Ferenc Szilágyi
El Vikipedio
SZILÁGYI Ferenc [siLADji] (pseŭdonimoj: Francisko SZILÁGYI, Silabo, Silag, Sife, Fersil, F. S.; naskiĝis la 1-an de februaro 1895 en Budapeŝto; mortis en 1967) estis hungara esperantisto, advokato, sveda civitano.
Li estis doktoro jura, redaktoro, Esperanto-instruisto. Li estis oficisto, longtempe senlabora. Li estis ĉefsekretario de la Literatura Societo „Vajda János“ kaj kunlaboranto de diversaj hungaraj gazetoj.
Li fariĝis esperantisto en 1924. Komence li agadis en la oficista grupo de HESL, de 1929 en HES. Li organizis altnivelajm literaturajn vesperojn kaj konstante gvidis kursojn. En 1932 li komencis instrui laŭ la memverkita lumbildmetodo kaj de la sama tempo gvidis sukcesajn kursojn en Svedlando; dum unu jaro okazis 20 kursoj kun ĉirkaŭ 500 kursanoj, kaj 32 prelegoj plejparte pri Hungarujo.
Li kontribuis al „Hungara Heroldo“, „Herolde de Esperanto“, „Litova Esperanto-Revuo“, „Pola Esperantisto“, „Sveda Esperanto-Gazeto“ kaj „Literatura Mondo“, kies redaktoro li estis. Li kunlaboris al „Hungara Antologio“ (1933) kaj al la „Sveda Antologio“. Lia novmetoda gramatiko aperis en 1935. Li estis ĉefkunlaboranto de la Enciklopedio de Esperanto.
Li estis ĉefredaktoro de grava kultura, socia kaj literatura revuo Norda Prismo. Li estis eminenta stilisto.
Szilágyi ankaŭ kontribuis al la esperantlingva poemantologio "Dekdu Poetoj" aperinta en 1934 ĉe la eldonejo Literatura Mondo sub redakto de Kálmán Kalocsay, kiu komentas KURZENS kaj lian poezion tiel:
- La freneziĝinta mondo, la postmilita kaoso, la senespereco de l' baraktanta homaro stertoras en multaj poemoj de Szilágyi per ŝiritaj akordoj, aŭdacaj moduloj, ofte per penetraj disonancoj. Jam tie ĉi montriĝas lia tendenco simbolisma kies plej sukcesa frukto estas "La Tasko". En ĝi la sento de senpovo por helpo kaŝas sin sub groteska ŝerco, tra kiu, tamen, eĉ pli potence tratondras la malespera danĝersonorilo; la fina grimaco eatas kvazaŭ dolore cinika vangofrapo. Ankaŭ en sia memliriko li havas emon al simboloj: tiuj poemoj montras senhelpan vaganton de vivo, senespere ĉirkaŭrigardantan en embarasa kirlo-mikso. Eble, malofte, iom sentiĝas kelka manko de senpereco. Sed tio ja ne koncernas lian "Vivraporton", ĉi tiun freŝvoĉan, sincere varman vivkonfeson, en kiu la telegrama lakoneco tiel ĉarme subpentras per bohema rezignacio ĝuste la plej korŝirajn plendojn. La atako de Nekrasov kontraŭ la recenzisto Szilágyi estis vere bonvena, ke ĝi instigis por la elkanto de tiu ĉi poemo.
Enhavo |
[redaktu] Originalaj verkoj
- Trans la Fabeloceano, modernaj fabeloj kaj poemoj (1932),
- La granda Aventuro,
- Inter Sudo kaj Nordo,
- Koko krias jam,
- Tiel okazis, aŭ Mistero Minora, psikologia kriminala romano,
- Sveda Novelaro,
- kolekto Rapsodioj, prozo kaj poezio.
[redaktu] Tradukoj
- Poemaro el Hungarlando (1929),
- Pentroarto en Malnova Hungarujo, riĉe ilustrita verko de Genthon (1932),
- Mi serĉis oron kaj oleon, sed trovis... de Flood,
- Ni en Skandinavio, humura verko de Breinholst.
[redaktu] Lernolibroj
- La simpla Esperanto, lernolibro (1932),
- Ellernu, daŭriga lernolibro.
[redaktu] Eksteraj Ligoj
- Poemoj de Francisko SZILÁGYI en Dekdu Poetoj
- Verkoj de kaj pri Ferenc Szilágyi en la Kolekto por Planlingvoj kaj Esperantomuzeo
| La unua versio de tiu ĉi artikolo estis prenita de la Enciklopedio de Esperanto (EdE en ekstera arkivo). |
