Atropine
Van Wikipedia
Atropine | ||
|
||
|
||
Biol. beschikbaarheid: | 25% | |
Metabolisatie: | Hepatisch | |
Halfwaardetijd: | 2 uur | |
Uitscheiding: | 50% onveranderd in urine | |
|
||
Geneesmiddelengroep: | Middelen voor oftalmologisch gebruik | |
Subklasse: | Mydriatica-Cycloplegica | |
Merknamen: | Atropine, Atropine Minims, Isopto-Atropine, Stellatropine | |
Indicaties: | Therapeutisch: keratitis of uveïtis Diagnostisch: skiascopie en oogfundusonderzoek |
|
Voorschrift/recept: | Vereist | |
Toediening: | Oraal, intraveneus, rectaal | |
|
||
CAS nummer: | 51-55-8 | |
ATC code : | A03BA01 | |
PubChem: | 174174 | |
DrugBank: | APRD00807 | |
|
||
Formule: | C17H23NO3 | |
Molecuulgewicht: | 289,369 g/mol | |
Aggregatietoestand: | Vast |
Atropine is een alkaloïde en wordt door extractie verkregen uit Wolfskers (Atropa bella-donna). De bessen hiervan zijn erg giftig; een enkele bes kan soms voldoende zijn om een kind te doden.
Atropine valt farmacologisch gezien onder de parasympaticolytica en heeft vele effecten op het organisme. Hierom is het in veel toepassingen door allerlei afgeleide preparaten verdrongen. Atropine wordt in de moderne geneeskunde echter nog steeds toegepast, met name bij hartritmestoornissen waarbij het hart te langzaam klopt, in noodsituaties bijvoorbeeld bij reanimaties. De gebruikte dosering is hierbij - afhankelijk van de indicatie - fracties van een milligram tot maximaal 4 milligram. Deze bolus kan zowel intraveneus als intramusculair gegeven worden, waarbij de intraveneuze toedieningsvorm binnen enkele seconden tot minuten zijn maximale effect al bereikt, in tegenstelling tot intramusculaire toediening. Over het gebruik binnen een reanimatiesetting zijn de meningen verdeeld over dosering; intermitterend of de maximale dosering in één keer.
Ook vindt atropine nog wel toepassing in oogdruppels als middel om de pupil te verwijden en de accommodatie van de ooglens te verlammen. Overigens houdt dit effect zeer lang aan (tot enige dagen), wat voor de gebruiker vaak een hinderlijke lichtschuwheid en onscherp zien oplevert; meestal worden in de oogheelkunde voor dit doel korter werkende preparaten gebruikt.
Van het effect op de ogen komt ook de wetenschappelijke naam: bella donna = Italiaans voor 'mooie vrouw'. In de oudheid gebruikten vrouwen het sap van de bessen om hun pupil te verwijden.
Er is een rijmpje, dat medische studenten gebruiken als ezelsbruggetje om de toxische effecten van atropine te onthouden:
- Atropine verwijdt de ogen
- Het doet ook de functie verhogen
- Van hart en darmkanaal
- Bloeddruk en secretie dalen
- Sneller gaat het ademhalen!