Deodorant

Van Wikipedia

Deodorant is een product dat op de huid onder de armen (in de oksels) aangebracht wordt om de geur van zweet te verdoezelen. Gebruikelijke vormen zijn een spuitbus of een verstuiver waarin een deodorantvloeistof zit, een stick, een gel welke met een roller wordt opgebracht of een crème.

Deze zweetgeur wordt veroorzaakt doordat bacteriën vettige stoffen uit het zweet omzetten in stinkende componenten als boterzuur, capronzuur en mercaptanen. Onder de oksels stinkt zweet meer omdat zich daar niet alleen eccriene zweetklieren bevinden (die vooral water uitscheiden en voor de koeling van het lichaam bedoeld zijn), maar ook apocriene zweetklieren die sterk geurend zweet uitscheiden, bedoeld om in de paartijd extra lekker te ruiken. Deze apocriene zweetklieren vind je ook rond de tepels en rond de anus.

In het Nederlands wordt het woord deodorant gebruikt voor producten die geur tegengaan, maar ook voor producten die zweet remmen. In de meeste andere talen gebruik je voor zo'n zweetremmer een term als "anti-transpirant".

Vieze geur wordt op drie manieren tegengegaan:

• Bacteriën worden in hun groei geremd zodat ze minder vieze geuren kunnen maken. Hiervoor worden stoffen gebruikt die de huid heel erg zuur maken, zoals aluminium- en zinkverbindingen. Ook worden wel bacterie dodende stoffen gebruikt zoals triclosan of alcohol.
• De geuren worden onschadelijk gemaakt door ze een chemische verbinding te laten aangaan. Een voorbeeld van een stof met deze eigenschap is zinkricinoleaat.
• De geur wordt gemaskeerd door een sterke prettige geur. Hiervoor wordt een parfum compositie gebruikt.

Een anti-transpirant zorgt er ook nog voor dat men minder transpireert. Deodorants met deze eigenschap bevatten aluminium- of zirconiumverbindingen. Veel gebruikt is aluminiumchlorohydraat, maar ook aluin is weer in opkomst. Dergelijke stoffen vernauwen de zweetkanalen door deze gedeeltelijk te verstoppen Deze anti-transpiranten waren voorheen omstreden omdat ze de poriën geheel zouden verstoppen bij chronisch gebruik, maar de anti-transpiranten van tegenwoordig zijn over het algemeen veilig elke dag te gebruiken. Bij extreem gebruik van sterke anti-transpiranten komt verstopping van zweetkanaaltjes een enkele keer voor. Dit is eenvoudig te verhelpen door (tijdelijk) te stoppen met het gebruik van deodorant.

Er zijn verschillende soorten deodorant, met of zonder parfum en/of alcohol. Alcohol zorgt voor een fris gevoel na het opbrengen en doodt een deel van de aanwezige bacteriën, maar kan bij pas onthaarde of gevoelige oksels irriterend zijn en wordt daarom meestal niet gebruikt in milde deodorants.

Er is geen aantoonbaar verband tussen deodorant en borstkanker.

[bewerk] Geschiedenis

In het oude Egypte mengde men aluin kristallen met water om de natuurlijke zweetgeur te verbergen. Dit werkt zowel als deodorant als anti-transpirant.

De oude Romeinen gebruikten ook al deodorant; een mengsel van houtskool en geitenvet. Houtskool heeft een (beperkte) mogelijkheid om stoffen te absorberen, zodat een deel van de geurstoffen niet meer goed te ruiken is.

In de 19e eeuw gebruikte men kalkoplossingen of kaliumpermanganaat. Deze stoffen werken ontsmettend, zodat de aanwezige bacteriën gedood werden.

In 1888 kwam in Amerika de eerste deodorant op de markt, deze deodorant (Mum) was gebaseerd op zinkverbindingen.

In 1906 werden de eerste anti-transpirants toegepast. Deze bestonden uit een oplossing van aluminiumchloride. Dit wordt nog wel eens op voorschrift van een arts toegepast. Hoewel het een zeer effectief middel is heeft het een paar nadelen: de huid wordt erg zuur, wat niet goed voor de huid is. Ook vielen hierdoor soms de gaten in de kleding, doordat het zuur de stof aantaste.

In de jaren '60 kwam de eerste deo-spray in een spuitbus op de markt.