رنگین‌تن
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
به زبان ساده می توان کروموزوم ها را به بسته های مواد ژنتیکی تشبیه کرد که درون هسته ی سلول ها ذخیره شده اند. و در واقع به شکل مولکول های DNA همراه با پروتئینها هستند که به این بسته‌هارنگین‌تن یا کروموزوم گفته می‌شود.
پروتئین اصلی که در یوکاریوتها مسئول بسته بندی DNA است هیستون نام دارد. سلول های یوکریوتی تعداد مشخصی کروموزوم دارند. مثلاً سلول های انسان دارای ۲۳ جفت کرووموزوم می‌باشد. سلول های انسان به جز تخمک و اسپرم به صورت دیپلوئید می‌باشند یعنی درای ۲ سری از کروموزوم های همانند می‌باشند.سلول های تخمک و اسپرم هاپلوئید هستند یعنی دارای یک سری از هر کروموزومند. سلول های پروکاریوتی (باکتری‌ها) معمولاً درای یک کروموزوم می‌باشند. البته باکتری هایی هم هستند که دارای چند کروموزوم باشند اما این باکتری ها نادر هستند. کروموزوم باکتری ها به صورت حلقوی است. باکتری ها(و برخی مخمرها) علاوه بر کروموزوم اصلی درای یک یا چند پلاسمید نیز می‌باشند. انسان سالم دارای ۲۳ جفت رنگین تن است. ۲۲ جفت رنگین‌تن که تعیین کننده منش های ارثی به غیر از جنس (نرو ماده) است و خودتن (اتوزوم) نامیده می‌شود. یک جفت دیگر را رنگین‌تن جنسی می‌گویند. رنگین‌تن‌های جنسی در مردان طبیعی به صورت XY و در زنان طبیعی XX است.
|
تکامل کروموزوم‌ها |
|---|
| مفاهیم اساسی: کروموزوم | کاریوتیپ | پلوئیدی | میوز |
| رده‌بندی: خودتن | کروموزوم جنسی |
| تکامل: واژگونی کروموزومی | جابجایی کروموزومی | پلی‌پلوئیدی |
[ویرایش] منابع
- غفاری, سعید رضا, ژنتیک برای کارشناسان نظام سلامت, تهران" انتشارات اندیشه سرا, ۱۳۸۵
