Eduard Jacobs
Van Wikipedia
Eduard Jacobs (Amsterdam, 2 april 1868 - Aldaar, 6 december 1914) (eigenlijke naam Ezechiël, bijgenaamd de Minstreel van de Mesthoop) wordt beschouwd als Nederlands eerste cabaretier.
Hij was van huis uit een muzikale diamantbewerker van joodse afkomst. Tijdens zijn reizen naar Parijs kwam hij in aanraking met de vaudeville en het cabaret, met name in de roemruchte Moulin Rouge waar hij na 1890 zelf ook enige tijd optrad als begeleider (piano).
Terug in Nederland werkte hij enige tijd voor de Gebroeders van Lier als contactman voor Franse artiesten. Van 1895 tot 1904 trad hij op in de schamele nachtgelegenheid "Het Wapen Van Habsburg" in de Quelijnstraat nr. 64 te Amsterdam, als pianist/zanger van realistische liederen. Hierbij imiteerde hij de wijze van optreden van Aristide Bruant. Zijn repertoire bestond voornamelijk uit veel vertaalde chansons. Kenmerkend voor Jacobs was dat hij staand de piano bespeelde terwijl hij zijn liedjes zong.
Men moet het cabaret van die tijd, dat in Nederland toen noch vrijwel geheel onbekend was, over het algemeen beschouwen als niet meer dan een praatje met een liedje tussen de grote optredens/shows door. Jacobs deed dit echter met de nodig satire en spot en speelde ook in op de actuele gebeurtenissen. (bijvoorbeeld het liedje "Brief van het laatste Amsterdamsche trampaard"). Het liefst zong Jacobs over het wel maar vooral het wee van de (Chinese) prostituees op de Zeedijk en de Langezijds Voor- en Achterburgwal te Amsterdam ("Limonadehoertjes").
Doordat het publiek deze teksten, die voor die tijd, toch behoorlijk recht voor zijn raap waren, steeds meer ging waarderen werd Jacobs behoorlijk succesvol. Hij componeerde een groot aantal liedjes waarvan ook opnames op grammofoonplaat werden gezet en was daarmee naast Koos Speenhoff een van de eerste Nederlandstalige cabaretiers die op plaat werd opgenomen.
Het initiatief van Jacobs om in Nederland kritisch cabaret te brengen werd door de overheid steeds meer tegengewerkt en in later jaren richtte hij zich meer op het populaire amusement. Hij had ook een zwakke gezondheid en een toernee door Nederlands-Indië in 1912 sloopte hem lichamelijk. Hij overleed in 1914 op 46-jarige leeftijd.
Het oeuvre van Jacobs heeft een tijd voortgeleefd in het Jordaancabaret. Onder andere Mimi Kok ("Op de Ruysdaelkade") en Willy en Willeke Alberti ("Liefde alleen") hadden liedjes van hem op hun repertoire.
Enkele van zijn liedjes:
- Brief van oude Stientje uit het Besjeshuis
- Een Minimumlijder
- Brief van Kokadorus aan de Burgemeester van Amsterdam
- Limonadehoertjes
- Het Luxepaard en het Werkpaard (de Ruin en de Merrie)
(allen opgenomen +/- 1911/12?)
