میتریکس
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد.
مِیتریکس (The Matrix) (که در فارسی به اشتباه ماتریکس هم نوشته شده) فیلمی است عملی-تخیلی که در سال ۱۹۹۹ اکران شد. یک آمیزه زیبا از اکشن، هنرهای رزمی و یک فیلمنامه چندلایه باعث شد که این اثر به عنوان یک شاهکار شناخته شود.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] شناسنامه
- کارگردان:
- اندی و لری واچوفسکی
- تهیه کننده:
- جول سیلور
- برادران واچوفسکی
- نویسنده:
- برادران واچوفسکی
- بازیگران:
- کیانو ریوز
- لارنس فیشبورن
- کری آن موس
- هوگو ویوینگ
- جو پانتولیانو
- گلوریا فوستر
- موسیقی: دن دیویس
- فیلمبرداری: بیل هپ
- تدوین: زاچ استینبرگ
- عرضه کننده:
- برادران وارنر (Warner Bros)
- ویلیج رودشو (Village Roadshow Pictures)
- تاریخ عرضه: ۳۱ مارس ۱۹۹۹
- زمان: ۱۳۶ دقیقه
- زبان: انگلیسی
- هزینه: ۶۳ میلیون دلار (تخمینی)
- قسمت بعدی فیلم: ماتریکس ۲
[ویرایش] نقش‌ها و شخصیتها
-
- کیانو ریوز (نیو)
- لارنس فیشبورن (مورفیوس)
- کری آن موس (ترینیتی)
- هوگو ویوینگ (مامور اسمیت)
- جولیا آراهنگها (ایپاک)
- مارکوس چونگ (تنک)
- مت دوران (موس)
- پل گودارد (مامور براون)
- بلینا مک‌کلوری (سویچ)
- جو پانتولیانو (سایفر)
- گلوریا فوستر (پیشگو)
- آنتونی ری پارکر (دوزر)
- رابرت تیلور دوم (مامور جونز)
[ویرایش] دی وی دی
فیلم ماتریکس رکورد فروش DVD در سال ۱۹۹۹ را شکست.
[ویرایش] داستان
خطر لوث‌شدن: هشدار! آنچه در زیر می‌آید ممکن است قضیه یا پایان ماجرا را لو بدهد!
در آینده نزدیک، آزادی طلبان به کمک تجهیزات محرمانه خود با نیو که خود یک هکر کامپیوتری است ارتباط برقرار می‌کنند و به او شرح می‌دهند که حقیقتی که او تصور می‌کند یک شبیه‌سازی پیچیده کامپیوتری است به نام «ماتریکس» که توسط نوعی هوش مصنوعی بدخواه طراحی شده‌است. ماتریکس حقیقت را از بشریت مخفی می‌سازد و به آنها اجازه می‌دهد تا یک زندگی متقاعدکننده و شبیه سازی شده در سال ۱۹۹۹ را داشته باشند. در حالی که ماشینها در حال رشد کردن هستند و مردم را درو می‌کنند تا از آنها به عنوان یک منبع انرژی دایمی استفاده کنند. مورفیس، رهبر این آزادی طلبان باور دارد که نیو «شخص یگانه» است که انسان‌ها را به سوی آزادی هدایت کرده و ماشینها را برخواهد انداخت. به اضافه نیو٬ ترینیتی و مورفیس در مقابل بنده سازی انسان‌ها توسط ماشینها می‌جنگند٬ درحالی که نیو کم کم شروع به پذیرفتن نقش خود را به عنوان «شخص یگانه» می‌کند.
[ویرایش] نقد فیلم
چه فیلمی می‌تواند همه زمان ها٬ مکان ها٬ شخصیتها و حرکتها را در خود جای دهد:
- گذشته (سال ۱۹۹۰)
- آینده (همان طور که در Animatrix میبینیم)
- آینده ویران.
- یک شهر با تشکیلات محرمانه و زیرزمینی. (زایان)
- جامعه‌ای عقب افتاده و همچنین پیشرو (زایان)
- شهری روزمینی که توسط ماشینها اداره می‌شود.(شهر ماشینها)
- حرکتهای کونگ فو.
- قلعه‌هایی بزرگ‌تر از کوه.
- فیلم فانتزی + فیلم علمی تخیلی + فیلم مذهبی در یک فیلم.
- عشق + اکشن + اسرار.
