Henry Van de Velde
Van Wikipedia
Henry Van de Velde (Antwerpen, 3 april 1863 – Zürich, 15 oktober 1957) was een Vlaamse kunstschilder, ontwerper, vormgever en architect. Samen met Victor Horta kan hij beschouwd worden als één van de belangrijkste vertegenwoordigers van de Art Nouveau.
Inhoud |
[bewerk] Biografie
Van de Velde studeerde schilderkunst bij Charles Verlat aan de kunstacademie in Antwerpen en bij Carolus-Duran in Parijs. Hij schilderde in neo-impressionistische stijl (pointillisme) en werd in 1889 lid van de kunstenaarsgroep "Les XX" in Brussel.
Vanaf 1892 verliet hij de schilderkunst en legde hij zich toe op de toegepaste kunsten (edelsmeedkunst, porselein en bestekken, modeontwerpen, tapijt- en stoffendesign) en ook op architectuur, met onder meer de bouw van zijn eigen woning in Ukkel, huis Bloemenwerf. Hij ontwierp ook interieurs en meubels voor de invloedrijke kunsthandel "L' Art Nouveau", van de galerijhouder Samuel Bing in Parijs in 1895. Ook stond Van de Veldes werk in het paviljoen van Bing op de Wereldtentoonstelling in 1900 in Parijs. Van de Velde werd beïnvloed door de Engelse Arts and Craft-beweging met John Ruskin en William Morris en was één van de eerste architecten en meubelontwerpers die in een abstracte stijl met gebogen lijnen werkte. Van de Velde verzette zich tegen het kopiëren van historische stijlen en koos beslist voor een originele (in de zin van oorspronkelijke) vormgeving. Hij wilde de banaliteit en de lelijkheid uit 's mensen geest verdringen.
Rond de eeuwwisseling kreeg Henry Van de Velde een aantal opdrachten in Duitsland, onder andere voor het Folkwangmuseum in Hagen en het Nietzschehuis in Weimar. Hij werd bovendien de grondlegger van de Kunstgewerbeschule (d.i. School voor Kunstnijverheid) en de academie in Weimar, de voorloper van het Bauhaus dat door Walter Gropius verder uitgebouwd zou worden te Dessau. Hij onderhield ook een nauwe band met de Deutscher Werkbund.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog verbleef hij in Zwitserland en in Nederland, waar hij het Kröller-Müller Museum in Otterlo ontwierp. In 1925 werd hij benoemd in het Hoger Instituut voor Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde van de Rijksuniversiteit Gent, waar hij van 1926 tot 1936 bouwkunst en toegepaste kunsten doceerde. In 1933 kreeg hij daar de opdracht om de universiteitsbibliotheek te ontwerpen (de welbekende Boekentoren). De bouwwerken startten in 1936, de afwerking gebeurde pas na de Tweede Wereldoorlog en wegens bugettaire redenen niet volledig volgens de oorspronkelijke plannen. Zo werd de vloer van de leeszaal uitgevoerd in marmer en niet in zwarte rubber zoals Van de Velde eigenlijk had gewild. Van de Velde was eveneens betrokken bij de bouw van het Universitair Ziekenhuis Gent.
Te Leuven bouwde hij tussen 1936 en 1942 zijn laatste gebouw, namelijk een Technische School aan de Diestsestraat, die tussen 1997 en 2000 door de architect Georges Baines gerestaureerd en verbouwd werd tot Stedelijke Bibliotheek en Stadsarchief, genoemd "De Tweebronnen". Het oorspronkelijke gebouw diende als decor voor de choreografie met minimal music van de groep Rosas van Anne Teresa De Keersmaeker.
Hij is tevens de ontwerper van het logo der Belgische Spoorwegen: de beroemde letter "B" in een liggende ellips. Daarnaast heeft hij het interieur ontworpen van de eerste Belgische elektrisch treinstellen (AM35) en enkele rijtuigen.
[bewerk] Veilingen en tentoonstellingen
Op 12 oktober 2005 ging bij een openbare verkoop in de Brusselse veilingzaal Beaux-Arts een theepot van Van de Velde voor de hamer voor € 170.000, elf maal het startbedrag. Het betreft een theepot op komfoortje met een houten handvat, steunend op een ovale basis en vervaardigd uit verzilverd koper. Klaarblijkelijk ligt het designwerk van Van de Velde goed in de markt.
Eind 2005 liep er in het Jubelparkmuseum te Brussel een tentoonstelling "Art Nouveau & Design" met werk van Henry Van de Velde. Door een jammerlijk toeval werden een theeservies, twee porseleinen borden en een zilveren schaal ernstig beschadigd. De zilveren kandelaar bleef gespaard. De stukken waren tijdelijk in bruikleen afgestaan door het Kaiser Wilhelm Museum in Krefeld, het Museum für Angewandte Kunst in Keulen en een particuliere collectie.
[bewerk] Bibliografie
- Tentoonstellingscatalogus Henry Van de Velde, een Europees kunstenaar in zijn tijd, Designmuseum te Gent, 1993, Uitg. Pandora te Antwerpen (400 blz. met 380 afbeeldingen meestal in kleur).
- Ir. arch. Luc Verpoest e.a., Tweebronnen, de reconversie van de Technische School tot Openbare Bibliotheek en Archief te Leuven, 2000 Leuven, ISBN: 90-73214-92-0
