Genverbrander
Van Wikipedia
Een genverbrander is een fictief beroep uit de 18e eeuw, dat eind 2005 het medium Robbert van den Broeke ernstig in verlegenheid bracht. Hij bleek dit woord, waarmee geneverbrander (een alternatieve spelling voor jeneverbrander) werd bedoeld, namelijk foutief van het internet te hebben gehaald. Robbert sprak het woord uit als gen-verbrander terwijl er op de webpagina het totaal anders uitgesproken jenever-brander bedoeld werd. Door toedoen van diverse websites is het woord genverbrander inmiddels synoniem geworden voor verscheidene charlatanische praktijken van Van den Broeke, of zelfs in het algemeen.
[bewerk] 'Er is zoveel meer'
Nadat Robbert van den Broeke zich in 2004 enkele malen in de programma's Catherine, Wonderen Bestaan en Life & Cooking had vertoond, groeide de interesse van het Nederlandse publiek zodanig, dat Irene Moors een programmaserie met Van den Broeke maakte, getiteld Er is zoveel meer. In dit programma, in 2005 uitgezonden door RTL4, vertelde Van den Broeke over zijn paranormale gaven, en liet hij voorbeelden zien. Zo sprak hij in de aflevering van 18 december met een vrouw, Corrie, wier man Arno onverwachts zelfmoord had gepleegd. Het medium zocht contact met Arno en eindigde zijn verhaal met de volgende tekst:
- "Er is nog iets heel belangrijks wat ik moet zeggen. Arno en jij kennen elkaar ook uit een ander leven. Jullie zijn heel diep met elkaar verbonden. Misschien heb je dat zelf ook al wel eens gevoeld, maar dat is wel zo. En ik moet daar iets van zeggen. Het is belangrijk ook ter verwerking van dit, om ook dit los te laten. Er komt iets van een jaartal door. 1793 en 1823. In die tussentijd heb jij geleefd. In dat leven ben je ook niet zo heel oud geworden. Een jaar of 30 of zo. Er komt een heel verhaal bij mij binnen. Het was hier in Nederland. Coevorden krijg ik door. Jouw naam was Hillegien. Je heette Hillegien. Hellegien. Hillegien hoor ik. Hillegien. Ik krijg een achternaam bij jou door. Mogelijk iets van Rozenboom of Rozeboom. Jij heette Rozeboom toen. En jij leefde toen al samen, er komt heel duidelijk een naam, iets van Luwert, Luwert, die naam hoor ik. En er is iets met 7 maart. En er is iets met 7 augustus in dat leven. Ik heb zo'n gevoel dat je dus met deze partner eigenlijk in dat leven hebt geleefd. Vlak na het huwelijk in dat leven ben jij overleden. In datzelfde jaar. Je bent toen getrouwd en eigenlijk datzelfde jaar, ik heb zo'n gevoel in augustus, ben jij overleden. Jouw man was toen bezig, of iets met... Ik krijg een beroep door. Trapper of trap... Ik weet niet wat dat betekent. Trapper of genverbrander of genverbranden. Ik weet niet precies wat dat betekent."
Rob Nanninga van de Stichting Skepsis ging met dit verhaal het internet af en belandde uiteindelijk via de zoekmachine Google op een website waar de stamboom van deze Hillegien Rozeboom stond. Hier bleek het woord genverbrander echter een typfout te zijn, en werd er geneverbrander bedoeld. De Stichting Skepsis concludeerde hieruit dat Van de Broeke zijn informatie van het internet heeft gehaald, mede omdat de rest van de dingen die hij in het bovenstaande stuk zei ook op die pagina te vinden zijn.
[bewerk] Reacties
Na deze ontdekking kwam er vanuit verschillende hoeken commentaar. Zo startten de bezoekers van de website FOK! massaal een actie waarbij het woord genverbrander werd verkozen tot Woord van het Jaar 2005. Ook weblogs als GeenStijl.nl waren aangenaam verrast door de onthulling. Irene Moors vertelde als reactie op de heisa die ontstond:
- "Het enige wat ik je kan vertellen is dat we het programma maken in alle eerlijkheid. Dat als hij een reading gaat doen bij mensen thuis, hij absoluut geen informatie vooraf krijgt. Hij wordt van A naar B vervoerd en gaat zitten bij iemand en doet zijn verhaal. En bij de historische locaties... ja hoe hij daar zijn informatie doorkrijgt, ik heb geen idee. Het is heel wonderlijk."
In februari 2006 leverde Robbert van den Broeke in het Brabants Dagblad zelf commentaar op zijn ontmaskering:
- "Ik zweer het op mijn dood. Als ik een lijn naar boven heb, heb ik toch geen andere rotzooi nodig? Ik ben mijn eigen Google. Genverbrander; ik hoorde en zag het ook. Maar het gebeurt vaker dat ik de naam Maarten of Frans verneem en het Marten of Frank moet zijn. Bovendien: zou ik op een briefje het woord geneverbrander voor me krijgen, ik zou er vermoedelijk nog genverbrander van maken. Ook omdat ik licht dyslectisch ben."
Van den Broeke's vader over de reacties van de pers:
- "Het zou Robbert tot een wereldwonder maken, sneerden zij. Wel, ik zou hen in overweging geven die optie eens serieus onder ogen te zien. Nog niet de helft van onze bizarre ervaringen met Robbert hebben we wereldkundig gemaakt. Soms zijn ze te ongeloofwaardig, maar ze zijn absoluut waar."
Nadat er was gebleken dat er nog meer van de verhalen over de paranormale gaven van Van den Broeke waren verzonnen (zie het lemma Robbert van den Broeke), besloot RTL4 in februari 2006 uiteindelijk, om negatieve publiciteit voor zichzelf te voorkomen, de herhalingen van Er is zoveel meer te schrappen en geen nieuwe opnames meer te maken met Van den Broeke.