Αδενίνη

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Αδενίνη
Χημική Ονομασία	9H-Purin-6-amine
Εναλλακτική Ονομασία	6-αμινοπουρίνη
Χημικός Τύπος	C₅H₅N₅
Μοριακή Μάζα	135.13 g/mol
Σημείο Τήξης	360 - 365 °C
Νούμερο CAS	73-24-5
SMILES	NC1=NC=NC2=C1N=CN2

Η αδενίνη είναι η μία από τις δύο βάσεις πουρίνης (η άλλη είναι η γουανίνη) που συμμετέχουν στη δομή των νουκλεοτιδίων των νουκλεϊκών οξέων DNA και RNA. Στο DNA η αδενίνη (Α) συνδέεται πάντα με θυμίνη (Τ) μέσω του σχηματισμού δύο δεσμών υδρογόνου. Στο RNA η αδενίνη (Α) συνδέεται πάντα με ουρακίλη (U) πάλι μεσω του σχηματισμού δύο δεσμών υδρογόνου.

Σύνδεση της αδενίνης με δεοξυριβόζη δίνει την δεοξυαδενοσίνη, ενώ σύνδεση της αδενίνης με ριβόζη δίνει την αδενοσίνη. Η δεοξυαδενοσίνη και η αδενοσίνη είναι νουκλεοσίδια.

Προσθήκη μιας φωσφορικής ομάδας στην αδενοσίνη δίνει την μονοφωσφορική αδενοσίνη (AMP). Προσθήκη δύο φωσφορικών ομάδων στην αδενοσίνη δίνει τη διφωσφορική αδενοσίνη (ADP). Προσθήκη τριών φωσφορικών ομάδων στην αδενόσινη οδηγεί στο σχηματισμό της τριφωσφορικής αδενοσίνης, γνωστής και ως ATP. Το ATP είναι η βασική μονάδα αποθήκευσης και μεταφοράς χημικής ενέργειας του κυττάρου (έχει χαρακτηριστεί και ως το ενεργειακό νόμισμα του κυττάρου) προς πραγματοποίηση απαραίτητων χημικών αντιδράσεων. Μετά την "παράδοση" της ενέργειας που είναι αποθηκευμένη σε αυτό, το ATP μετατρέπεται σε ADP. Στη συνέχεια με προσθήκη μιας φωσφορικής ομάδας (και της συνεπαγόμενης ενέργειας), το ADP μπορεί να μετατραπεί πάλι σε ATP.

Το κυκλικό AMP (cAMP, 3'-5'-κυκλική μονοφωσφορική αδενοσίνη) στη δομή του οποίου συμμετέχει η αδενίνη, προέρχεται από το ATP και είναι ένας πολύ σημαντικός δευτερογενής μηνύτορας (second messenger) που παίρνει μέρος σε πλήθος ενδοκυτταρικών μονοπατιών μεταγωγής σήματος (intracellular signal transduction pathways).

Παλαιότερα η αδενίνη ονομαζόταν και Βιταμίνη B4. Αυτός ο όρος έχει σήμερα εγκαταλειφθεί και η αδενίνη δεν θεωρείται πλέον βιταμίνη.

Μια άποψη γύρω από την προέλευση της ζωής είναι ότι το πρώτο μόριο αδενίνης προήλθε από τον πολυμερισμό (υπό κατάλληλες συνθήκες) πέντε μορίων υδροκυανίου (HCN).