José Maria Usandizaga
Van Wikipedia
José Maria Usandizaga Soraluce (San Sebastián, 31 maart 1887 – San Sebastián, 6 oktober 1915) was een Spaanse pianist en componist.
Inhoud |
[bewerk] Leven
Hoewel, niet afkomstig uit een muzikale familie, zijn vader was de consul van Uruguay zijn moeder een pianiste, was zijn talent al op vroege leeftijd duidelijk waardoor zijn ouders hem 1896 aanmeldde aan het Conservatorio Superior de Música de San Sebastián, waar hij studeerde bij Beltrán Pagola. Op zijn veertiende ging hij naar Parijs, naar het Schola Cantorium, waar hij piano studeerde bij Gabriel Grovlez en François Planté en componeren bij Vincent d'Indy.
Als begaafd pianist leek een solocarrière voorbestemd, totdat reumatische aandoeningen hem regelmatig het spelen onmogelijk maakte, waardoor hij zich ging toeleggen op het componeren. In 1906 keerde hij terug naar Spanje en werd al snel een van de leidende figuren in de theaterwereld, dankzij de impact van de drie opera’s die hij in zijn korte leven schreef.
[bewerk] Composities
[bewerk] Werken voor orkest
- 1912 Hassan y Melihah, fantastische dans
- Fantasía y Danza
- En la Mar
- Irurak-bat
- Rhapsodie over drie Baskische liederen
- Suite in A
- Symfonische Ouverture op een Gregoriaans Thema
[bewerk] Werken voor banda (harmonieorkest)
- Pantomima uit de opera "Las Golondrinas"
[bewerk] Werken voor koor
- Ume Zurtza (El Huérfano), voor koor en orkest
[bewerk] Opera's
- Mendi Mendiyan (Hoog in de bergen), volksopera, - libretto: José Power werd voor het eerst opgevoerd in 1910 in Teatro Campos Eliseos de Bilbao en was een van de belangrijkste werken in de Baskische nationale beweging.
- Las Golondrinas (De zwaluwen); 3 actes - libretto: Gregorio Martínez Sierra (hieraan dankt hij zijn grootste succes, het werd voor het eerst opgevoerd als Zarzuela op 4 februari 1914 in het Teatro Circo-Price de Madrid, later omgevormd tot opera door zijn broer Ramón Usandizaga en mede componist).
- La Ilama (De vlam); dit was zijn laatste opera, deze is door zijn broer afgemaakt en kreeg postuum zijn première in 1918 in Madrid.
[bewerk] Kamermuziek
- Het Viool Kwartet Op. 31
[bewerk] Publicaties
- Luis Villalba Muñoz: José María Usandizaga.... Madrid. Librería de la Viuda de Pueyo, 1918. 32 p.
- José Luis Ansorena Miranda: José María Usandizaga - Catálogos de compositores. Madrid. Fundación Autor y ERESBIL, Archivo de Compositores Vascos, 1998. 59 p.
