Περιτομή

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Περιτομή είναι η αφαίρεση της πόσθης ή ακροποσθίας (αρχ. ακροβυστίας), της πτύχωσης δηλαδή του δέρματος που καλύπτει τη βάλανο του πέους, του εξωτερικού ανδρικού γεννητικού οργάνου. Η περιτομή εξυπηρετεί κατά μία άποψη λόγους υγιεινής: με την αφαίρεση της πόσθης μειώνονται οι πιθανότητες μόλυνσης από τη συσσώρευση μικροοργανισμών ή ξένων σωμάτων (σκόνης, σμήγματος κλπ.). Αν και η περιτομή δε συνδέεται μόνο με τη θρησκεία και σε χώρες όπως οι ΗΠΑ εφαρμόζεται σε πολλά νεογέννητα άσχετα με το θρήσκευμα, στην εβραϊκή και στη μουσουλμανική θρησκεία τα νεαρά αγόρια οφείλουν να περιτέμνονται σύμφωνα με τους θρησκευτικούς κανόνες. Η συμβολική αυτή πράξη συνδέεται άμεσα με την κοινωνική σημασία του πέους. Στην Παλαιά Διαθήκη ο Θεός ζητά από τον Αβραάμ να περιτμηθεί και να περιτμήσει τους απογόνους και τους δούλους του ως απόδειξη της συμφωνίας που συνάπτει ο Θεός με τον Ισραήλ:

καὶ περιτμηθήσεσθε τὴν σάρκα τῆς ἀκροβυστίας ὑμῶν, καὶ ἔσται εἰς σημεῖον διαθήκης ἀνὰ μέσον ἐμοῦ καὶ ὑμῶν [...] καὶ ἀπερίτμητος ἄρσην, ὃς οὐ περιτμηθήσεται τὴν σάρκα τῆς ἀκροβυστίας αὐτοῦ τῇ ἡμέρᾳ τῇ ὀγδόῃ, ἐξολοθρευθήσεται ἡ ψυχὴ ἐκείνη ἐκ τοῦ γένους αὐτῆς, ὅτι τὴν διαθήκην μου διεσκέδασε (Γεν. 17:11, 14, Ο')

Μια εξήγηση αυτής της απαίτησης συνδέεται με τη συμβολική σημασία του πέους. Το πέος είναι η απόδειξη του ανδρισμού, από μία άποψη και η πηγή δύναμης του άνδρα. Με την περιτομή ο άνδρας συμβολικά αποκόπτει ένα τμήμα του υπέρ του Θεού, αναγνωρίζει δηλαδή ότι η ισχύς του είναι πεπερασμένη και ότι υπάρχει κάποιος πιο ισχυρός και πιο τέλειος από αυτόν. Ο άνδρας εφαρμόζει τη διείσδυση ως μέσο υποταγής, ο Θεός την περιτομή. Η διαφορά από τη διείσδυση είναι ότι η περιτομή γίνεται από τον ίδιο τον περιτεμνόμενο (το ανθρώπινο γένος) ως ίδια επιλογή χωρίς συμμετοχή του Θεού.

Στο Χριστιανισμό δε διατηρείται η παράδοση της περιτομής, αφού θεωρείται ότι η αναγκαιότητά της καταργείται με την εκούσια σταυρική θυσία του Ιησού και αντικαθίσταται από το βάπτισμα. Ο θεϊκός νόμος δεν απαιτεί πλέον κατά τους Χριστιανούς τη συμβολική περικοπή του πέους, την αναγνώριση δηλαδή με αυτόν τον τρόπο της παντοδυναμίας του Θεού, αλλά εισάγεται μια πιο ισότιμη σχέση που στηρίζεται στην αγάπη. Ο Απόστολος Παύλος αναφέρει σχετικά στις επιστολές του:

ἐν ᾧ [Χριστῷ] καὶ περιετμήθητε περιτομῇ ἀχειροποιήτῳ ἐν τῇ ἀπεκδύσει τοῦ σώματος τῶν ἁμαρτιῶν τῆς σαρκός, ἐν τῇ περιτομῇ τοῦ Χριστοῦ (Κολ. 2:11).

ἐγὼ δέ, ἀδελφοί, εἰ περιτομὴν ἔτι κηρύσσω, τί ἔτι διώκομαι; ἄρα κατήργηται τὸ σκάνδαλον τοῦ σταυροῦ [...] ὁ γὰρ πᾶς νόμος ἐν ἑνὶ λόγῳ πληροῦται, ἐν τῷ ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν (Γαλ. 5:11, 14)