παράδοση, ανέβλυσε μύρο και έτσι πήρε την ονομασία Μυροβλύτης.
Στις βυζαντινές εικόνες αλλά και στη σύγχρονη αγιογραφία ο Άγιος Δημήτριος παρουσιάζεται αρκετές φορές ως καβαλάρης με κόκκινο άλογο* να πατά τον άπιστο Λυαίο.
Είναι πολιούχος της Θεσσαλονίκης, όπου βρίσκεται ο ομώνυμος ναός πάνω από τον τάφο του. Εορτάζει στις 26 Οκτωβρίου.
(*) Σε αντιδιαστολή του λευκού αλόγου του Αγίου Γεωργίου.
[Επεξεργασία] Τροπάρια Αγίου Δημητρίου
-
- 1. Απολυτίκιο
- Μέγαν εύρατο εν τοις κινδύνοις
- Σε υπέρμαχον η οικουμένη
- Αθλοφόρε τα έθνη τροπούμενον.
- Ως ουν Λυαίου καθείλες την έπαρσιν,
- εν τω σταδίω θαρρύνας τον Νέστορα, ούτως,
- Άγιε Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε,
- δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.
-
- 2. Κοντάκιο
- Τοις των αιμάτων σου ρείθροις, Δημήτριε,
- την Εκκλησίαν Θεός επορφύρωσεν
- ο δους σοι το κράτος αήτητον
- και περιέπων την πόλιν σου άτρωτον,
- αυτής γαρ υπάρχεις το στήριγμα.
-
- 3. Μεγαλυνάριο
- Τον μέγαν οπλίτην και αθλητήν
- τον στεφανηφόρον και εν μάρτυσι θαυμαστόν,
- τον λόγχη τρωθέντα πλευράν ως ο Δεσπότης,
- Δημήτριον τον θείον, ύμνοις τιμήσωμεν.
