Kruisweg (religie)
Van Wikipedia
De Kruisweg (Via Crucis of Via Dolorosa in het Latijn) is een onderdeel van de totale traditie van het christelijke Paasfeest. Het is een nabootsing van de lijdensweg van Christus vanaf het gerechtsgebouw (het paleis van de Romeinse procurator Pontius Pilatus) tot op de heuvel Golgotha, plaats van zijn terechtstelling.
Het woord statie is afgeleid van het Latijnse woord statio, dat het staan of stilstaan betekent.
In de Rooms-Katholieke traditie is het sinds de 15e eeuw ook een godsdienstoefening, die onder andere op Goede Vrijdag plaatsvindt. Tijdens de Kruisweg gaan de gelovigen biddend en herdenkend langs veertien zogenaamde kruiswegstaties voorbij. Een kruiswegstatie is een schilderij of reliëf dat een scène uit de lijdensweg van Jezus en zijn stervensproces uitbeeldt. De godsdienstoefening wordt door auteurs aan verschillende bronnen toegeschreven. Zo zou de kruiswegoefening teruggaan op de H. Maagd Maria die in Jeruzalem de plaatsen van de Via Dolorosa bezocht. Algemeen wordt echter vooral de werkzaamheid van de H. Franciscus van Assisi verantwoordelijk geacht voor de verspreiding van de gebeden kruisweg.
[bewerk] Veertien kruiswegstaties
Vooral de Franciscanen, waaronder de franciscaan Leonard van Porto Maurizio, zijn verdienstelijk geweest in het oprichten van kruiswegen. Omdat het aantal staties hier en daar verschilde, bepaalde Paus Clemens XII (paus van 1730-1740) het aantal op veertien:
I. | Jezus wordt ter dood veroordeeld. |
II. | Jezus neemt het kruis op Zijn schouders. |
III. | Jezus valt voor de eerste maal onder het kruis. |
IV. | Jezus ontmoet Zijn Heilige Moeder. |
V. | Simon van Cyrene helpt Jezus het kruis te dragen. |
VI. | Veronica droogt het aangezicht van Jezus af. |
VII. | Jezus valt voor de tweede maal. |
VIII. | Jezus troost de wenende vrouwen. |
IX. | Jezus valt voor de derde maal. |
X. | Jezus wordt van Zijn klederen beroofd. |
XI. | Jezus wordt aan het kruis genageld. |
XII. | Jezus sterft aan het kruis. |
XIII. | Jezus wordt van het kruis afgenomen. |
XIV. | Jezus wordt in het graf gelegd. |
Op een aantal plaatsen is er later nog een statie aan toegevoegd, de zogenaamde paasstatie die uitbeeldt hoe Jezus Christus verrijst uit de doden, nadat Hij door het kruisoffer de mensen verlost heeft.
In 1741 werd de kruisweg verplicht in alle Rooms-Katholieke kerken.
Aan het verrichten van de kruisweg is door de pausen doorheen meerdere eeuwen een volle aflaat verbonden, onder de normale voorwaarden.
Veel van de staties van de Kruisweg zijn aan de traditie ontleend en niet op de Bijbel:
De Bijbel vermeldt dat Jezus zelf het kruis niet kon dragen en dat Simon van Cyrene gedwongen werd het zware werk te doen, maar er staat niet dat Jezus drie keer viel.
De Bijbel zegt dat Jezus' moeder Maria bij de kruisiging aanwezig was, maar de Bijbel zegt niet dat zij elkaar aan het begin van de kruisweg ontmoetten.
De staties VI en VIII staan niet in de Bijbel.