ساوه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.

در متن این مقاله یا بخش از هیچ منبعی نام برده نشده‌است. شما می‌توانید با افزودن منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌پدیا کمک کنید.

ساوه از شهرهای استان مرکزی در کشور ایران است. ساوه شهری کهن است که نام آن در پارسی میانه ساوگ بوده است.^{[نیاز به ذکر منبع]} زبان گفتاری مردم ساوه تا چندین دهه پیش فقط فارسی بوده است^{[نیاز به ذکر منبع]}. در حال حاضر و بدلیل مهاجرت ساکنان اطراف ساوه به شهر که غالباّ به زبان ترکی صحبت می‌نمایند، زبان ترکی هم در شهر بسیار معمول و رایج است.

[ویرایش] پیشینه تاریخی

ساوه یکی از شهرهای باستانی ایران به شمار می‌رود^{[نیاز به ذکر منبع]}. این شهر در دوران گذشته در برخورد کلان‌ترین راههای کاروانی میان ری باستان، همدان، اصفهان، قزوین، زنجان، قم و کاشان قرار داشته و در روزگار پارتیان یکی از خانمانهای مهم میان راهی بوده^{[نیاز به ذکر منبع]} و در سدهٔ ۷ (پیش از میلاد) یکی از دهدژهاو خانمان‌های سرزمین ماد به شمار می‌‌رفته^{[نیاز به ذکر منبع]} و زیست همگانی در این بخش از ایران از پیشینه و دیرینگی بسیار برخوردار است و از دید زمین‌شناسی از آن دوران سوم وچهارم زمین‌شناسی می‌‌باشد.^{[نیاز به ذکر منبع]}

ساوه نخست از توابع میدان بوده و بعد بخشی از ری بزرگ شده و به سبب نزدیکی با میانه‌های نیرومند برخی دودمان و پادشاهان بر ایران گذشته از این که همواره از ارزش ویژه‌ای برخوردار بوده دارائی و چمنزارهای آن نیز از دیرباز جای توجه دودمان‌ها بوده و روی همین پایه فرمانروایان آن اغلب از میان دولتمردان بنام برگزیده شده‌اند بعد از ساسانیان حکومت سامانیان و ال بویه و سپس سلجوقی بر این سرزمین دست داشتند.^{[نیاز به ذکر منبع]}

در سدهٔ ۹ (هجری قمری) ساوه مورد حمله مغولها واقع شد که شهر مذکور را بکلی منهدم و ویران کردند کتابخانه‌های بزرگ و موزه‌های ساوه طعمه حریق شد وکتابها و ابزار دانشی کتابخانه و دانشوران نابود شدند.^{[نیاز به ذکر منبع]}

ساوه از دیر باز محل برخوردهای نظامی ایران بوده در دوره مغول نیز گذرگاه جهانگردان بیگانه شد مار کوپولوی و نیزی و بسیاری از پیامبران و مبلغان آئینی، بازرگانان، و ایلچیان در گزارشها و نوشته‌های خود از ساوه یاد کرده‌اند. پی آمد حمله مغول کاهش شدید مردم ساوه بوده که کاهش زیاد ماندگاران روستایی و ویران شدن دستگاه‌های آبیاری موجب افت شدید کشاورزی در سرزمین ساوه شد. در دوره صفویه که آئین شیعه آئین رسمی کشور شد منطقه ساوه در دوره یاد شده جزو زمینگاه علی شکر بود در سال ۹۰۸ با چیرگی صفویه بر پادشاه مراد عثمانی همدان که والی نشین زمینگاه یاد شده بود بدست قزلباشها افتاد. در روزگار صفویه مردم ساوه از تیره‌های گوناگون بودند و زبان و آداب و روسوم آنان نیز طبعا با هم فرق داشت. ولی بيشتر مردم از همان گذشته ترك بودند تا به امروز هم ادامه دارد.

[ویرایش] نام ساوه

برای ساوه معانی چندی آورده اند:

ساوه بر وزن، کاوه نام پهلوانی است ایرانی که در جنگ رستم کشته شده او را ساوه شاه هم می‌‌گفتند ^{[نیاز به ذکر منبع]}
نام شهری است نامدار در عراق عجم، گویند دریاچه‌ای در آن جا بود که هر سال یک کسی را در آن غرق می‌‌کردند تا از سیلاب ایمن می‌‌بودند و در شب ولادت سرور کاینات آن دریاچه خشک شد.^{[نیاز به ذکر منبع]}
در زمان ساسانیان زمین به هفت کشور تقسیم می‌‌شده از این قرار ارزه، ساوه، فردوفش، وروگرست و .. .^{[نیاز به ذکر منبع]}

[ویرایش] پیوند به بیرون

برای كسب اطلاعات بيشتر، به سايت رسمی ساوه‌شناسی ساوه سرا مراجعه نماييد.

	استان مرکزی
مرکز	اراک
شهرستان‌ها	آشتیان \| اراک \| تفرش \| خمین \| دلیجان \| زرندیه \| ساوه \| شازند \| کمیجان \| محلات
شهرها	اراک \| آستانه \| آشتیان \| تفرش \| توره \| خمین \| خنداب \| داودآباد \| دلیجان \| رازقان \| زاویه \| ساوه \| سنجان \| شازند \| غرق‌آباد \| فرمهین \| قورچی‌باشی \| کرهرود \| کمیجان \| مأمونیه \| محلات \| میلاجرد \| نراق \| نوبران \| نیمور \| هندودر \|
اماکن دیدنی	آتشکده خورهه \| آرامگاه پرفسور حسابی \| بازار اراک \| گلستان‌های محلات \| تپه تاریخی آوه \| خانه خمینی \| روستای هزاوه \| سد پازنده خرداد \| سراب عمارت \| غار چال‌نخجیر \| غار آزادخان \| قلعه مستوفی‌الممالک \| کاروانسرای دودهک \| مجموعه تاریخی نراق \| مدرسه سپهدار \| مسجد شش‌ناوه \| یخچال مهدی‌آباد