Joachim Fest
Van Wikipedia
Joachim Clemens Fest (Berlijn, 8 december 1926 – Kronberg im Taunus, 11 september 2006) was een Duits journalist en historicus.
Inhoud |
[bewerk] Levensloop
Fests vader, een door de nazi's ontslagen leraar, was een hevige tegenstander van de Nieuwe Orde en ontzegde hem daarom de inschrijving bij de Hitlerjugend en behoedde hem alzo voor de nationaal-socialistische verleiding. Zelf koos hij bewust voor dienstneming bij de Wehrmacht, om inlijving bij de Waffen-SS te ontlopen. Hij werd hulpje bij de luchtafweer, een Flakhelfer. Aan het einde van de oorlog werd hij in Frankrijk door de Geallieerden gevangen genomen. Fests intellectueel-burgerlijke achtergrond belette dat hij zich het hoofd op hol liet brengen door gevaarlijke utopieën. Vanuit zijn opvoeding had hij een rationeel-individualisme geërfd. Dat was een tegengif voor de misplaatste collectieve uitbarsting van Duits nationalisme, dat zoveel onheil veroorzaakt had. Een voortdurende confrontatie met dat onverwerkte verleden moesten de Duitsers blijvend aangaan. In de Frankfurter Allgemeine Zeitung begon hij daarover in 1986 een polemiek, die uitgroeide tot de zogenoemde Historikerstreit. Dit was van grote invloed op de historiografie. Fest vond ook dat Günter Grass' kritiek op de collectieve Duitse schuld meer tot moralisme leidde dan tot een besef van van de persoonlijke verantwoordelijkheid.
De laatste jaren van zijn leven verzorgde hij voor de Frankfurter Allgemeine Zeitung het culturele gedeelte. Joachim Fest overleed thuis op 79-jarige leeftijd. Een week na zijn dood verschenen zijn jeugdherinneringen genoemd Ich nicht, verwijzend naar het Ich nicht-citaat van zijn vader. Ongewild is dit een repliek op Günter Grass' boek Beim häuten der Zwiebel.
[bewerk] Historisch onderzoek en publicaties
Fest was gespecialiseerd in het onderzoek van het naziregime en publiceerde diverse werken op dat gebied, onder andere een biografie over Hitler.
Hij werd tevens bekend vanwege zijn samenwerking met Hitlers architect Albert Speer, die hij hielp bij de redactie van diens "Spandau Dagboeken en Herinneringen". Tussen 1966 en 1981 voerden beide mannen vele uitvoerige gesprekken in de beroemde Spandaugevangenis, die Fest later noteerde en uitschreef (in het Nederlands uitgegeven als "Onbeantwoorde Vragen. Gesprekken met Albert Speer"). Dit boek is behalve een onschatbare bijdrage aan het begrip van de psychologie van het nationaal-socialistische regime, ook een uiterst belangrijk document in de hedendaagse geschiedschrijving. Nochtans heeft Fest via zijn publicaties er toe bijgedragen dat Speer bewust zo lang de rol van boetvaardige, maar misleide functionaris kon spelen. Toen Matthias Schmidt in 1982 met Albert Speer, das Ende eines Mythos zijn onthullingen deed, had Fest geen moeite om Speers bedrog toe te geven.
In 1973 kwam zijn beroemde biografie van Hitler uit die wereldwijd een bestseller werd (later ook als "Hitler. Een biografie" in het Nederlands uitgebracht).Zijn werk over de laatste dagen van Hitler werd in 2004 verfilmd onder de titel "Der Untergang" (vertaling: de ondergang).
Fest was van mening dat historici te veel met technische details bezig waren en vooral niet goed konden schrijven. Hij wilde het grote publiek en vooral zijn generatie die in haar jeugd Hitlers bloei en ondergang had meebeleefd, via zijn boeken met dat verleden in het reine laten komen.
[bewerk] Werken
- Hitler. Een biografie, herdruk 1989, 523 blz., uitgeverij Anthos - Baarn, ISBN 9060746422
- Tegenlicht. Een Italiaanse reis, druk 2001, 476 blz., uitgeverij Atlas, ISBN 9045004658 (reisverslag in het voetspoor van Goethe)
- Hitlers laatste dagen, Hitler en het einde van het Derde Rijk, druk 2002, 192 blz., uitgeverij De Bezige Bij - Amsterdam, ISBN 9076682178
- later uitgegeven als: De Ondergang. Hitler en het einde van het Derde Rijk, druk 2004, 205 blz., uitgeverij De Bezige Bij - Amsterdam, ISBN 9076682291
- Speer, architect van Hitler, druk 2004, 560 blz., uitgeverij De Boekerij - Amsterdam, ISBN 9046120295
- Onbeantwoorde Vragen. Gesprekken met Albert Speer, druk 2006, 256 blz., uitgeverij De Bezige Bij - Amsterdam, ISBN 9023418301
- Ich nicht. Erinnerungen an eine Kindheit und Jugend (Duits), druk 2006, 368 blz., uitgeverij Rowohlt Verlag - Reinbek, ISBN 3498053051