Canadees Engels
Van Wikipedia
In Canada wonen meer dan 31 miljoen mensen, hoofdzakelijk van Europese afkomst, met grote minderheden van de oorspronkelijke indiaanse bewoners, de Inuit en Chinezen. Engels is de moedertaal van ongeveer 60% van de mensen, terwijl 24% Frans als huistaal gebruikt (zie Canadees Frans). Belangrijke immigrantentalen zijn Italiaans, Duits, Oekraïens en Portugees.
Terwijl Canada op federaal niveau officieel tweetalig is, kan men maar in beperkte mate spreken van een functionele tweetaligheid. In acht van de tien provincies is het Engels verreweg de grootste taal, in Québec is dat het Frans. New Brunswick is de enige provincie die officieel tweetalig is, en waar Engelstaligen en Franstaligen beide sterk vertegenwoordigd zijn (ongeveer twee derde Engels en een derde Frans).
Het Engels wordt in toenemende mate door de Amerikaanse normen beïnvloed; verschillende Amerikaanse radio- en televisieprogramma's kunnen opgevangen worden en driekwart van de bevolking leeft op een afstand van 150 kilometer tot de Amerikaanse grens. Zoals in alle andere Engelstalige landen zijn er ook plaatselijke, regionale en etnische dialecten. Het Engels van Québec is bijvoorbeeld meer door het Frans beïnvloed dan het Engels van Brits-Columbia.
[bewerk] Spelling
De Canadese spelling is een combinatie van Britse en Amerikaanse regels. De oorspronkelijke Britse spelling met uitgangen zoals -our en -re (bijvoorbeeld in colour en centre, die in de VS color en center gespeld worden) is uit de Franse taal ("couleur" en "centre") bewaard gebleven. Veel van de Britse spelling wordt nog steeds gebruikt voor tweetalige woordvormingen zoals CITY CENTRE-VILLE, wat een voordeel is voor de afwijkende positie van het bijvoegelijk naamwoord in het Frans en in het Engels. In het tweetalige België, vooral in Brussel wordt deze methode ook gebruikt om tweetalig, Nederlands en Franse borden aan te geven.
Ook historische en economische banden beïnvloeden de spellingskeuze. De Britse-Canadese economische band is sterk en dat is een reden waarom ze in Canada gebruikmaken van het Britse "cheque" en niet van het Amerikaanse "check". Omdat er veel Amerikaanse bedrijven in Canada gevestigd zijn, worden er veel Amerikaanse vaktermen en schrijfwijzen gebruikt.
[bewerk] Fonologie
Het Engels van Canada is rhotisch, d.w.z. de "r"-klank wordt altijd uitgesproken. Net zoals in de VS blijft de oe-klank gehandhaafd in woorden die erachter een d,t,n hebben; in het Britse Engels wordt de klank joe (bijvoorbeeld: news en duty).
/t/ wordt tussen klinkers en tussen de medeklinkers /r/ en /t/ wordt stemhebbend uitgesproken. Indien de /t/ in het midden van een woord op een /n/ volgt, wordt dit bij de uitspraak weggelaten: Toronto, plenty. De voorzetsels anti- en semi- worden met een /i/-klank in plaas van de Britse /ai/ uitgesproken.
[bewerk] Woordenschat
Talloze Amerikaanse woorden zijn overgenomen en hebben Britse equivalenten vervangen: Truck, gas en sidewalk in plaats van lorry, petrol en pavement. Riding is het Canadese equivalent voor constituency (kiesafdeling).