رابرت مپل‌ثورپ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

رابرت مَپِل‌ثورپ (۴ نوامبر ۱۹۶۴ - ۹ مارس ۱۹۸۹ (میلادی))، عکاس آمریکایی بود که بدلیل پرتره‌های دارای سبک خاص و ابعاد بزرگ‌اش و عکاسی از گلها و مدل‌های برهنه‌ٔ مردان معروف گردید. دیدگاه بی‌پرده و دارای طبیعت شهوانی موجود در آثار دوره‌ٔ میانه‌ کاری او باعث شد که بحث‌هایی در مورد تأمین هزینه‌ٔ اینگونه آثار از هزینه‌های عمومی بوجود بیاید.

[ویرایش] زندگی

او در یک خانوادهٔ کاتولیک نیم‌انگلیسی-نیم‌ایرلندی، در محله‌ٔ فلورال پارک در لانگ‌آیلند نیویورک به دنیا آمد. او لیسانس هنرهای زیبایش را از موسسه‌ٔ «پرات» در بروکلین دریافت کرد. در این موسسه او با استفاده از مواد مختلف آثاری را بوجود آورد. بلافاصله پس از فارغ‌التحصیلی اولین عکس‌هایش را با استفاده از یک دوربین پولاروید گرفت. در اواسط دههٔ هفتاد میلادی، او دوربینی خبری که می‌توانست عکس‌های آن را در ابعاد بزرگ چاپ کند، تهیه نمود و آغاز به عکاسی از محدودهٔ وسیعی از آشنایان خود کرد. در میان این آشنایان هنرمندان، موسیقیدانان، فعالین اجتماعی، ستاره‌های فیلم‌های هرزه‌نگاری و بازدیدکنندگان کلوب‌های جنسی زیرزمینی به چشم می‌خوردند. در طی دههٔ ۸۰ میلادی، آثار او به سمت زیبایی شکل‌گرایانه (فرمال) جهت‌گیری یافت. تلاش او در این دوران بر تصاویر برهنهٔ تندیس‌وار از مدل‌های مرد و زن، طبیعت بی‌جان و ظریف در تصاویری از گل‌ها و پرتره‌های رسمی و شکل‌گرا از هنرمندان و اشخاص مشهور، متمرکز بود.

[ویرایش] آثار

تصویر روی جلد اولین آلبوم پتی اسمیث، «اسب‌ها». این عکس توسط مپل‌ثورپ گرفته شده است.

اکثر عکس‌های او در استودیوی شخصی‌اش گرفته شده‌اند. موضوعات معمولی که وی از آنها عکاسی کرده است شامل پرتره‌هایی از افرادی که امروزه معروف هستند (مانند اندی وارهول، دبورا هری، ریچارد گر و پتی اسمیث)، موضوعات مربوط به سادیسم و مازوخیسم جنسی و تصاویری از مدل‌های برهنه‌ (معمولاً دارای جذابیت همجنس‌گرایانه) است. یکی از معروفترین عکس‌های او تصویری از خودش است که او را در حالتی نشان می‌ دهد که توسط منتقدین «تکان‌دهنده» و «غافلگیرکننده» نوصیف شده است [1]. مساله جالب این است که در حالی که بسیاری او را با عکس‌های نمای نزدیکی که از گل‌ها گرفته می‌شناسند یا پرتره‌های او را بخاطر می‌آورند، گروه دیگری هم هستند که تصاویر برهنه و عکاسی او از تندیس‌ها و مجسمه‌ها را بخاطر دارند. عکس‌برداری از مجسمه‌ها آخرین نوآوری عمدهٔ او بود و بسیاری این بحث را مطرح کرده‌اند که این مجموعه به نوعی شیوهٔ برخورد نمودن با عکس‌های برهنه‌ای که گرفته بود را توضیح می‌دهد. مپل ‌ثورپ با نسخه‌های چاپ‌شدهٔ عکس‌هایش مانند نقاشی رفتار می‌کرد؛ بطوریکه از روش‌های چاپ ویژه استفاده می‌کرد و عکس‌ها را در قاب‌های عجیب و غریب قرار می‌داد.

آثار مپل‌ثورپ معمولاً به شکل نمایشگاههایی با سرمایه‌گذاری عمومی (از سوی دولت) برگزار می‌شد. با وجود این، بسیاری از محافظه‌کاران و سازمانهای مذهبی - مانند «انجمن آمریکایی خانواده» با حمایت از این نوع هنر مخالفت کردند و او در این میان تبدیل به یک «عامل جدال» بین دو جبههٔ متخاصم در مورد آیندهٔ «انجمن وقف به نفع هنرها» شد. نمایشگاهی که با عنوان «لحظه‌ٔ کامل» در سال ۱۹۹۰ در شهر سینسیناتی برگزار شد (و هفت پرتره‌ٔ سادومازوخیستی را هم شامل می‌شد) به تعقیب قانونی «مرکز هنرهای معاصر سینسیناتی» و مدیر آن «دنیس باری» به اتهام «پااندازی برای عرضهٔ وقاحت» انجامید. باری و مرکز هنرهای معاصر سینسیناتی متعاقباً تبرئه شدند. مباحثات سیاسی‌ای که آثار مپل‌ثورپ را احاطه کرده بود پس از این جریان فروکش کرد و انجام ارزیابی آرام‌تری در مورد کیفیت زیبایی‌شناسانهٔ آثار او را ممکن ساخت.

تمایل بنیادی‌ای که در آثار او به سمت کیفیت ساخت‌گرایانه وجود دارد، آثار او را از آثار سیاسی دیگری که در دههٔ ۷۰ و ۸۰ تولید شده‌اند و دقیقاً از همین مساله اجتناب می‌کنند، متمایز می‌کند. با توجه به این دید خاص به ملاحظات زیبایی‌شناسانه، اثر هنرمندانهٔ آثار او ممکن است ماندنی‌تر از مباحث سیاسی آنها باشد.

مپل ثورپ در سن ۴۲ سالگی در سال ۱۹۸۹ بدلیل عوارض ایدز در شهر بوستون در ایالت ماساچوست درگذشت [2].

[ویرایش] کتاب‌شناسی

Patricia Morrisroe (1995) Robert Mapplethorpe: A Biography (Papermac: London and New York)

Arthur C. Danto (1996) Playing with the Edge: the Photographic Achievement of Robert Mapplethorpe (University of California Press: London and Los Angeles)