Colombia
De Biquipedia
|
|||||
Lema: Libertad y Orden (Español; "Libertá e Orden") |
|||||
![]() |
|||||
Luenga Ofizial | Español | ||||
Capital - Poblazión: |
Bogotá 7.500.000 (2003) |
||||
Presidén | Álvaro Uribe Vélez | ||||
Aria | 1.141.748 km² | ||||
Poblazión - Total: - Densidá: |
44.531.434(2003) 36 ab./km² |
||||
Independenzia - Declarata: - Reconoxita: |
D'España 20 de chulio de 1810 19 d'agosto de 1819 |
||||
Moneda | Peso | ||||
Fuso orario | UTC-5 | ||||
Inno Nazional | Inno Nazional de Colombia | ||||
Dominio d'Internet | .co | ||||
miembro de | ONU, OEA, CAN, Mercosur1, CSN, ALADI, SELA | ||||
notas | 1Ligau. |
A Republica de Colombia se troba á lo Nordueste d'America de o Sur, con costas en l'oziano Atlantico e l'oziano Pazifico. Conta debez con churisdizión sobre un tramo de o río Amazonas en o clamato trapezio amazonico, per o que tamién li dizen a Patria de tres mars.
Colombia amuga per l'Este con Benezuela, per o Sureste con Brasil, per o Sur con Perú e Ecuador, e per l'Ueste con Panamá.
Contenius |
[editar] Etimolochía de o nombre
O nombre de Colombia ye deribato de o de Cristofo Colombo, en latín Christophorus Columbus.
[editar] Istoria
Se beiga: Istoria de Colombia
[editar] Politica
Se beiga: Politica de Colombia
Colombia ye un Estato Sozial de Dreito, una republica an o poder executibo domina la estrutura de gubierno. O presidén, esleito con o bizepresidén per meyo de botazión popular ta un periodo de cuatre años, exerze debez como capezero de o Estato e de o Gubierno.
O parlamento bicameral de Colombia ye o Congreso e ye composato per o Senado (102 cadieras en zercunscripzión nazional) e a Cámara de Representantes (166 cadieras con zercunscripzión rechional proporzional á la poblazión de cada departamento e o destrito capital. Zinco d'ixas cadieras pertenexen á seutors minoritarios, como los indichenas, os afrocolombianos, e os colombianos en tierras foranas). Os miembros de as dos cambras son esleitos per meyo de botazión popular ta cumplir un periodo de cuatre años.
O sistema chudizial colombiano ha esperimentato reformas sinificatibas en o dezenio de os nobanta. Esiste a Corte Constitucional (encargata de beilar per o respeuto ta la Constituzión), a Corte Suprema de Justicia (zaguer istanzia ta afers zebils e penals), e o Consejo de Estado (masimo trebunal contenzioso almenistratibo).
[editar] Organizazión politico-almenistratiba
A Republica de Colombia ye trestallata politicamén e almenistratibamén en 32 departamentos e 1 destrito capital* (que pende almenistratibamén de o departamento de Cundinamarca).
[editar] Rechions cheograficas naturals e culturals de Colombia
Os departamentos colombianos se troban agrupatos en as siguiens rechions cheograficas naturals e culturals:
- Amazonica
- Andina
- Costa Norte
- Costa Pazifica
- Insular
- Orinoquía
A rechión andina ye a que conzentra la mayoría de a poblazión colombiana, e s'estalla debez en: Rechión Cundiboyacense, Rechión Paisa, Rechión Santandereana e Rechión de o Tolima Grande.
[editar] Cheografía
Os Andes dominan a metá ozidental de Colombia, e se trestallan en tres grans sarrallons: l'Ozidental, o Zentral e l'Oriental. D'entre os sarrallons, os ríos Magdalena e Cauca fluyen enta las planas baxas á lo largo de a costa caribeña. En os cobaltos de os sarrallons se troban bolcans, beluns encara autibos de cabo cuan. O punto más alto ye o Pico Cristóbal Colón, en a Sierra Nevada de Santa Marta, con una altaria de 5.775 m per sobre o libel de o mar.
A faxa oriental se carauteriza per tierras planas e baxas, á ormino con una arborizazión bien preta e muitos ríos, como lo Putumayo, o Yapura, o Meta e o Guaviare, que fluyen ta l'Orinoco u l'Amazonas. Colombia tamién conta con bellas islas chiquetas en os ozianos Atlantico e Pazifico.