این فیلم مثل بعضی از فیلمها برای تمامی گروههای سنی طراحی نشده‌است و می‌توان گفت که صرفاً برای افراد بالغ و با درک بالا طراحی شده‌است. (مثلاً سری فیلمهای جنگ ستارگان با شخصیتهای عجیبی مثل جار جار بینکس را می‌توان به عنوان برنامه کودک برای گروه سنی ۴ - ۷ سال نیز معرفی کرد).
غیر قابل تصور است که چگونه برادران واچووسکی (نویسندگان و کارگردانان فیلم) اینچنین نظریه‌های فیلم را به هم می‌پیچند!
برای مثال:
- معلوم می‌شود که دنیای به نظر حقیقی درون یک ماتریکس است.
- معلوم می‌شود که ماتریکس خیلی قدیمی تر از چیزی که به نظر می‌آید است.
- معلوم می‌شود که پیشگویی (prophecy) یک دروغ پنهان است.
- نجات یافتن (salvation) تبدیل به پیشگیری (suppression) می‌شود.
- مذهب شخص یگانه (The One) تبدیل به اسارت خیلیها می‌شود. (منظور از این کلمه خداوند متعال نیست، بلکه منظور شخصی است که انتخاب شده‌است تا زایان و به طور کلی بشریت را نجات دهد)
- نیو کم کم تبدیل به یک سمبل تشریفاتی می‌شود و مردم برای کمک گرفتن از او هدیه به او تقدیم می‌کنند.
- مامورها (Agentsهای سیستم مثل Smith) شروع به صدمه زدن به سیستم می‌کنند.
- چیزی که می‌بینید همان نیست که می‌گیرید.(What You See Is Not What You Get)
- بعد از دیدن دو فیلم ماتریکس ۱ و ۲ هنوز نمی‌توانید با اطمینان بگویید که نیو٬ سمیث و یا مرووینجین ضد چه چیز یا چه کسی می‌جنگند؟
- آیا می‌توانید به طور قطعی بگویید که هدف ماتریکس چیست؟
- نفی خداوند و قدرت او بر دنیا و برتری نیروی ماشین (که توسط انسان بوجود آمده و تغیان کرده) کاملا" در این فیلم مشهود است. بنابر این در این فیلم میبینیم که گذشته، حال و آینده همگی در دستان انسان است نه خداوند!
یکی دیگر از ویژگیهای این فیلم قهرمانان آن است. شما تقریباً می‌توانید هر کسی را به عنوان قهرمان خود انتخاب کنید. نیو٬ ترینیتی٬ مورفیس٬ سمیث٬ دوقلوها٬ مرووینجین و ... هرکدام می‌توانند قهرمان شما باشند.
[ویرایش] گفتاوردها
تنوع در گفتگوهای این فیلم خیلی زیاد است. هیچ سه گانه دیگری را نمی‌توانید پیدا کنید که تمام این دایالوگها در آن وجود داشته باشد:
- باورت نمیشه. ولی تو در کوهستان هستی.
- تو درواقع در تمامی جرمهای کامپیوتری که ما برای آنها قوانینی داریم٬ گناهکار شناخته می‌شوی.
- اونها کشتزارگاه هستن نیو. کشتزارگاههایی بی نهایت. جایی که نوع بشر دیگر به دنیا نمی‌آید. ما کاشته می‌شویم.
- انتخاب یک حیله‌است که بین اشخاص با قدرت و بی قدرت به وجود آمده.
- در سمت راست به منبع (source) راه دارد و نجات زایان. در سمت چپ به ماتریکس راه دارد و به آن (ترینیتی) و به پایان گونه‌های شما.(بشر)
[ویرایش] جوایز
- برنده جایزه اسکار بهترین ویرایش فیلم
- برنده جایزه اسکار بهترین جلوه‌های ویژه
- برنده جایزه اسکار بهترین جلوه‌های صوتی
- برنده جایزه اسکار بهترین صدابرداری
- برنده جایزه بافتا بهترین جلوه‌های صوتی
- برنده جایزه بافتا بهترین صدابرداری
[ویرایش] جزئیات
- وال کیلمر، براد پیت، ویل اسمیت و اوان مک‌گریگور، قبلاً برای اجرای نقش نیو به جای کیانو ریوز پیشنهاد شده بودند.
- موبایلی که در فیلم استفاده می‌شده‌است، نوکیا از مدل ۸۱۱۰ بوده‌است، این موبایل در آمریکا وجود ندارد.
[ویرایش] جستارهای وابسته
- ماتریکس ۲
- ماتریکس ۳
- مجموعه ماتریکس
