Afro-Aziatische talen
Van Wikipedia
Talen van de Afro-Aziatische taalfamilie worden in grote delen van het Midden-Oosten en Noord- en Noordoost-Afrika gesproken. Sommige van deze talen behoren tot de oudste geschreven talen in de wereld, maar de verschillende takken waren al uiteengewaaierd voor het schrift werd uitgevonden. Hoewel de verwantschap taalkundig wel aantoonbaar is, zijn er daarom weinig kenmerken die alle talen van de groep nog gemeen hebben, hoewel de meeste wel een vrouwelijke uitgang op -t kennen.
In 1876 kwam Friedrich Müller met de hypothese van een Hamito-Semitische taalfamilie, met aan de ene kant de Semitische talen als Hebreeuws, Arabisch en Aramees en in de Hamitische tak talen als Berber, Egyptisch en Kushitisch. Marcel Cohen (in 1950) verwierp het idee van een aparte 'Hamitische' groep als één geheel tegenover de Semitische. Dat werd bevestigd door het werk van Joseph Greenberg, die in zijn boek The Languages of Africa (1963) de zes subfamilies zoals we die nu kennen onderscheidde, en die tegelijk een nieuwe naam voor de familie voorstelde: Afro-Aziatisch. Die naam is de meest gebruikte tot op heden.
De Afro-Aziatische talen vertonen een specifiek dynamisme:
- Heel wat talen uit deze tak, die een cruciale rol hebben gespeeld in de vorming van een vroegere beschaving, zijn verdwenen: Akkadisch, Fenicisch, Oud-Egyptisch.
- Oorspronkelijk kleine taaltjes of dialecten hebben een enorme expansie gekend, en zijn gegroeid tot belangrijke talen met een ruime verspreiding: Arabisch.
- Waar een taal wordt gesproken, verschuift in deze tak vaak: Zuid-Arabisch werd oorspronkelijk gesproken in Zuid-Arabië (Jemen), maar wordt vandaag de dag in Ethiopië gesproken.
- Het gebeurt ook al eens dat een taal wordt herboren: het Hebreeuws was tot de 19de eeuw een liturgische taal, nu de officiële taal van Israël.
- Egyptisch (geschreven vanaf 2700 v. Chr.)
- Oud-Egyptisch (tot 2200 v.C.)
- Koptisch (tot 16e eeuw gesproken, nu alleen kerktaal)
- Semitische talen
- Oostsemitisch
- Westsemitisch
- Cushitische talen
- Ca. 40 talen die gesproken worden door ca 40-50 miljoen in Ethiopië, Somalië en Noord-Kenia
- Omotische talen
- Ca. 1.5 miljoen sprekers van 40 dialecten in de Omo vallei in Ethiopië. Mogelijk is dit een zijtak van de Kushitische talen
- Berber
- Ongeveer 20 miljoen sprekers, waarvan veel in Marokko en Algerije.
- Noordelijk Berber (soms 'Tamazight')
- Tashelhyt
- Tarifit (Rifijns)
- Midden-Atlas Berber (Tamazight)
- Kabylisch (Noord-Algerije ten oosten van Algiers)
- Tuareg (Tamasheq/Tamajaq/Tahahaq)
- Zenaga (Mauretanië/Senegal)
- Siwi (in de Siwa-oase in West-Egypte)
- Ghadamsi (in Ghadames, zuidelijkste puntje van Tunesië)
- Noordelijk Berber (soms 'Tamazight')
- Ongeveer 20 miljoen sprekers, waarvan veel in Marokko en Algerije.
- Tsjadische talen