Río Bellós
De Biquipedia
|
||||
---|---|---|---|---|
As balsas d'erosión (gorgas) que fa ro Bellós en pasar por Puyarruego. |
||||
Longaria | 27 km | |||
Altaria d'o naxedero | {{{altaria}}} m | |||
Cabal meyano | {{{cabal}}} m³/s | |||
Superfizie d'a cuenca | {{{cuenca}}} km² | |||
Naxedero | Endreito d'a Font Blanca, cara meridional d'As Tres Serols | |||
Desembocadura | río Zinca, en Escalona | |||
Estatos per an pasa | {{{estatos}}} | |||
Territorios per on pasa | Aragón | |||
Río |
O río Bellós (en castellán Río Vellos), á sobent clamato garona d'Añisclo en o suyo corso superior, ye un río que trascorre toda ra suya lonchitut en a comarca d'o Sobrarbe, d'entre ras balles d'Añisclo, o Quiñón de Fanlo e Puertolas.
Tien o naixedor en a bersant meridional d'o mallo d'as Tres Serols, en as faixas d'o Mallo Escuro (As Solas, 3002m), á on que d'alto d'a peña en libra tota una torrentera espumosa que s'espernia per o zillo, dixando puesto ta uno d'es endreitos més besitatos d'o Parque Nazional, conoixito como á Fuent Blanca (anque encara se n'ha conserbato o toponimo Font Blanca, que se siente ocasionalment).
A suya garona se cuela per astí ent'a barranquera d'A Grallera á escape, o forato que el ha de portar t'aintre d'a balle d'Añisclo per on que ziercula, aintro d'as buegas d'o mesmo Parque Nazional, per bels 10 km, dica que n'amanix per baixo d'o puesto d'a Ermita de San Urbiz en o Molín d'Aso. Á mientres d'o suyo transcorrir per Añisclo, o Bellós ha agafato ras auguas d'o barranco d'a Pardina e en plegar ta o molín, compliega tamién o barranco d'Aso que ye baixadero de Fanlo.
Zaga d'o molín, o Bellós se mete rapedo aintro d'ixaltro forato, dito Foz de Sant Urbiz per o dezir d'a falordia d'o santo, e enzata d'astía ra baixadera d'o Congosto d'as Cambras, per á on que més enchasqueyato que no per alto en Añisclo, be de correr altros 9 km dic'a Fuent d'os Baños de Puyarruego. A Fuent d'os Baños ye una biu d'auguas sulfurosas en a mesma ripa d'o río, que ya d'abe buens tiempos congregaba chent con toz ixambre de males d'á redol d'o Sobrarbe, que iban ent'allá només que ta bañar-se-be. En o lugar de Puyarruego o río ha socabatas unas gorgas en a peña que fan á bien prezisament ta bañar-se.
En a mesma campeta de Puyarruego, o Bellós rezibe ras auguas d'A Yesa, o suyo més gran afluyent, que se feba baixato d'a Balli' Bió. D'entre Puyarruego e Escalona l'augua ye més calmera e baixa sines de guaire corrient.