Verenigd Koninkrijk
Van Wikipedia
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland is een land in West-Europa gelegen tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan. Het land heeft een zeer grote rol gespeeld in de moderne geschiedenis.
Het Verenigd Koninkrijk bestaat uit twee grote landsdelen:
- Groot-Brittannië dat in drie "constituente landen" is onderverdeeld, namelijk in:
- Engeland in het zuiden, dat is ingedeeld in 82 graafschappen.
- Schotland in het noorden, dat bestaat uit 30 council areas. Behalve het noordelijk deel van Groot-Brittannië, behoren ook drie eilandengebieden (Outer Islands, Orkney en Shetland) tot Schotland.
- Wales in het westen, dat bestaat uit 13 graafschappen.
- Het noordelijk deel van het Ierse eiland vormt het vierde "constituente land":
- Noord-Ierland, dat is onderverdeeld in 26 districten.
Inhoud |
Geschiedenis
 Zie Geschiedenis van het Verenigd Koninkrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Bestuurlijke indeling
In de laatste dertig jaar zijn er in het Verenigd Koninkrijk grote veranderingen in het lokaal bestuur geweest. De counties in hun historische grenzen zijn nog bekend als geografische counties.
In Engeland en Wales zijn er nog counties, maar die zijn vaak veel groter dan vroeger.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen Groot-Londen (Greater London), de overige metropolitan counties (Greater Manchester, Merseyside met Liverpool, South Yorkshire met Sheffield, Tyne & Wear met Newcastle, West Midlands met Birmingham, en West Yorkshire met Leeds) en de andere counties (non-metropolitan areas).
Groot-Brittannië en Noord-Ierland zijn traditioneel ingedeeld in counties (enkelvoud: county, dat is een graafschap).
- Graafschappen van Engeland
- Graafschappen van Schotland
- Graafschappen van Wales
- Graafschappen van Noord-Ierland
De counties zijn in het algemeen weer onderverdeeld in districten en die weer zijn onderverdeeld in gemeenten. (zie steden).
Engeland bestaat uit 9 counties. Schotland bestaat uit 9 counties en drie eilandengebieden (Outer Islands, Orkney en Shetland). Wales bestaat uit 4 counties. Noord-Ierland is onderverdeeld in twintig districten.
Overzeese gebiedsdelen
| Zie Britse overzeese gebieden voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
- Anguilla
- Bermuda
- Brits Antarctisch Territorium
- Britse Maagdeneilanden
- Brits Indische Oceaan Territorium
- Caymaneilanden
- Falklandeilanden
- Gibraltar
- Montserrat
- Pitcairneilanden
- Sint-Helena
- Turks- en Caicoseilanden
- Zuid-Georgië en de Zuidelijke Sandwicheilanden
Demografie
| Zie Demografie van het Verenigd Koninkrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp. |
Geografie
Groot-Brittannië (Engeland, Schotland en Wales) en Noord-Ierland vormen gezamenlijk het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland (United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland), gelegen op de Britse Eilanden in de Noordzee, ten westen van het Europese continent. Wales was al een onderdeel van Engeland voordat dit land samenging in het Verenigd Koninkrijk.
Ook een aantal kleinere eilanden hoort bij het koninkrijk: het eiland Wight (Isle of Wight, aan de zuidkant van Engeland), Lundy (tussen Devon en Wales), de Scilly-eilanden (ten zuidwesten van Engeland), Anglesey (aan de noordwestkant van Wales) en de eilandengroepen bij Schotland, waaronder de Hebriden, de Orkaden of Orkney-eilanden en de Shetland-eilanden.
Het eiland Man (Isle of Man) en de Kanaaleilanden (waaronder Jersey, Guernsey, Alderney en Sark) horen hier in geografisch opzicht wel bij, maar zij horen formeel staatkundig niet tot het Verenigd Koninkrijk; zij hebben een aparte status als zogenaamde Dependencies of the Crown (onderhorigen aan de Kroon). Ook maken ze geen deel uit van de Europese Unie, dit in tegenstelling tot het Verenigd Koninkrijk.
Steden
Zie:
- Lijst van grote Britse steden
- Steden in Engeland
- Steden in Wales
- Steden in Schotland
- Steden in Noord-Ierland
Bezienswaardigheden
Economie
- Verenigd Koninkrijk - Economie
- Verenigd Koninkrijk - Handel en Industrie
Staatsstructuur
Het Verenigd Koninkrijk is een constitutionele monarchie, waarbij de uitvoerende macht namens de Koningin in handen is van de Premier en de overige ministers in diens kabinet. Het collectief van de premier en zijn ministers staat daarom bekend als Her Majesty's Government (Hare Majesteits Regering). Alle ministers komen voort uit en zijn verantwoording verschuldigd aan het Parlement, het wetgevende orgaan dat traditioneel als "oppermachtig" wordt beschouwd (dat wil zeggen, dat het wetten kan uitvaardigen op elk terrein en daarbij niet gebonden is aan besluiten van haar voorgangers). Het Verenigd Koninkrijk is tegenwoordig een van de weinige landen ter wereld zonder een gecodificeerde grondwet, hoewel het wel wetten kent die voor wat betreft hun positie in de wettelijke rangorde de facto worden geacht met een grondwettelijke kracht te zijn bekleed.
