Jan Willem Berix
Van Wikipedia
Jan Willem Berix, in het verzet Giel genoemd, (Meers, 12 april 1907 - Bergen-Belsen, 13 maart 1945) was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Jan Willem Berix werd in het Maasdorp Meers geboren. Hij doorliep het gymnasium en studeerde daarna eerst twee jaar filosofie aan het Rolduc-college te Kerkrade en vervolgens vier jaar theologie aan het Groot Seminarie te Roermond. Na zijn priesterwijding in 1933 werd hij dat jaar op 10 september aangesteld als kapelaan van de Sint Pancratiusparochie te Heerlen. Daar was hij verantwoordelijk voor het jeugdwerk en werd directeur van de jongens congregatie en ook de aalmoezenier van de Katholieke Verkennersgroep Sint Paulus. Ook was hij belast met de parochiale zorg voor de armen en hulpbehoevenden.
Inhoud |
[bewerk] Verzet
Zijn werk voor de medemens leidde ertoe dat hij vanaf het begin van de oorlog betrokken raakte bij het verzet. Kapelaan Berix regelde voor velen vrijstelling voor de tewerkstelling in Duitsland of hielp mensen die op transport dreigden te worden gezet onderduiken. Hij werd de districtsleider van de Heerlense afdeling van de Landelijke Organisatie voor Hulp aan Onderduikers, het zogenaamde "District Mijnstreek". Hij organiseerde een hechte organisatie met rayonleiders die per dorp een duikhoofd aanstelden zodat er snel onderduikadressen gevonden konden worden en geld, bonkaarten en persoonsbewijzen geregeld en gedistribueerd konden worden. Zijn huis aan de Nobelstraat 23 werd een centraal punt van waaruit alles geregeld werd per telefoon en koerier.
[bewerk] Arrestatie
Op 21 juni 1944 werd Berix, na onder Duitse pressie verkregen verraad van papierenvervalser Bob Jesse, gearresteerd met zijn collega's, tijdens een vergadering van de LO in een klooster te Weert. Hij werd met zijn mede verzetsstrijders Jac Naus, Guus Hermans, Theo van Helvoort, Jacques Knops, Sef Mulders, Jan Hendrickx en Joe Russel naar Kamp Vught gebracht waar hij tijdens de ondervragingen zwaar werd mishandeld. Op 6 september 1944 werd kapelaan Berix in een verplaatst naar Oranienburg. Daar werd hij in de Heinkel vliegtuigfabriek tewerkgesteld. Hij raakte besmet met dysenterie en werd naar de ziekenbarak gebracht. Hij herstelde in eerste instantie, maar keerde gebroken terug in het kamp. Uiteindelijk werd hij getransporteerd via Sachsenhausen naar het concentratiekamp Bergen-Belsen waar hij bezweek aan de ontberingen op 13 maart 1945. Hij werd als districtsleider opgevolgd door Jan Keulen.
[bewerk] Nagedachtenis
Op 2 september 1956 is in zijn geboortedorp Meers door burgemeester Corten een monument onthuld ter nagedachtenis aan kapelaan Berix. De oprichting was een initiatief van Oud-Stoottroepers. De tekst op het standbeeld luidt:
'Niemand heeft
groter liefde
dan hij die zijn
leven geeft
voor zijn
vrienden
Joan.15-13'
Na de oorlog besloot de scoutinggroep Sint Paulus waar hij aalmoezenier van was geweest tot naamsverandering en heet tegenwoordig "Scouting Kapelaan Berix".