O clima local ye calién per tot en as dos costas e en as planas orientals, mientres que as sarras e as tierras altas pueden estar muito más fridas.
A ziudá más gran ye a capital, Bogotá. Belatras ziudaz importans son: Medellín, Cali, Cartagena, Barranquilla, Ibagué, Manizales, Pasto, Cúcuta, Bucaramanga e Santa Marta.
[editar] Economía
O Produto Interior Bruto (PIB) de Colombia ta l'año 2006 estió alto u baxo de 371 billons de pesos ($371.653.000.000.000,oo), uns 190 mil millons de dólars (USD 190.900.000.000,oo). A destribuzión per autibidá economica estió: 13,9% agricultura, 30,3% industria e 55,8% serbizios.
Ta 1999, a economía de Colombia rechistró lo suyo primer creximiento negatibo dende as añadas trenta, crepando un record de creximiento sostenito superior á lo d'altras economías de a rechión.
O gubierno autual (2002-2006) concara retos economicos, como reformar o sistema de pensions e achiquir o endize de desemplego.
Colombia pertenex á la Comunidá Andina de Nazions e á lo G-3.
[editar] Demografía
A dibersidá etnica en Colombia ye resultato de a mezcla d'amerindios indichenas, colonos españols e esclaus africanos, dando una poblazión que abraca mestizos (48%), blancos (30%), mulatos (14%), negros (4%) e á los zambos u negro-amerindios (3%). Con tot, as proporzions de os diferens grupos etnicos barían prou seguntes a rechión. Güei, sólo que un 1% de os colombianos puede identificar-se como amerindio si se prene como alazet a luenga. Esiste tamién una minoría de migrans arabes, chodigos, chinos, de países europeus como Italia, Inglatierra u Alemaña, de os Estatos Unitos e d'altros países latinoamericanos (Ecuador, Archentina, Chile e as Antillas, espezialmén).
Colombia ye o terzer Estato más poblato de l'America latina, dimpués de Brasil e Mexico. A poblazión urbana crexió dica un 74% ta 1994. Trenta ziudaz contan con más de 100.000 abitadors. Os nueu departamentos de as tierras planas de l'Orient (54% de l'aria total) tienen menos de o 3% de a poblazión e una densidá de menos d'una persona per kilometro cuadrato.
[editar] Relichión
A relichión que predomina en Colombia ye a catolica (82%), anque parti de a poblazión no la prautica. L'altro 18% pertenex á d'altras confesions relichiosas, totas ellas minoritarias: protestans (e seutas d'orichen protestán), setas d'orichen budista e taoísta, musulmans, chodigos, relichions naturals, ezt.
[editar] Cultura
Se beiga: Luengas de Colombia
Se beiga: Mosica de Colombia
Se beiga: Gastronomía de Colombia
Se beiga: Esporte en Colombia
Se beiga: Colombianos destacatos
Se beiga: Fiestas de Colombia
[editar] Días festers
Calendata fixa | Primer luns | Relatibos á la Pascua | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Año Nuebo | 1 de chinero | (C y R) | Epifanía (Reis Magos) | dende 6 de echinero | (R) | Semana Santa |
Domingo de Ramos |
(R) |
Día de o Treballo | 1 de mayo | (C) | San Chusé | dende 19 de marzo | (R) | |||
Grito de Independencia | 20 de chulio | (C(P) y DN) | Día de a Raza | dende 12 d'otubre | (C) | |||
Batalla de Boyacá | 7 d'agosto | (C(P)) | Toz os Santos | dende 1 de nobiembre | (R) | Aszensión de Chesús | sieteno luns | (R) |
Immaculata Conzezión | 8 d'abiento | (R) | Asunzión de María | dende 15 d'agosto | (R) | Corpus Christi | dezeno luns | (R) |
Nadal | 25 d'abiento | (R) | Independenzia de Cartagena | dende 11 de nobiembre | (C(P)) | Sagrato Corazón | onzeno luns | (C y R) |
[editar] Enlazes esternos
- Gobierno en línea - Portalada ofizial de o Gubierno colombiano.
- Palacio de Nariño - Sitio ofizial de a Presidenzia de a Republica.
Países d'America d'o Sur |
---|
Archentina | Benezuela | Bolibia | Brasil | Chile | Colombia | Ecuador | Guyana | Paraguai | Perú | Surinam | Uruguai |
Dependenzias: Aruba | Antillas Neerlandesas | Cheorchias d'o Sur | Guayana Franzesa | Islas Malbinas | Sandwich d'o Sur |