Dáil Éireann
Van Wikipedia
Dáil Éireann (uitgesproken als "dool" of "doyle" "eer-rinn") is het lagerhuis van de Oireachtas, het parlement, van Ierland. Het houdt zijn vergaderingen sinds 1922 in Leinster House in Dublin.
[bewerk] Verkiezing
Bij de verkiezingen voor de Dáil hebben Ierse en Britse burgers die 18 jaar of ouder zijn en in de Republiek wonen stemrecht. De verkiezingen worden tenminste eens per vijf jaar gehouden. In de praktijk bepaalt de Taoiseach wanneer er verkiezingen zijn door de president te verzoeken de Dáil te ontbinden. In dat geval dienen er binnen 30 dagen verkiezingen plaats te vinden.
Het Ierse kiessysteem is een combinatie van evenredige vertegenwoordiging en een districtenstelsel. Het gehele land is opgedeeld in disticten, waarbij per district meerdere kandidaten worden gekozen. Bijzonder aan het systeem is het principe van de simple transferable vote. Dit principe houdt in dat de kiezer op de kieslijst zelf een volgorde aanbrengt. De kandidaat die hem/haar het meeste aanspreekt wordt dan bovenaan gezet, en vervolgens kan worden aangegeven wat de tweede en verdere voorkeur van de kiezer is.
Bij het tellen van de stemmen worden eerst van alle kandidaten het aantal eerste voorkeursstemmen geteld. Als een of meer van de kandidaten voldoende eerste voorkeursstemmen heeft gehaald dan worden zij verkozen verklaard. Meestal zijn dan nog niet alle zetels in het district vergeven. De kandidaat met de minste eerste voorkeursstemmen valt dan af. Zijn stemmen worden dan verdeeld naar de tweede voorkeur die zijn kiezers hadden aangegeven. Zijn er na de tweede telronde nog steeds zetels open dan valt vervolgens de kandidaat af die dan de minste stemmen (eigen eerste voorkeur+tweede voorkeur van de al afgevallen kandidaat} heeft. Dit proces gaat net zo lang door tot alle zetels zijn gevuld.
Een opmerkelijk effect van dit systeem is dat kandidaten van dezelfde partij in de praktijk elkaars grootste concurrenten zijn.
[bewerk] Samenstelling
De huidige (2004) 29ste Dáil heeft 166 leden. Lidmaatschap van de Dáil is open voor burgers van 21 jaar en ouder. Een lid van de Dáil staat bekend als een TD (Teachta Dála). De verdeling over de partijen bij de laatste verkiezing was:
| Fianna Fáil | 78 |
| Fine Gael | 32 |
| Labour | 21 |
| Progresive Democrats | 8 |
| Green Party | 6 |
| Sinn Féin | 5 |
| Socialist Party | 1 |
| Onafhankelijke leden | 14 |
| De voorzitter | 1 |
