Spruut
Us de Wikipedia
Dä Lemma-Titel he es op Kölsch buchstabeet nohm Wrede.
(mih kölsche Sigge)
un jeschrevve wie beim Wrede oder bei der Akademie för uns kölsche Sproch
(mih Sigge jeschrevve wie beim Wrede oder bei der Akademie för uns kölsche Sproch)
| Dialekte un Schrievwiese
|
||
|---|---|---|
| Kölsch (Wrede) : | Spruut, Sprute, Sprütche, Sprutekühl | |
| Kölsch (ripoarisch Tön) : | Shprütshe, Schprütshen | |
Spruut (us de Aat Brassica oleracea) es, wann mer et biologisch anluurt, ene Broder vum Kappes. Hä süht och us wie janz kleine Kappesköppe, esuh deck wie ene Dume oder och zwei.
De Sprutekühl es jrön un de Blatt-Adere sin jälwieß. Waaße dunn die op Stengele, die sin esuh deck wie en Fenger oder jet mieh. Do setze se dann esu spiralförmich eröm, un mer kann se afplöcke. Bovve drüvver hätt die Planz noch en paar jroße jröne Blätter. Die mösse jot stonn, söns hätt die Planz nit jenüjend Wasser. Die janze Planz weed nit janz kniehuh.
De Sprutekühl kütt us de Jejend von Brüssel en Beljie. Et jitt se sick dem eezte Drittel vum 19. Johrhungert. Vun do han se sich flöck üvver janz Europa usjebreitet.
Ungerm Johr kritt mer Sprütche nur selden ze koufe. Se weede noh de Ieshelije em Mai jeplanz un nohm eezte Frost em November jeärnt. En Deutschland ensjesamt weede nit esuh vill Spruute jeärnt, em Rhingland ävver deutlich mieh.
Schprütsche kann mer esse, dofür weede se eets ens jekoch. Do schmieß mer brunge, welke, un drüjje jäle Deile fott, schnigg dä Fooß jlatt un schnigg en krüzwies en. Dann af en et Salzwasser. Serviere dot mer de Sprütche met ene Bechamelzauß us de Spruutebröh, met Botter oder Speck, Milch, Salz, Peffer un Muskat.
