Interval
Izvor: Wikipedija
Predloženo je da se na ovoj stranici postavi razdvojbena stranica. (Rasprava) |
Interval u glazbenoj teoriji je razmak između dva tona. Prvi je u povijesti interval teoretski odredio Pitagora, podijelivši žicu kitare u raznim omjerima (2:1, 3:2, 4:3, 5:4),
Intervali se mogu biti dvojaki:
- harmonijski ako zvuče istovremeno
- melodijski ako zvuče uzastopce.
Sadržaj |
[uredi] Intervali po veličini i vrsti
Veličina intervala određuje koliki je razmak između dva tona. Prvi i najmanji interval je prima koja je zapravo istozvučni (unison) i obilježava se sa "1". sekunda (2) je razmak od dva tona, terca (3) tri tona, kvarta (4) četiri, kvinta (5) pet, seksta (6) šest, septima (7) sedam i oktava (8) osam. Ovi intervali se nazivaju jednostavni intervali. Intervali koji imaju razmak veći od oktave se nazivaju složeni intervali. Razlog tomu je što su oni zapravo oktava plus još jedan jednostavni interval. Oktava + sekunda je razmak od devet tonova i naziva se nona (9). Decima (10) je razmak od deset tonova (oktava + terca). Sledeći po redu je undecima (11), pa duodecima (12), tercdecima (13), kvartdecima(14) i kvintdecima (15).
Svaki interval je određen, ne samo veličinom, nego i vrstom. Vrstom se preciznije odrećuje koliko polustepena ima između tonova. Vrste intervala te koji intervali se određuju njima su sljedeći:
- čisti (č) su: prima, kvarta, kvinta i oktava
- veliki i mali (v, m) su: sekunda, terca, seksta i septima
- smanjeni (sm) su svi osim prime
- povećani (pov) mogu biti svi
[uredi] Konsonantnost i disonantnost intervala
Konsonanca i disonanca su relativni pojmovi u današnjoj glazbi. Generalno, disonantni intervali su oni koji izazivaju napetost kod slušača i traže riješenje. Nasuprot njima konsonantni ne traže riješenje. Kako su se mijenjala stilska razdoblja, tako se i mijenjao odnos spram intervala. Dok je neki interval u nekom razdoblju smatran za disonancu, u sljedećem bi se već samtrao konsonancom. Danas se uzimaju pravila klasične harmonije da bi se odredilo koji su intervali konsonantni, a koji dionantni.
- Konsonantni intervali: svi čisti intervali, velika i mala terca i seksta
- Disonantni intervali: svi smanjeni, povećani intervali, velika i mala sekunda i septima
[uredi] Obrati intervala
Intervali se mogu obrtati. Obrati nastaju tako što se basov ton prebaci za oktavu više ili gornji ton za oktavu niže. Postoje dva osnovna pravila za obrtanje intervala:
1) Zbroj osnovnog i intervala u obratu je uvijek devet. (npr.pravimo obrat sekste (6) i do devet na fali 3. Znači da je njegov obrat terca.)
2)
- Čisti intervali u obratu uvijek ostaju čisti.
- Veliki intervali postaju mali i obratno
- Smanjeni postaju povećani i obratno
[uredi] Enharmonija intervala
Enharmonija intervala podrazumeva istozvučnost dva intervala koji se različito bilježe. Broj njihovih polustepena je identičan, ali se oni nazivaju drugačije i drugačije se notiraju. na konkretnom primjeru se to jasnije vidi: ako imamo inerval pov 2 c-dis, on ima svog enharmonijskog para m 3 c-es.