Concilies van Lateranen
Van Wikipedia
Er zijn in de geschiedenis verschillende Concilies van Lateranen geweest, waarop de Rooms-Katholieke Kerk belangrijke besluiten nam, soms met grote maatschappelijke gevolgen, zoals het Vierde Lateraans Concilie in 1215 waarop de bisschoppelijke inquisitie werd geautoriseerd.
Hier volgt een overzicht van de Concilies van Lateranen.
Inhoud |
[bewerk] Eerste Lateraans concilie
Het Concilie van Lateranen I (1123) te Rome is het eerste concilie in het Westen na het schisma van 1054. Het werd samen geroepen door Paus Callistus II. De behandelde onderwerpen waren de investituurstrijd en het concordaat van Worms (1122). Er was ook een sterke behoefte om de sociale en religieuze problemen kritisch te bekijken.
Besluiten van dit concilie:
- Het concordaat van Worms werd goedgekeurd. Bisschoppen en prelaten worden op canonieke wijze gekozen, maar blijven tevens wereldlijke bestuurders.
- Kerkregels van verschillende aard werden uitgevaardigd.
| Eerste Lateraans Concilie | ||
|---|---|---|
| Vorig concilie: Vierde concilie van Constantinopel |
Jaartal concilie: 1123 |
Volgend concilie: Concilie van Clermont |
[bewerk] Tweede Lateraans concilie
Het Concilie van Lateranen II (1139) te Rome werd samengeroepen door paus Innocentius II. Bernardus van Clairvaux en meer dan duizend bisschoppen namen eraan deel. De reden tot dit concilie was de verkiezing van Anacletus II tot tegenpaus; hierdoor dreigde een schisma te ontstaan.
Het concilie trof maatregelen tegen Anacletus; een schisma werd vermeden. Er werden regels in verband met kerkelijke orde en tucht opgesteld. Gehuwden mochten niet gewijd worden tot subdiaken en mochten ook niet toegelaten worden tot de hogere wijdingen. Wie gewijd was, mocht niet meer huwen.
| Tweede Lateraans concilie | ||
|---|---|---|
| Vorig concilie: Concilie van Clermont |
Jaartal concilie: 1139 |
Volgend concilie: Concilie van Reims |
[bewerk] Derde Lateraans concilie
Het Concilie van Lateranen III (1179) te Rome werd samengeroepen door paus Alexander III. De reden tot dit concilie was het pausschisma door keizer Frederik Barbarossa in stand werd gehouden ter vergroting van zijn politieke macht in Italië. Bedoeling was ook door reorganisatie de misbruiken te beteugelen.
Besluiten van dit concilie:
- De Paus zal vanaf nu gekozen worden tijdens een conclaaf met een tweederde meerderheid van de stemmen uitgebracht door de kardinalen.
- De katharen in Zuid- Frankrijk worden in de ban gedaan. De Waldenzen worden niet veroordeeld.
| Derde Lateraans concilie | ||
|---|---|---|
| Vorig concilie: Concilie van Tours |
Jaartal concilie: 1179 |
Volgend concilie: Concilie van Verona |
[bewerk] Vierde Lateraans concilie
Het Concilie van Lateranen IV (1215 - 1216) te Rome werd samengeroepen door paus Innocentius III. Dit twaalfde algemene concilie wordt aanzien als het belangrijkste van de middeleeuwse concilies. Het betekende een groot succes voor Innocentius III. De behandelde onderwerpen waren onder meer de ketterij van de Albigenzen en de hervorming van het kerkelijk leven.
Er werden decreten tegen de Albigenzen en de Waldenzen afgekondigd. De triniteitsleer van Joachim van Fiore werd veroordeeld. Het woord transsubstantiatie - als omschrijving van de verandering van brood en wijn tijdens de eucharistie - werd voor het eerst in een conciliedocument gebruikt. Het concilie voerde de jaarlijkse paasbiecht en paascommunie in. Het concilie was van mening dat er meer aandacht moest komen voor de priesterlijke taken van prediking en zielzorg. Het canoniek recht werd de wet van de Kerk. De bisschoppelijke inquisitie werd geautoriseerd. Het concilie nam ook politieke besluiten: de Duitse keizer Frederik II werd er erkend.
Verder werden de verboden verwantschapgraden beperkt van 7 naar vier. Dat betekent dat men mocht trouwen met iedereen die verder verwant was dan achterachterneef of nicht. Het duivelse wapen de kruisboog werd verboden.
Illustratief voor het belang van dit concilie is het feit dat twee middeleeuwse juristen, Vincentius Hispanus en Johannes Teutonicus, een speciaal commentaar schreven op de constituties ervan.
| Vierde Lateraans concilie | ||
|---|---|---|
| Vorig concilie: Concilie van Verona |
Jaartal concilie: 1215 - 1216 |
Volgend concilie: Eerste concilie van Lyon |
[bewerk] Vijfde Lateraans concilie
Het Concilie van Lateranen V (1512 - 1517) te Rome werd samengeroepen door paus Julius II en door paus Leo X bekrachtigd. De behandelde onderwerpen waren de behoefte aan hervormingen van het kerkelijk bestuur, het ontstaan van een atheïstische filosofie, de wrijvingen tussen de bisschoppen en de kloosterorden. Men was ook niet gelukkig met het door koning Lodewijk XII van Frankrijk in 1511 bijeengeroepen concilie in Pisa.
Dit concilie veroordeelde de filosofie van Averroes (1126-1198). Het concilie van Pisa (1511) werd ongeldig verklaard. De rechten van de bisschoppen werden omschreven. Er werden verbeterde decreten afgekondigd.
| Vijfde Lateraans concilie | ||
|---|---|---|
| Vorig concilie: Concilie van Ferrata-Florence |
Jaartal concilie: 1512 - 1517 |
Volgend concilie: Eerste concilie van Trente |