Koninklijke familie
- Monarch: Koningin Elizabeth II
- De monarch is tevens formeel staatshoofd van zgn. Commonwealth Realms, zoals Australië, Canada, Nieuw-Zeeland en Jamaica. Ook het Verenigd Koninkrijk is een Commonwealth Realm. Zij is het Hoofd van het Gemenebest van Naties. Niet ieder lid van het Gemenebest erkent Koningin Elizabeth II als staatshoofd. Vele zijn oud-koloniën en nu republieken. Zij is ook Hoofd van de Britse Staatskerk: The Church of England (Anglicaanse Kerk).
- Prins-gemaal: Prins Philip.
- Troonopvolger: Prins Charles, daarna zijn oudste zoon, Prins William, daarna Prins Harry.
- Andere kinderen van Elizabeth en Philip: Prinses Anne, Prins Andrew, Prins Edward.
- Koningin-moeder: (overleden op 30 maart 2002) Elizabeth Bowes-Lyon
Politiek
Wetgevende macht
- Het parlement, Houses of Parliament, een van de oudste ter wereld, bestaat uit twee kamers:
- Het Britse Lagerhuis (House of Commons), waarvan de leden (Members of Parliament) telkens voor (maximaal) vijf jaar gekozen worden
- Het Britse Hogerhuis (House of Lords), dat tot voor kort bestond uit adellijke personen op wie het lidmaatschap erfelijk was overgegaan en overigens uit zgn. life peers (personen met een adellijke titel voor het leven) wiens lidmaatschap niet aan het nageslacht wordt doorgegeven. In 2001 werd een begin gemaakt met modernisering van het lidmaatschapsbeleid van het Hogerhuis.
De huidige premier is Tony Blair van de Labour Party.
Politieke partijen
De politieke partijen in het Verenigd Koninkrijk zijn:
- British National Party
- Conservative Party
- Democratic Unionist Party (alleen in Noord-Ierland)
- Green Party
- Labour Party
- Liberal Democrats
- Plaid Cymru (alleen in Wales)
- RESPECT
- Scottish National Party (alleen in Schotland)
- Scottish Senior Citizens Union Party (alleen in Schotland)
- Scottish Socialist Party (alleen in Schotland)
- Sinn Féin (alleen in Noord-Ierland)
- Social Democratic and Labour Party (alleen in Noord-Ierland)
- Socialist Workers' Party
- United Kingdom Independence Party
- Ulster Unionist Party (alleen in Noord-Ierland)
In feite kent het Verenigd Koninkrijk, zoals de Verenigde Staten, een tweepartijenstelsel. De twee grootste partijen, Labour en de Conservatives (Tories), maken om beurten de dienst uit.
Zie ook:
- Politiek in het Verenigd Koninkrijk
Monetair
Munteenheid: Pound Sterling (GBP). Het pond is onderverdeeld in 100 pence (enkelvoud: penny).
Het decimale stelsel werd ingevoerd in 1971. Voor die tijd bestond een pond uit 20 shilling en een shilling uit 12 pence, waardoor het pond dus 240 pence telde.
Hoewel het Verenigd Koninkrijk lid is van de Europese Unie, heeft het zijn eigen munt behouden. De huidige premier Tony Blair is voorstander van de invoering van de euro.
Vervoer
- Verenigd Koninkrijk - Transport
Sport
Voetbal (gewoon: football) is er een belangrijke sport (zie Engels voetbal). Ook cricket, darts (veelal in Engelse pubs), golf en snooker worden zeer veel gespeeld.
Klimaat
Zie ook
- Verenigd Koninkrijk - Geografie
- Verenigd Koninkrijk - Onderwijs
- Verenigd Koninkrijk - Justitie
- Verenigd Koninkrijk - Gezondheidszorg
- Verenigd Koninkrijk - Sociaal systeem
Externe links
| {{{afb_links}}} | Landen in Europa | {{{afb_rechts}}} | {{{afb_groot}}} |
|---|---|---|---|
|
Albanië · Andorra · België · Bosnië en Herzegovina · Bulgarije · Cyprus · Denemarken · Duitsland · Estland · Finland · Frankrijk · Georgië · Griekenland · Hongarije · IJsland · Ierland · Italië · Kroatië · Letland · Liechtenstein · Litouwen · Luxemburg · Macedonië · Malta · Moldavië · Monaco · Montenegro · Nederland · Noorwegen · Oekraïne · Oostenrijk · Polen · Portugal · Roemenië · Rusland · San Marino · Servië · Slovenië · Slowakije · Spanje · Tsjechië · Turkije · Vaticaanstad · Verenigd Koninkrijk · Wit-Rusland · Zweden · Zwitserland |
|
|
 |
|---|---|
 Engeland |  Schotland |  Noord-Ierland |  Wales |
|
| Regio's van Engeland: East of England | East Midlands | Londen | North East | North West | South East | South West | West Midlands | Yorkshire and the Humber | |
| {{{afb_links}}} | Europese Unie | {{{afb_rechts}}} |  |
|---|---|---|---|
|
|
| Bronnen en referenties: |
