2. Januar
From Wikipedia
De 2. Januar is in’n Gregoriaanschen Klenner de 2. Dag in’t Johr.
Inholtsverteken |
[Ännern] Wat passeert is
[Ännern] Politik un Sellschop
- 366: De Alemannen kommt över den Rhien un dringt in’t Röömsch Riek vör.
- 1526: De Bremer Prediger Johann Bornemacher warrt up'n Brandstapel in Veern as en Ketter verbrennt.
- 1776: In Österriek warrt dör de Kaiserin Maria Theresia de Folter afschafft.
- 1788: Georgia ratifizeert as 4. Bunnststaat de Verfaten von de USA.
- 1905: In’n Russ’sch-Japanschen Krieg kapituleert de russ’sch Fasten Port Arthur na 157 Daag Belagern.
- 1907: In Frankriek gült af nu dat al 1905 beslotene Gesett över de Trennen von Kark un Staat.
- 1922: De Halfinsel Krim verklort ehr Unafhangigkeit.
- 1922: De Kommunistsche Partei von Chile warrt grünnt.
- 1933: De USA beennt jümmer Besetten von Nicaragua un teht jümmer Militär af.
- 1942: De 39. sowjetsch Armee brickt dör de Oostfront von de 9. düütschen Armee.
- 1942: De britsche Kronkolonie Singapur warrt von de Japaners bombadeert.
- 1945: Nürnbarg warrt dör en Bombenangreep von de Alliierten düchtig, de Oltstadt meist ganz twei maakt.
- 1955: De Bunnswehr warrt grünnt.
- 1958: In Berlin fangt dat Bunnskartellamt sien Arbeid an.
- 1958: In Flensborg warrt dat Verkiehrszentralregister (Vekiehrssünnerkartei) in Betrieb nahmen.
- 1959: Fidel Castro rückt mit sien Truppen in Havanna, de Hööftstadt von Kuba in.
- 1965: De eerste Slacht twüschen Vietnam un den Vietcong.
- 1971: De USA ünnersecht Warf för Zigaretten nu ok in’n Rundfunk.
- 1974: Carlos Arias Navarro warrt as nieg Ministerpräsident von Spanien vereidigt.
- 1984: RTL plus fangt von Luxemborg ut an to sennen (Privatfeernsehn).
- 1989: Ranasinghe Premadasa warrt nieg Staatspräsident von Sri Lanka.
- 1988: In Hong Kong brickt de Vagelgripp ut.
- 2002: Levy Mwanawasa warrt nieg Staatspräsident von Sambia.
- 2002: Eduardo Duhalde warrt nieg Staatspräsident von Argentinien.
[Ännern] Weertschop
- 1909: De Düütsche Riekspost föhrt in Berlin den Postcheck to’n Betahlen ahn Bargeld in.
- 1939: De Postsparkassendeenst warrt in ganz Düütschland inföhrt.
- 1952: Bi Ford in Köln warrt de eersten Autos maakt.
- 1965: in Syrien warrt mehr as 100 Industrieünnernehmen verstaatlicht.
[Ännern] Kunst, Kultur un Bowark
- 1843: De Oper Der fliegende Holländer von Richard Wagner warrt in Dresden ooropföhrt.
- 1908: John D. Rockefeller spendt an de von em grünnte University of Chicago um un bi 2,2 Mio. US$.
- 1908: De Oper Ein Wintermärchen von Karl Goldmark warrt in Wien ooropföhrt.
- 1931: De Speelfilm Emil und die Detektive von Gerhard Lamprecht na den Roman von Erich Kästner hett Premiere.
- 1950: Guatemala slutt sik an de UNESCO an.
- 1976: In Florenz warrt in de San-Lorenzo-Basilika Fresken freeleggt, de villicht von Michelangelo sünd.
- 1990: Anselm Kiefer kriggt den Kunstpries von de Wolf-Stiftung för dit Johr.
[Ännern] Wetenschoppen un Technik
- 1901: Sigmund Freud publizeert siene Arbeid „Zur Psychopathologie des Alltagslebens“.
- 1955: De Inka-Tempel Paititi warrt von Hans Ertl in der Ümgegend von’n Rio Chinijo opdeckt.
- 1959: Der sowjetsche Ruumsond Lunik 1 flüggt to’n Maand.
- 1984: In’n Süüdwesten von Kairo warrt de Överresten von en 32 Mio. Johr olt Deertenoort funnen, de as gemeensam Vörfohren von Minschen un Apen gült: Aegyptopithecus zeuxis.
- 2004: De NASA-Sond Stardust fangt to’n eersten mal Kometenstoff in’n Weltruum in.
[Ännern] Katastrophen
- 1921: Dat spaansch Dampschipp Santa Isabell geiht vör Galizien ünner. 213 Minschen kommt üm’t Leven.
- 1932: Im russ’schen Kasan kommt bi en Iesenbahnunglück 65 Lüüd üm, 131 nehmt Schaden.
- 1971: Bi en Footballspeel in Glasgow twüschen de Heimmannschoppen Rangers un Celtic brickt en Tribün tosamen. 66 Tokiekers kommt dorbi to Dood.
- 2006: En Iesloophall in Bad Reichenhall brickt tohopen un köst 15 Minschen dat Leven. Meist to glieken Tiet kommt dor ok dree Minschen dör en Lawien üm.
[Ännern] Boren
- 1777: Christian Daniel Rauch, düütsch Bildhauer.
- 1800: Carl Friedrich Plattner, düütsch Hüttenkunnig un Chemiker.
- 1814: Luise Mühlbach, düütsch Schrieverin.
- 1822: Rudolf Julius Emanuel Clausius, düütsch Physiker.
- 1861: Wilhelm Bölsche, düütsch Schriever un Naturforscher.
- 1870: Ernst Barlach, düütsch Schriever, Tekner un Bildhauer.
- 1900: Leslie Copus Peltier, US-amerikaansch Astronom.
- 1920: Isaac Asimov, US-amerikaansch Biochemiker un Science-Fiction-Schriever.
- 1929: Horst Drescher, düütsch Schriever.
- 1937: Martin Lauer, düütsche Lichtathlet.
- 1947: Thomas Zacharias, düütsch Lichtathlet, weer bi Olympia
- 1947: Ute Erdsieg-Rave, düütsch Politikerin un Ministerin in Sleswig-Holsteen.
- 1964: Ingo Anderbrügge, düütsch Footballspeler.
[Ännern] Storven
- 1861: Friedrich Wilhelm IV., König von Preußen.
- 1884: Johann Gerhard Oncken, Baptistenpaster.
- 1892: George Biddel Airy, britsch Astronom, Mathematiker un Eerdphysiker.
- 1950: Emil Jannings, düütsch Schauspeler.
- 1951: Paul Münch, Pälzer Mundoortdichter.
- 1960: Fausto Coppi, italiensch Radrennfohrer.
- 1968: Cuno Hoffmeister, düütsch Astronom un Eerdphysiker.
- 1999: Rolf Liebermann, Swiezer Komponist un Intendant.
