De Bazel (gebouw)
Van Wikipedia
De Bazel, voormalig hoofdkantoor van de Nederlandsche Handel-Maatschappij (NHM), is een imposant gebouw aan de westzijde van de Vijzelstraat in Amsterdam (adres Vijzelstraat 32) en strekt zich uit van de Herengracht tot de Keizersgracht.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Het gebouw werd ontworpen door architect K.P.C. de Bazel en geldt als zijn belangrijkste werk. Het werd gebouwd tussen 1919 en 1926. De architect overleed in 1923, drie jaar voordat het gebouw voltooid zou worden. De bouw werd voortgezet en voltooid door zijn chef de bureau C. van de Linde, samen met ontwerper A.D.N. van Gendt. Het gebouw heette oorspronkelijk De Spekkoek, tegenwoordig is het gebouw omgedoopt in het gebouw De Bazel, naar de naam van de architect.
De Bazel diende als hoofdkantoor van de Nederlandsche Handelmaatschappij en werd later gebruikt werd als hoofdkantoor van ABN Bank, later ABN AMRO. In 1999 vertrok deze bank naar de Zuidas. De gemeente Amsterdam kocht daarop het pand om er uiteindelijk vanaf 2007, na een grondige renovatie, het Gemeentearchief in te huisvesten. Na verhuizing krijgt het archief tevens een nieuwe naam: Stadsarchief. Vanaf 7 augustus 2007 is het voor publiek geopend. Ook Bureau Monumenten & Archeologie (bMA) van de gemeente Amsterdam verhuist naar dit gebouw.
[bewerk] Het gebouw
Het gebouw valt op in zijn omgeving: waar de grachtenhuizen in de omgeving niet verder komen dan vijf bouwlagen, telt De Bazel er tien. Bovendien is het gebouw ongebruikelijk lang en diep.
Het betonskelet van het gebouw – ontworpen door A.D.N. van Gendt – is bekleed met klinkers, afgewisseld met stroken graniet. In de sokkel is seveniet verwerkt. De massiviteit van het gebouw wordt getemperd door een aantal verticale terugspringingen in de gevelwand.
Het pand ligt om twee lichthoven. Deze werden oorspronkelijk alleen onderbroken door een glazen tussenvloer op de derde verdieping. Na de Tweede Wereldoorlog werden in deze hoven vloeren gelegd. In de open lichthof-constructie en de detaillering van het exterieur is verwantschap met het werk van de Amerikaanse architecten F.L. Wright en L. Sullivan merkbaar. Na de renovatie zijn in 2006 de lichthoven weer in oude staat hesteld. Vrijwel alle interieuronderdelen van het gebouw, zoals vloermozaïeken, luchtroosteromlijstingen, telefooncellen en de inrichting van de werkkamers werden eveneens door De Bazel ontworpen. Hoewel veel in het interieur is gewijzigd, is onder meer de grote vergaderkamer op de derde verdieping bewaard gebleven.
Het gebouw is in 1991 uitgeroepen tot Rijksmonument.
[bewerk] Literatuur
- Koopmansgeest. Open Monumentendag Amsterdam 2002. Hannah Schoch en Erik Mattie. Uitgeverij Bas Lubberhuizen.
