عبدالحسین هژیر
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
عبدالحسین هژیر سیاست‌مرد و نخست‌وزیر ایران از خرداد ۱۳۲۷ تا آبان ۱۳۲۷.
هژیر در ۱۲۷۴ هجری شمسی زاده شد. پدرش از خدمتگزاران دربار مظفرالدین‌شاه بود و بعد کارمند مالیه شد. عبد الحسین خان فرزند یک چشم وثوق خلوت باهوش تودار و تکنوکرات, از اولین کسانی است که جان خود را برابر سیل آزادی که پس ار سقوط رضا شاه به راه افتاده بود از دست داد. اول باری که در جامه‌ی سیاسی کشور دیده شد مصادف با دولت وثوق الدوله بود که با بستن قرارداد ۱۹۱۹ بد نام تاریخ معاصر ایران شد. در آن زمان در مدرسه سیاسی مشیرالدوله درس می خواند. در سال ۱۲۹۸ از مدرسه علوم سياسی ديپلم گرفت و از آن پس به سفارش مشارالملک و به لطف دانستن چند زبان خارجی از بهار ۱۲۹۹ در وزارت امور خارجه مشغول به کار شد. پس از کودتای سيدضيا وبه زندان افتادن مدرس وزارت امور خارجه را رها و در سفارت شوروی مشغول به کار شد. پس از سقوط دولت کودتا و تبعيد سيد ضيا ,مدرس از زندان آزاد شد و عبدالحسين دوباره به جمع ياران وی پيوست. در سال ۱۳۰۲ روزنامه پيکان را با امتياز بدرش جاپ کرد. پس از دسگيری مدرس توسط سردار سپه ديگر کسی نام مدرس را از زبان وی نشنيد. از آن پس توانست خود را به رضا شاه نزديک کند و اسرار سفارت روس را به وی بفروشد. به همين خاطر او را از سفارت اخراج و در گزارشی به مسکو او را به جاسوسی متهم کردند. پس از آنکه حسن تقی زاده به وزارت راه رسيد عبدالحسین به عنوان مترجم در وزارت راه مشغول به کار شد. در اين زمان وي نام خانوادگی هژير را برای گرفتن شناسنامه انتخاب کرد. در اين دوران وقتي تقی زاده به وزارت ماليه منصوب شد وی در اولين روز حکم انتقال هژير را به اين وزارت خانه منصوب کرد و هژير شد کفيل اداره حقوقی وزارت دارايي. در اين وقت وی سی ساله بود. کار مهمی که در دوران وزارت تقی زاده در پرونده هژير ثبت شده است مطالعه‌ای است که در مورد وضعيت سيستان و بلوچستان انجام داده است و می‌توان گفت از نخستين گزارشها و تحقيقات علمی صحيح است که تا آن زمان در دستگاه دولت وجود داشت. به خاطر همين گزارش نظر مثبت رضا شاه را جلب کرده و با موافقت شاه شد بازرس دولت در بانک ملی ايران. در اين دوران هژير توانست با دقت و نظمش نظر مثبت داور را نيز بدست آورد. در اين دوران داور با رضايت رضا شاه او را به رياست کمسيون ارز رضا شاه منصوب کرد. در اين مقام هژير توانست چند باری به حضور شاه برسد و به دستور رضا شاه هژير بخش خارجی حسابداری اختصاصی دربار را زير نظر گرفت و يا به عبارت ديگر حسابدار ارزی شخصی شاه شد. در اين زمان بود که تنها هژير مي دانست رضا شاه در آمد حاصل از نفت را در کدام بانکهای اروپا ميريزد. رازی که کسی بجز او و رضا شاه حتی وليهد محمد رضا پهلوی نيز از آن خبری نداشت. در اين زمان حتي خود کشي داورکه باعث پيشرفت و ترقي هژيرشده بود در سرنوشت وی اثر نگذاشت. به سال ۱۳۱۵ برای اولين بار راهی اروپا شد که به حساب دولت و حساب خصوصی شخص شاه رسيدگی کند. در اين سفر از خود لياقت‌ها نشان داد که موجب خشنودی رضا شاه شد و به فرمان او به عنوان مدير کل وزارت دارايی انتخاب شد. پس از حمله متفقين به ايران و تبعيد رضا شاه مامور رسيدگی به مشکلات مالی خانواده پهلوی بود و درست در همين دوران بود (سال ۱۳۲۰) که به عنوان وزیر پیشه و هنر و بازرگانی وارد کابينه محمدعلی فروغی شد و از آن پس سمت وزارت را در تمام کابينه هاي بعدي حفظ کرد و به عنوان نماينده شاه و دربار در دولت شهره يافت.
هژیر در مدرسه علوم سیاسی تحصیل کرد و سپس به وزارت خارجه رفت. مدتی در سفارت شوروی در تهران مترجم شد و بعد به‌کار دولتی بازگشت. مدرس، تقی‌زاده و داور توجهی به او داشتند و به‌ویژه داور باعث ترقی او در شغل‌های "پرسود" شد. در ۱۳۲۰ در کابینه فروغی وزیر پیشه و هنر و بازرگانی شد. در چند دولت بعدی نیز مقام وزارت داشت.
او که به نزدیکی و همکاری با انگلیس‌ها معروف شده بود به‌تدریج به دربار محمدرضاشاه پهلوی، به‌ویژه به اشرف پهلوی نزدیک شد ودر ۱۳۲۷ نخست‌وزیر شد.
پس از پایان نخست‌وزیری، وزیر دربار شد و در همین مقام در ۱۴ آبان ۱۳۲۸ در مسجد سپهسالار به دست فدائیان اسلام ترور شد.
