Buteen

Van Wikipedia

Algemeen
Naam	Buteen
Chemische formule	C₄H₈
Andere namen	zie onderaan (1), (2), (3) en (4)
Beschrijving	brandbaar gas
CAS-nummer	00106-98-9 ⁽¹⁾ 00590-18-1 ⁽²⁾ 00624-64-6 ⁽³⁾ 00115-11-7 ⁽⁴⁾
EINECS nr	203-449-2 ⁽¹⁾ 209-673-7 ⁽²⁾ 210-855-3 ⁽³⁾ 204-066-3 ⁽⁴⁾
EG nr	601-012-00-4
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
F+: UITERST ONTVLAMBAAR
R- en S-zinnen	R-zinnen:12 S-zinnen:2-9-16-33
Omgang	Veiligheidsmaatregelen: niet roken
Opslag	brandveilig, koel
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	gasvormig
Kleur	kleurloos
Dichtheid	2,41–2,42 g/cm³
Molgewicht	56,11 g/mol
Smeltpunt	-185,3 °C ⁽¹⁾ -138,9 °C ⁽²⁾ -105,5 °C ⁽³⁾ -140,4 °C ⁽⁴⁾
Kookpunt	-6,26 °C ⁽¹⁾ 3,72 °C ⁽²⁾ 0,88 °C ⁽³⁾ -6,9 °C ⁽⁴⁾
Vlampunt	-76.1 °C ⁽⁴⁾
Dampdruk	464 kPa⁽¹⁾ 188 kPa⁽²⁾ 212 kPa⁽³⁾ 257 kPa ⁽⁴⁾
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid	⁽⁴⁾0.03 ml/100ml in water
Goed oplosbaar in
Slecht oplosbaar in	^(1,2,3) slecht in water
Onoplosbaar in
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (0°C, 1013,25 hPa)

Buteen is een koolwaterstof, met name een alkeen. Het is door de dubbele binding het monomeer (de bouwsteen) voor het polymeer polyisobuteen. Daarnaast is het een belangrijk tussenproduct voor een variatie aan synthetische rubbers door combinatie met tal van andere verbindingen.

De benaming isobuteen wordt gegeven aan 2-methylpropeen.

Buteen wordt met vele andere verbindingen als nevenverbinding verkregen tijdens het kraakproces van ruwe olie en is daardoor een relatief goedkope stof. Ook in benzine zit vaak buteen, soms wel tot 15%.

De molecuulformule van buteen is C₄H₈.

Er zijn vier isomeren met de molecuulformule C₄H₈. Al deze isomeren hebben vier koolstofatomen en een dubbele binding maar verschillende structuurformules.

IUPAC naam	naam
1-buteen	α-butyleen
cis-2-buteen	cis-β-butyleen
trans-2-buteen	trans-β-butyleen
2-methylpropeen	isobutyleen

Bij 1-buteen staat de 1 voor het feit dat de dubbele binding op het eerste koolstofatoom begint en de 2 bij cis-2-buteen slaat op het tweede koolstofatoom. De blauwe cijfers in onderaan staande figuren geven de nummering van de koolstofatomen volgens IUPAC aan. Zoals te zien is, zijn α-butyleen, cis-β-butyleen en trans-β-butyleen linear (alfa-olefine) en is iso-butyleen een vertakt alfa-olefine.

Alle isomeren zijn bij kamertemperatuur gasvormig, maar zijn makkelijk vloeibaar te maken door samenpersing of temperatuurverlaging, zoals bij butaangas. Het gas van alle isomeren is kleurloos, maar hebben een verschillende geur. Het gas is zeer brandbaar en is zwaarder dan lucht.

In een kleine hoeveelheid wordt α-butyleen gebruikt voor de productie van polyethyleen met een grote dichtheid en voor die van lineair polyethyleen met een lage dichtheid. Isobutyleen wordt gebruikt voor de productie van MTBE (methyl-tert-butylether) en iso-octaan. Deze beide producten worden aan benzine toegevoegd voor de verhoging van de klopvastheid. Butylrubber wordt gemaakt door polymerisatie van isobutyleen met 2 tot 7 % iso-propeen.

Zie ook de alkenen Etheen Propeen.