Katakana

Van Wikipedia

Katakana (片仮名) zijn syllabenreeksen en zijn een onderdeel van het Japans schrift (de anderen zijn Kanji, Hiragana en het in Latijnse schrift overgezette Romaji). De katakana lettertekens hebben wat vierkante lijnen en zijn het eenvoudigst van het Japanse schrift.

Katakana-tekens worden gebruikt voor:

• Transliteratie van woorden uit andere talen. Het Japans bevat bijvoorbeeld ongeveer 600 Engelse woorden, zoals fork, table, beer, bread en coffee, die in Katakana worden geschreven. Zo wordt televisie geschreven als terebi テレビ. Lange klinkers worden daarbij aangegeven met een horizontale verlenggingsstreep. Zo wordt koffie geschreven als コーヒー (ko-verlenging-hi-verlenging)
• Het benadrukken van tekst (zoals cursief of vet in het Nederlands gebruikt kunnen worden).
• Klanknabootsing, zoals bijvoorbeeld ヒー (hi) voor "zucht".
• Namen van soorten planten en dieren.
• Sommige voornamen van vrouwen
• Slang
• Telegrammen

Katakana wordt soms ook gebruikt om de Ainu taal te schijven. In die taal voorkomende medeklinkers zonder een daarop volgende klinker, wat in het Japans vrijwel niet voorkomt, worden aangeduid met het symbool voor "medeklinker+u". In het geval van sh wordt de medeklinker+i gebruikt. Zo betekent een kleine プ de letter p.

De katakana-tekens worden net als kanji en hiragana in een strikte volgorde getekend.

Opmerking: Als er Japanse tekens op de computer zijn geïnstalleerd, kunnen de volgende tabellen met katakana worden bekeken, samen met hun Hepburn-romanisatie.

In de eerste tabel staat het standaard katakana:

De rode karakters worden niet meer gebruikt:
ア a	イ i	ウ u	エ e	オ o
カ ka	キ ki	ク ku	ケ ke	コ ko	キャ kya	キュ kyu	キョ kyo
サ sa	シ shi	ス su	セ se	ソ so	シャ sha	シュ shu	ショ sho
タ ta	チ chi	ツ tsu	テ te	ト to	チャ cha	チュ chu	チョ cho
ナ na	ニ ni	ヌ nu	ネ ne	ノ no	ニャ nya	ニュ nyu	ニョ nyo
ハ ha	ヒ hi	フ fu	ヘ he	ホ ho	ヒャ hya	ヒュ hyu	ヒョ hyo
マ ma	ミ mi	ム mu	メ me	モ mo	ミャ mya	ミュ myu	ミョ myo
ヤ ya		ユ yu		ヨ yo
ラ ra	リ ri	ル ru	レ re	ロ ro	リャ rya	リュ ryu	リョ ryo
ワ wa	ヰ wi		ヱ we	ヲ wo
				ン n
ガ ga	ギ gi	グ gu	ゲ ge	ゴ go	ギャ gya	ギュ gyu	ギョ gyo
ザ za	ジ ji	ズ zu	ゼ ze	ゾ zo	ジャ ja	ジュ ju	ジョ jo
ダ da	ヂ ji	ヅ zu	デ de	ド do
バ ba	ビ bi	ブ bu	ベ be	ボ bo	ビャ bya	ビュ byu	ビョ byo
パ pa	ピ pi	プ pu	ペ pe	ポ po	ピャ pya	ピュ pyu	ピョ pyo
In de tweede tabel staan moderne toevoegingen aan het katakana, die worden gebruikt om de uitspraak van woorden in andere talen weer te kunnen geven.
			イェ ye
	ウィ wi		ウェ we	ウォ wo
ヴァ va	ヴィ vi	ヴ vu	ヴェ ve	ヴォ vo
			シェ she
			ジェ je
			チェ che
	ティ ti	トゥ tu
	ディ di	ドゥ du
ツァ tsa	ツィ tsi		ツェ tse	ツォ tso
ファ fa	フィ fi		フェ fe	フォ fo
		フュ fyu

[bewerk] Oorsprong van het katakana

Katakana ontstond na het hiragana tijdens het Heian tijdperk (794-1185). Het is ontwikkeld door studenten die luisterden naar colleges over klassieke Boeddhistische teksten. Zij schreven in hun tekst karakters die de uitspraak weergaven van tekens die zij niet kenden, of als het schrijven van woorden met het juiste Chinese karakter onbekend was. Zij gebruikten daarvoor delen van oorspronkelijke Chinese letters. Bijvoorbeeld het teken voor ka カ is afgeleid van de linkerkant van ka 加 "toename". De figuur hiernaast toont de afleiding van katakana uit manyogana. Het hiragana daarentegen is een cursieve versie van volledige Chinese karakters. Omdat katakana oorspronkelijk sterk geassocieerd was met studeren en wetenschap, werd het schrift vooral door mannen gebruikt, in tegenstelling tot het hiragana. In het jaar 1900 werden de karakters voor gebruik in scholen definitief vastgesteld. Twee, niet meer gebruikte hiragana- en katakana-tekens, werden kort na de Tweede Wereldoorlog afgeschaft. Beide schriftsoorten hebben tegenwoordig dus 46 basis-karakters. Toch heten beide tekensets nog steeds "Gojūon" (50 klanken): hiragana no gojūon en katakana no gojūon.

[bewerk] Katakana in Unicode

In Unicode neemt Katakana de code U+30A0 tot U+30FF in;[1]:

		0	1	2	3	4	5	6	7	8	9	A	B	C	D	E	F
30A		゠	ァ	ア	ィ	イ	ゥ	ウ	ェ	エ	ォ	オ	カ	ガ	キ	ギ	ク
30B		グ	ケ	ゲ	コ	ゴ	サ	ザ	シ	ジ	ス	ズ	セ	ゼ	ソ	ゾ	タ
30C		ダ	チ	ヂ	ッ	ツ	ヅ	テ	デ	ト	ド	ナ	ニ	ヌ	ネ	ノ	ハ
30D		バ	パ	ヒ	ビ	ピ	フ	ブ	プ	ヘ	ベ	ペ	ホ	ボ	ポ	マ	ミ
30E		ム	メ	モ	ャ	ヤ	ュ	ユ	ョ	ヨ	ラ	リ	ル	レ	ロ	ヮ	ワ
30F		ヰ	ヱ	ヲ	ン	ヴ	ヵ	ヶ	ヷ	ヸ	ヹ	ヺ	・	ー	ヽ	ヾ	ヿ