Dietrich Buxtehude
Van Wikipedia
Dit artikel is gesjreve in 't Valkebergs. 't Weurt gewaardeerd óm in dit artikel 't Valkebergs aan te hauwe of aan te gaeve welk anger dialek gebroek is.
Dietrich (Dieterich) Buxtehude waor ‘ne Duutsje organis en componis, gebore in Denemarke (ca 1637), waarsjienlik in HelsingØr, woa ziene vader in de St. Olaikèrk daartig jaor 't örgel besjpeelde. Fièrtig jaor lank, van 1667 tot aan zienen doad op 9 mei in 1707, waor Dieterich in Lübeck (Duutsjland) organis in de Marienkirche. Hae volgde dao Franz Tunder op, dae ziene sjoanpap zouw were umdat ‘r mèt zien dochter trouwde.
[bewirk] Werk
- Hae componeerde vocaal en instrumentaal werk mèt ’t karakter van kèrkmuziek. Allein de teksbeuk zin dao nog van euver.
- Wat waal bewaard ies gebleve ies ’n motet oet 1683 veur zès instrumentaal-vocaal koare en ’n groat aantal cantates.
- Getwiefeld weurt of de anoniem euvergeleverde werke: ‘t oratorium ‘Das jüngste Gericht’, ‘n Missa brevis oet 1670 en Magnificat van zien hand zin.
- Veural bekènd zin ziene instrumentale kamermuziek en zien klavecimbel- en orgelwerke.
't Buxtehude Werke-Verzeichnis tèlt 274 composities mèt pianomuziek, cantates en sonates.
[bewirk] Sjtiel
Buxtehude ies eine van de markantste vertegenwoordigersj van de Noord-Duutsje barokmuziek. Veural mèt zien vrie orgelcomposities, miè es mèt zien koraalbewèrkinge, waor hae hièl invloodriek in Noord-Duutsjland. Johann Sebastian Bach deeg ziech, in 1705, nao ’t sjient, de meujte um, van Arnstadt nao Lübeck, 400 km in twelf daag, te voot te goon um Buxtehude te huère sjpele. Ouch Georg Philipp Telemann en Georg Friedrich Händel zin door häöm geïnspireerd.
