Hippolytos (Euripides)
Van Wikipedia
Werken van Euripides | ||||||
Tragedies | ||||||
Alkestis | ||||||
Medeia | ||||||
Herakliden | ||||||
Hippolytos | ||||||
Andromache | ||||||
Hekabe | ||||||
Smekende Vrouwen | ||||||
Elektra | ||||||
Herakles | ||||||
Trojaanse Vrouwen | ||||||
Ifigeneia in Tauris | ||||||
Ion | ||||||
Helena | ||||||
Fenicische Vrouwen | ||||||
Orestes | ||||||
Ifigeneia in Aulis | ||||||
Bakchanten | ||||||
Saterspel | ||||||
Cycloop |
"Hippolytos" (Grieks: 'Iππόλυτος) is een tragedie van de Griekse tragediedichter Euripides. Het werd opgevoerd in 428 v. Chr. en behaalde een 1e prijs in de Dionysia.
Inhoud |
[bewerk] Dramatis personae
- Aphrodite
- Hippolytos, zoon van Theseus
- Jagers, dienaars van Hippolytos (bijkoor)
- Vrouwen uit Troizen, koor
- Voedster van Phaidra
- Phaidra, (tweede) vrouw van Theseus
- Theseus, koning van Athene
- Bode
- Artemis
[bewerk] Samenvatting
Theseus' zoon Hippolytos, een kuise jongeling, hoort van de voedster over de vergeefse liefde van zijn stiefmoeder Phaidra jegens hem. Hij wijst haar verontwaardigd af, maar heeft al wel onder ede beloofd dat hij nooit hierover tegen Theseus wat zal zeggen. Vanwege de schande van haar openbaar gemaakte en afgewezen geheime liefde pleegt Phaidra zelfmoord, maar laat een brief voor Theseus na, waarin zij Hippolytos beschuldigt van een aanslag op haar eerbaarheid (vgl. het Potifar-motief in de Bijbel, Genesis 39).
Theseus vervloekt zijn zoon, zonder te weten dat deze door zijn eed tot zwijgen verplicht is. Een ál te ijverige Poseidon zal de vloek verhoren: een zeemonster brengt Hippolytos' paard aan het schrikken en de arme jongen komt ongelukkig ten val. Hij sterft in de armen van zijn vader... (het koor = vrouwen van Troizen, waar het hele verhaal zich afspeelt.)
[bewerk] Twee versie's
Het gebeurde in de Griekse oudheid zelden dat een schrijver 2 keer over eenzelfde onderwerp schreef. Dat deed Eurupides wel deze tragedie. Enkele jaren voor hij deze versie uitbracht had hij al een eerdere versie van Hippolytus uitgebracht, maar die werd zeer slecht ontvangen door het Griekse publiek. Het verschil tussen de eerste en de tweede zit in de persoonlijkheden. In de eerste versie werd de hele goddelijke inbreng teruggebracht, was Phaedra een slechte vrouw die niet tegen haar verlangens kon en was de nationale held Theseus een naïef mannetje. In de tweede versie zette Euripides dit recht.
[bewerk] Bibliografie
- Euripides, Children of Heracles, Hippolytus, Andromache, Hecuba. Vert. D. Kovacs (The Loeb Classical Library), II, Cambridge Mass. – Londen, 1995
- Euripides, Hippolytus, Iphigenia in Taurië, Ion. Vert. W. Courteaux, B. Claes, Amsterdam, 2002
[bewerk] Externe links
- Hippolytus een thesis over de evolutie van de figuur Hippolytos als zedelijkheidsparadigma van Euripides over Seneca tot Racine - tekstanalyse van het theaterstuk (in het Nederlands)
Hippolytus, de zoon van Theseus, is een grote aanbidder van Artemis, de godin van de jacht. Elke keer na de jacht offert hij aan haar en hij heeft dan ook helemaal geen oog voor Aphrodite, de godin van de liefde. Al snel wordt Aphrodite daarom jaloers, en ze besluit wraak te nemen op Hippolytus. Ze maakt zijn stiefmoeder, Phaedra, verliefd op hem. Hij is natuurlijk volledig onbereikbaar voor haar, omdat hij haar stiefzoon is, en ze wordt al gauw ziek van verliefdheid. Haar voedster is ten einde raad en heeft geen flauw idee wat er met haar is. Uiteindelijk besluit Phaedra het te vertellen aan Hippolytus. Hij walgt ervan, en uit schaamte zweert hij dat hij het nooit door zal vertellen. Phaedra ziet het leven dan niet meer zitten, en ze pleegt zelfmoord, maar niet voordat ze een briefje heeft geschreven aan haar man Theseus waarin ze beweert dat Hippolytus haar verkracht heeft, en dat ze daarom zelfmoord pleegt. Theseus wordt woedend op zijn zoon en wil hem verbannen. Hippolytus smeekt zijn vader om hem te vergeven, maar hij is aan een eed gebonden, en mag dus niet de waarheid van Phaedra's zelfmoord vertellen. Theseus verbant Hippolytus, en dus vertrekt hij. Uiteindelijk komt hij om door een ongeluk met zijn wagen.