Alexander Grothendieck
Van Wikipedia
Alexander Grothendieck (28 maart 1928) is een wiskundige, die algemeen wordt gezien als één van de groten in zijn vakgebied tijdens de 20e eeuw. Hij werd geboren in Berlijn uit een Duitse moeder en een Russische vader, maar omdat beide ouders Joods waren vluchtten ze in 1933 naar Parijs. Alexander, die aanvankelijk in Hamburg was achtergebleven, volgde de familie in 1939. Zijn vader werd tijdens de oorlog vermoord in Auschwitz.
Grothendieck begon na de oorlog aan een studie wiskunde in Montpellier, met het doel om leraar te worden, want hij had begrepen dat het wiskundig onderzoek 'af' was. Zijn talent werd echter herkend door zijn docenten en vanaf 1948 studeerde hij in Parijs. Na zijn afstuderen deed hij bij Jean Dieudonné in Nancy onderzoek in de functionaalanalyse, waarop hij ook zou promoveren. Tijdens verblijven in São Paulo en Kansas verschoof zijn interesse echter richting meetkunde en topologie. In 1959 werd hem een baan aangeboden aan het nieuw opgerichtte Institut des Hautes Études Scientifiques (IHES). Hier werkte hij, met mensen als Jean-Pierre Serre en Pierre Deligne, aan de overigens nog altijd niet afgeronde boeken Éléments de géométrie algébrique (EGA) en Séminaire de géométrie algébrique (SGA) die als basis voor de hedendaagse algebraïsche meetkunde en getaltheorie worden gezien. Hij introduceerde onder meer tegenwoordig veelgebruikte begrippen als schema, motieven en étale cohomologie.
Vanwege zijn oorlogsverleden is Grothendieck altijd een fel pacifist geweest. Zo gaf hij lezingen in de bossen bij Hanoi toen deze stad werd gebombardeerd, als protest tegen de Vietnam oorlog. In 1970 trok hij zich terug uit de academische wereld, nadat hij had ontdekt dat het IHES deels met militair geld werd betaald. Hij keerde echter een paar jaar later terug als hoogleraar in Montpellier, totdat hij in 1988 met vervroegd pensioen ging. Hij had toen veel kritiek op de wetenschappelijke wereld, wat onder meer leidde tot de weigering van de hem in dat jaar toegekende Crafoord-prijs. In 1991 verliet hij zijn huis en is sindsdien spoorloos. Het meest waarschijnlijk is dat hij ergens afgelegen in Zuid-Frankrijk woont.
Grothendieck kreeg in 1966 de Fields-medaille toegekend.