Кет чĕлхи

Википедири материал

Кет чĕлхи, — Енисей чĕлхе çемьинчи пĕртен пĕр чĕрĕ чĕлхе. Ун синче Енисей тăрăхĕнчи кетсем калаçаççĕ. Çухалма пуçланă чĕлхесем шутне кĕрет. 1926 çулта пурĕ 1 225 кет пулнă пулсан, 1989 çулта вара вĕсен шучĕ 537 çын таран чакнă.

Челхе çинчен пĕрремĕш хут 1788 çырнă. 1858 çулта М. А. Кастрен пĕрремĕш хут сăмахсарĕпе грамматикине («Versuch einer jenissei-ostjakischen und kottischen Sprachlehre») пичетленĕ. Унтах котт чĕлхи çинчен те вал çырнă пулнă. XIX ĕмĕрте кетсене йăнашса финн-угрсен ушкăнне кĕртнĕ. 1934 çулта Н. К. Каргер кет чĕлхин грамматикипе букварьне пичетленĕ.

Раççейĕн ăсчахĕсем кет чĕлхипе бурушаски чĕлхин тăванлăхне тĕпчесе палăртас тесе ĕçленĕ.

[тӳрлет] Çыруллăхĕ

1930-мĕш çулта пĕрремĕш алфавитне шутласа кăларнă. Вăл латиница çырăвĕ çинче никĕсленнĕ пулнă. 1980-мĕш çулта вара çыруллахне кириллица çине куçарнă.

А а	Б б	В в	Г г	Г̡ г̡	Д д	Е е	Ё ё
Ж ж	З з	И и	Й й	К к	Ӄ ӄ	Л л	М м
Н н	Ӈ ӈ	О о	Ө ө	П п	Р р	С с	Т т
У у	Ф ф	Х х	Ц ц	Ч ч	Ш ш	Щ щ	Ъ ъ
Ә ә	Ы ы	Ь ь	’	Э э	Ю ю	Я я