Ul'yanovsk
Oddi ar Wicipedia
|
Ul'yanovsk
|
|
|---|---|
|
Oblast Ul'yanovsk
|
|
 |
|
| Lleoliad Ul'yanovsk | |
 |
.png/100px-Coat_of_Arms_of_Ulianovsk_(2003).png) |
|
Daearyddiaeth
|
|
| Arwynebedd | 316.9 km² |
| Uchder uwchben lefel y môr | m |
|
Demograffeg
|
|
| Poblogaeth (Cyfrifiad 2002) | 635,947 |
| Poblogaeth (amcangyfrif 2005) | 623,100 |
|
Gwleidyddiaeth
|
|
| Maer | Sergey Yermakov |
Dinas ar Afon Volga yn nwyrain canolbarth Rwsia yw Ulyanovsk (Rwsieg Ульяновск, Chuvasheg Chemper) (Sinbirsk hyd 1780, Simbirsk o 1780 tan 1924). Mae'n brifddinas i Oblast Ulyanovsk. Ym 2005 roedd ganddi boblogaeth o tua 623,100 o drigolion. Lleolir 893km i'r dwyrain o Moskva.
Sefydlwyd fel caer ar Fryn Simbirsk ar ffiniau dwyreiniol Ymerodraeth Rwsia yn 1648 er mwyn amddiffyn yr ymerodraeth rhag ymosodiadau gan lwythi crwydrol. Mae'r enw Simbirsk yn golygu 'dinas y saith gwynt'. Ugain mlynedd ar ôl ei sefydliad, llwyddodd i wrthsefyll gwarchae gan luoedd Stenka Razin, arweinydd gwrthryfel y Cosaciaid. Yn raddol daeth yn ganolfan ranbarthol o bwys, gan gael ei ddyrchafu'n ddinas ym 1796. Adeiladwyd Eglwys Gadeiriol y Drindod Sanctaidd mewn arddull neo-glasurol rhwng 1827 a 1841. Cafodd rhan fwya'r ddinas ei difetha mewn tân trychinebus ym 1864.
Yn ystod yr ugeinfed ganrif, datblygodd Ul'yanovsk fel canolfan ddiwydiannol. Cynhyrchir ceir ac awyrennau mewn ffatrïoedd UAZ ac Aviastar. Adeiladwyd pont bwysig dros y Volga rhwng 1912 a 1916, yr unig un am bellter o ryw 400km rhwng Kazan' a Tol'yatti. Mae ail bont yn cael ei hadeiladu ers y 1980au.
Ganwyd y gwleidyddion Vladimir Lenin ac Alexander Kerensky yn y ddinas, ynghŷd â'r awdur Rwsieg clasurol Ivan Goncharov. Ailenwyd fel Ulyanovsk ar ôl enw bedydd Vladimir Lenin (Ulyanov) ychydig o ddyddiau ar ôl ei farwolaeth ym 1924. Ers cwymp y gyfundrefn Gomiwnyddol, mae trigolion y ddinas wedi gwrthwynebu mynd yn ôl i'r enw gwreiddiol, yn wahanol i bron pob dinas arall a gafodd ei hailenwi yn ystod cyfnod Comiwnyddiaeth.
Ei efeilldref yw Krefeld (Almaen).
