Ablativus absolutus
Van Wikipedia
Een ablativus absolutus (losse ablatief) is een woordgroep die aangeeft onder welke omstandigheid een handeling plaats vindt.
Een ablativus absolutus bestaat uit een substantief (zelfstandig naamwoord) en participiumvorm, die beiden in de ablativus staan. Een ablativus wordt als bijzin vertaald. De participiumvorm wordt in die bijzin het hoofdwerkwoord, het substantivum onderwerp. Als het met een ppa is, vertaalt men het gelijktijdig aan de hoofdzin, dus met terwijl of toen. Als het met een ppp is, vertaalt men het voortijdig aan de hoofdzin, dus met nadat.
Een voorbeeld:
Legionibus Hannibalis venientibus, Romani urbem suam defendere coeperunt.
legionibus (Hannibalis) venientibus staat in de ablativus, en venientibus (eindigend in ablativus op ibus) is een ppa. Men vertaalt dit gelijktijdig: Terwijl de troepen van Hannibal kwamen, begonnen de Romeinen hun stad te verdedigen.
Legionibus Hannibalis pulsis, Romani laetissimi sacrificiaque multa dederunt Minerva, quae eis victoriam concessit.
legionibus (Hannibalis) pulsis staat in de ablativus, en pulsis (eindigend in ablativus op is) is een ppp. Men vertaalt dit natijdig: Nadat de troepen van Hannibal verslagen waren, waren de Romeinen buiten zichzelf van vreugde en gaven ze veel offers aan Minerva, die hun de overwinning had toegekend.
Het werkwoord esse wordt altijd weggelaten:
Hannibale duce
"Toen Hannibal aanvoerder was"
