Gereformeerde Kerken in Nederland

Van Wikipedia

Gereformeerde Kerken in Nederland
Indeling
Hoofdstroming	Protestantisme
Richting	Gereformeerd calvinisme
Voortgekomen uit	Dolerenden en grootste deel Chr. Geref. Kerk in 1892
Afsplitsingen	1926: Geref. Kerken in Herst. Verb. 1944: Geref. Kerk vrijgem. 2004: Grotendeels opgegaan in PKN, restant omgedoopt tot Voortgez. Geref. Kerken in Ned.
Aard
Locatie	857 kerken in Nederland (2004)
Aantal leden	675.000 (2004)
Karakter	overwegend modern-gereformeerd

De Gereformeerde Kerken in Nederland, vaak eenvoudigweg aangeduid als de Gereformeerde Kerk, in de volksmond ook wel "gewoon gereformeerd" genoemd en onder vrijgemaakten aangeduid als "synodalen" of "Gereformeerd synodaal", was tot 1 mei 2004 een Nederlands gereformeerd kerkgenootschap. Het ontstond in 1892 toen twee groepen zich verenigden die zich van de Nederlands Hervormde Kerk hadden afgescheiden.

een gedeelte van de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland, die ontstaan was uit de Afscheiding van 1834 (een ander deel bleef voortbestaan, en heet sinds 1947 de Christelijke Gereformeerde Kerken).
de groep die ontstond uit de doleantie in 1886, onder leiding van Abraham Kuyper.

Abraham Kuyper werd verreweg de belangrijkste leider van de Gereformeerde kerken in Nederland en gaf de aanzet tot het ontstaan van de Gereformeerde zuil. Hierbinnen werd bijvoorbeeld de Vrije Universiteit in Amsterdam en de Anti-Revolutionaire Partij opgericht, die nu onderdeel is van het CDA.

[bewerk] Afscheiding en fusie

Sinds de oprichting in 1892 kende het kerkgenootschap in totaal twee maal een afscheiding. De eerste was in 1926. Door een conflict over de letterlijke interpretatie van de bijbel splitste een vleugel zich af van de Gereformeerde Kerken in Nederland, en vormden de Gereformeerde Kerken in Hersteld Verband. Omdat de Bijbel in Genesis stelt dat de slang in het paradijs tot Eva sprak, kwam de orthodoxe meerderheid tot de slotsom dat God aan dit dier het spraakvermogen moest hebben gegeven. De leden van de vleugel, die zich afsplitste zag het wat allegorischer. Op de Synode van Assen in 1926 ging het uiteindelijk om de vraag of de Schrift een betrouwbaar en feitelijk verslag geeft in Genesis 3. De Synode van 1926 sprak uit dat er inderdaad sprake was van een "zintuigelijk waarneembare" slang. Het ging in Genesis 3 dus niet om verhalen, fabels, mythe of fictie maar om feitelijk waarneembare werkelijkheden, zoals een slang, bomen, mensen, enzovoort. In 1971/1972 heeft de Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland de besluiten van de Synode van 1926 herroepen.

De tweede afsplitsing vond plaats in 1944, toen tijdens de zogenaamde Vrijmaking de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt zich afscheidden van de Gereformeerde Kerken in Nederland.

In 1962 startte het langdurige Samen-op-Wegproces. Dit werd 1 mei 2004 afgesloten, toen de Gereformeerde Kerken in Nederland fuseerden met de Nederlands Hervormde Kerk en de Evangelisch-Lutherse kerk tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Op dat moment hadden de Gereformeerde Kerken in Nederland circa 675.000 leden, waarvan 400.000 belijdende leden. Er waren in totaal 857 plaatselijke kerken, met in totaal zo'n 1000 kerkgebouwen. Een zevental gemeenten kon zich niet in de fusie vinden, zij richtten op 8 mei 2004 de voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland op. Enkele gemeentes zochten aansluiting bij de Nederlands Gereformeerde Kerken. Ook de veertien gemeenten en 7000 leden van de Evangelisch-altreformierte Kirche in Niedersachsen behoorden tot de Gereformeerde Kerken in Nederland. Zij zijn nu geassocieerd lid van de Protestantse Kerk in Nederland en vaardigen twee leden af naar de Generale Synode van de PKN.

[bewerk] Theologische ontwikkeling

Tot aan de Tweede Wereldoorlog werden de kerken gestempeld door het klassiek gereformeerde belijden in neo-calvinistische zin. De gereformeerde kerken beschouwden zich lange tijd als de meest ware kerk van Christus en hadden een rationalistisch en streng karakter. Vooral het werk van Abraham Kuyper en Herman Bavinck zetten een stempel op het kerkelijke leven en denken. Na de Tweede Wereldoorlog, is mede door de invloed van Karl Barth, de heersende positie van het klassiek gereformeerde belijden losgelaten. Met name vanaf 1962 veranderde de kerk sterk van karakter en werd een open plurale kerk waarbinnen veel ruimte en vrijheid was.

In 1980 hebben de Gereformeerde kerken het absolute gezag van de Bijbel over leer en leven nog meer losgelaten door de aanvaarding van het geruchtmakende rapport "God met ons". De Gereformeerde kerken zijn anno 2004 pluriform geworden. Deze ontwikkeling is vooral terug te vinden in het theologisch werk van Prof. Dr. Gerrit Cornelis Berkouwer (1903-1996) en Prof. Dr. Harry M. Kuitert (geboren 1924).

[bewerk] Zie ook

Zending op Soemba

[bewerk] Externe links

{{{afb_links}}}	Protestantisme (Portaal)		{{{afb_groot}}}
Geloofsrichtingen: Anabaptisme - Anglicanisme - Baptisme - Calvinisme - Doopsgezinden - Episcopalisme - Evangelischen - Gereformeerden - Genootschap der Vrienden (Quakers) - Lutheranisme - Methodisme - Pinksterbeweging - Presbyterianisme - Vergadering der gelovigen - Vrijzinnig protestantisme - Zevendedagsadventisten Achtergrond: Belijdenis - Avondmaal - Liturgie - Zonde - Vergeving - Geschiedenis van het Christendom - Christendom van A tot Z			{{{afb_groot}}}