Lithium
From Wikipedia
|
|||||||||||||||||||
| Allgemeen | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Naam, Teken, Atomtall | Lithium, Li, 3 | ||||||||||||||||||
| Cheemsch Serie | Alkalimetallen | ||||||||||||||||||
| Klöör | sülverwitt/grau | ||||||||||||||||||
| Atommass | 6,941 g/mol | ||||||||||||||||||
| Elektronenkonfiguratschoon | 1s22s1 | ||||||||||||||||||
| Elektronen je Schaal | 2, 1 | ||||||||||||||||||
| Physikaalsche Egenschoppen | |||||||||||||||||||
| Phaas | Faststoff | ||||||||||||||||||
| Dicht (bi RT) | 0,534 g·cm−3 | ||||||||||||||||||
| Smöltpunkt | 453,69 K (180,54 °C) |
||||||||||||||||||
| Kaakpunkt | 1615 K (1342 °C) |
||||||||||||||||||
| Kritisch Punkt | extrapoleert: 3223 K, 67 MPa | ||||||||||||||||||
| Atomare Egenschoppen | |||||||||||||||||||
| Kristallstruktur | kubisch ruumzentreert | ||||||||||||||||||
| Ionisatschoonsenergien | 1.: 520,2 kJ/mol | ||||||||||||||||||
| 2.: 7298,1 kJ/mol | |||||||||||||||||||
| 3.: 11815,0 kJ/mol | |||||||||||||||||||
| Atomradius | 145 pm | ||||||||||||||||||
| Annere Egenschoppen | |||||||||||||||||||
| Isotopen (Utwahl) | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
Lithium (von’n greeksch: lithos – Steen) is een cheemsch Element. Lithium is eens vun de Alkalimetallen, dat cheemsch Teken is Li. 1817 hett de swedsch Chemiker Johan August Arfwedson rutfunnen, dat dat Lithium gifft. Asbald dat Suerstoff inne Nöög gifft, is dat bannig gau an't reagiern.
[Ännern] Historie
Dat Mineral Petalit, dat Lithium bargt, weer an’n End vun’t 18. Johrhunnert toeerst vun den brasilianschen Wetenschoppler José Bonifácio de Andrada e Silva opdeckt. As Opdecker vun dat Element sülvst gellt aver de Sweed Johan August Arfwedson, de 1817 faststellt harr, dat en fremd Element in de Mineralen Spodumen un Lepidolit (LiAl(Si2O5)2) binnen seet, as he Minarelen ünnersöch, de he op de Insel Utö funnen harr. De düütsche Chemiker Christian Gottlob Gmelin hett 1818 rutfunnen, dat Lithiumsolten en rote Flammenklöör veroorsaken deen. Man beid Wetenchopplers kunnen dat nich schapen, dat Element to isoleeren.
Dat hebbt to’n eersten mol de Chemikers William Thomas Brande un Sir Humphrey Davy mit en elektrolytisch Verfohren in’t lieke Johr schapt. 1855 hebbt Bunsen un Matiessen gröttere Mengden vun dat Element isoleert, aver de weertschopliche Produkschoon güng eerst 1923 los dör en Elektrolys vun en Smölt ut Lithium- un Kaliumchlorid.
[Ännern] Vörkommen
Lithium gifft dat blots in cheemsch Verbinnen. As en rein Element gifft dat dat in de Natur nich, man dat gifft enige natüürlich vörkommend Mineralen:
- Amblygonit (LiAl(PO4)F)
- Kryolithionit (Li3Na3[AlF6]2)
- Petalit (Kastor; LiAl[Si2O5]2)
- Spodumen (Triphan; Li[AlSi2O6])
- Triphylin (Li(FeII,MnII)[PO4])
- Zinnwaldit (KLiFeAl(F,OH)2[AlSi3O10])
De wichtigsten Steden op de Eer, wo Lithium afbot warrn kann befinnt sik in Chile (Salar de Atacama) un Argentinien. Annere sünd in de Nevada un North Carolina in de USA. Kanada, Australien un Simbabwe. In den Hannel kummt Lithium meist as Lithiumcarbonat (Li2CO3).
[Ännern] Egenschoppen
Lithium is een sülverwitt, week Lichtmetall. Bi Ruumtemperatur is dat dat lichste vun alle düsse Elemente, de fast sünn. Blots fasten Waterstoff is bi -260 °C noch nen beten lichter. Lithium hett vun de Alkalimetallen den höchsten Smöltpunkt und Kaakpunkt.
Lithium is bannig reaktiv. Dat reageert sogar mit Stickstoff to Lithiumnitrid, un natürlich och mit Suerstoff to Lithiumoxid. Dat is de Grund dorför, dat Lithium in Paraffinöl opbewahrt warn mutt, dormit dat nich to reageern anfangt.
