Dinu Lipatti
Van Wikipedia
Dinu Lipatti (19 maart 1917 – 2 december 1950) was een Roemeense pianist en componist.
Zijn moeder was pianiste, en zijn vader amateur violist.
Lipatti was een bijzonder gewaardeerde pianist, die een speciaal gevoel had voor Mozart, Chopin en Schumann.
Hij is in Zwitserland gestorven aan leukemie.
Dinu Lipatti werd geboren in Boekarest, Roemenië, op 19 maart 1917, als zoon van rijke en muzikale ouders: zijn vader had viool gestudeerd bij Sarasate en zijn moeder was een zeer getalenteerd pianiste en pianolerares. Hij begon piano te spelen toen hij nog een zuigeling was en zijn openbare debuut als pianist en componist maakte hij op de verbazend jonge leeftijd van vier jaar.
Zijn ouders waren zo verstandig hun wonderkind niet te exploiteren. Ze lieten hem studeren aan het Conservatorium van Boekarest. Tegelijkertijd kwamen leraren bij hem thuis om hem les te geven omdat hij vanwege zijn zwakke gezondheid niet naar een normale school kon gaan. Tot zijn 17e jaar bleef hij in Boekarest waarna hij vertrok om zijn muzikale carrière te beginnen.
Toen Lipatti slechts de tweede prijs werd toegekend bij de Weense Piano Competitie in 1934 trad de fameuze Franse pianist Alfred Cortot uit protest uit de jury terug en hij genodigde Lipatti persoonlijk uit om bij hem in Parijs te komen studeren, een uitnodiging die de jonge pianist aannam. Tegelijkertijd studeerde Lipatti bij Nadia Boulanger en Paul Dukas.
Lipatti keerde in 1939 naar Roemenië terug en overleefde de tweede wereldoorlog. Hij ontvluchtte zijn vaderland tegen het einde van de oorlog met zijn verloofde Madeleine Cantacuzene (met wie hij later getrouwd is), via Scandinavië naar Zwitserland, waar hij bij het Genève Conservatorium het hoogste piano hoogleraarschap van 1944 tot 1949 had. Na de oorlog trad hij veelvuldig op in Europa, inclusief Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, Italië, Groot-Brittannië, België en Nederland en zijn bekendheid en populariteit groeide snel. Hij was ook veel gevraagd als een leraar voor zijn masterclasses.
In de laatste zes jaren van zijn leven leed Lipatti aan leukemie. Hij bleef volop actief en zijn spel leed er nooit onder. Er waren zelfs plannen voor een concerttour in Amerika, maar de ziekte verergerde zodat dat geannuleerd moest worden. In zijn laatste jaar werd zijn ziekte tijdelijk met een nieuw medicijn - cortison - in bedwang gehouden. De hoge kosten daarvoor werden door toegewijde vrienden zoals Menuhin, Munch en Stravinsky gedragen.
Het was tijdens deze opleving dat Lipatti, tegen het advies van zijn dokteren in, besliste zijn concertafspraken na te komen en zo speelde hij zijn laatste recital te Besacon op 16 september 1950. Helaas kwam de leukemie in volle hevigheid terug; Lipatti bezweek ten slotte en stierf een pijnlijke dood in Genève op 2 december 1950, op de tragisch jonge leeftijd van 33 jaar.
