Kusttram

Van Wikipedia

Kusttram op het tramstation van Oostende waar twee minuten gewacht wordt alvorens door te rijden (in dit geval naar Knokke)

Tussen Oostende en Westende heeft men vanuit de Kusttram direct uitzicht op de Noordzee

In De Haan staat een fraai stationsgebouw uit de begintijd van de Kusttram

Spoorbedding langs duinenlandschap

De kusttram is een openbaar vervoermiddel langs de Vlaamse kust. De lijn begint in Knokke, nabij de grens met Nederland, en eindigt in De Panne, nabij de grens met Frankrijk. Het is met een lengte van 67 kilometer lange tijd de langste tramlijn ter wereld geweest, maar ondertussen is deze plaats ingenomen door een tramlijn in Karlsruhe, Duitsland.

De spoorwijdte is 1000 millimeter en de lijn is ingericht voor eenrichtingtrams. Momenteel is men echter volop bezig met het ombouwen om ook dubbelrichtingtrams te laten rijden. De tram wordt sinds 1991 geëxploiteerd door Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn.

[bewerk] Geschiedenis

De kusttram is nu onderdeel van De Lijn, maar is een overblijfsel van het Belgische streektramnet van de NMVB / SNCV. Het eerste gedeelte van de streektramlijn werd in 1885 aangelegd tussen Oostende en Nieuwpoort Zonnebloem. In 1890 werd het stuk Oostende – Knokke opgeleverd. In 1912 werd begonnen met de elektrificatie met 600 volt gelijkspanning. Nog later werd het gedeelte van Nieuwpoort naar De Panne Esplanade gebouwd, en in 1996 werd het laatste deel naar het NMBS-station De Panne te Adinkerke afgewerkt.

Tot in de jaren zeventig reed de tram maar één keer per uur. Eind jaren zeventig, begin jaren tachtig, kwam daar verandering in en werd de metersporige trambaan volledig vernieuwd. In 1980 ontving de Kust ook 50 moderne enkelgelede trams met chopperbesturing. Door de wafelijzerpolitiek waren dat veel meer trams dan noodzakelijk. Bovendien zijn de zware trams eigenlijk bedoeld om te gebruiken in premetrotunnels (zoals in Charleroi). Door de lange remweg van dit materieel is het aantal (dodelijke) ongelukken relatief groot.

Het materieel, officiële naam LRV of Light Rail Véhicule maar meestal BN's genoemd naar zijn maker La Brugeoise et Nivelles, was oorspronkelijk enkelgeleed maar in 1994 en 1996 werden 16 trams voorzien van een middenbak met lage vloer en een extra loopdraaistel. De overige trams kregen vanaf 2002 een middenbak.

[bewerk] Heden

In de zomer rijden zes trams per uur per richting over het gehele traject. Buiten het seizoen rijdt de tram maar om de 20 minuten. In juli en augustus 2002 maakten 3,2 miljoen reizigers gebruik van de kusttram, een stijging van 14% ten opzichte van het voorgaande jaar. In 2005 maakten in bijna 12 miljoen reizigers gebruik van de kusttram, een stijging van 10,6 % t.o.v. 2004.

Regelmatig worden plannen geopperd om de tramlijn vanaf Knokke door te trekken naar het Nederlandse Breskens of vanaf De Panne naar het Franse Duinkerke.

De volledige lijn is 67 kilometer lang, komt langs 70 haltes en de tram doet daar 2 uur en 23 minuten over. Om de trambestuurder te ontlasten van de kaartverkoop worden vervoerbewijzen verkocht bij de drukste haltes in zogeheten lijnwinkels. Een kaartje kopen bij de bestuurder is nog altijd mogelijk als de lijnwinkel gesloten is, maar het is duurder.

Alle trams werden uitgerust met een 'zachte' voorkant. Dit bestaat uit een mooiere look, en een laagje kunststof vooraan, om ongevallen 'zachter' te maken. Vanaf 2006 krijgen ook de achterkanten een nieuwe look. Ook krijgen de trams nu een digitale led-bestemmingsaanduider, deze vervangen de oude papierfilms.

Sinds 2005 worden er elke zomervakantie enkele HermeLijn-trams uit Antwerpen aan de kust ingezet, om het aanbod te versterken tussen Oostende en Westende. Men is echter bezig om de HermeLijn-diensten tot zo ver mogelijk uit te breiden. Doordat deze veel meer weegt dan een BN moet hiervoor het spoor op verscheidene plaatsen vernieuwd worden. In 2006 en 2007 zijn de sporen in Nieuwpoort vernieuwd, en zijn er al testritten geweest tot aan de keerdriehoek Zonnebloem.

[bewerk] OV-zones en plaatsen langs de kusttram

De Panne, zone 1
Koksijde, zone 2
Oostduinkerke, zone 3
Nieuwpoort, zone 4
Lombardsijde, zone 5
Westende, zone 5
Middelkerke, zone 6
Raversijde, zone 7

Oostende, zone 8
Bredene, zone 9
De Haan, zone 10
Wenduine, zone 11
Blankenberge, zone 12
Zeebrugge, zone 13
Heist, zone 14
Knokke, zone 15

Sporenschema van de Kusttram in 1994.

Sinds de publicatie is de situatie in De Panne gewijzigd. De lijn is doorgetrokken tot aan het station van Adinkerke, op enkele meters van de Franse grens. Daar is een nieuwe stelplaats gebouwd voor tram en bus, waarrond een keerlus ligt. Voorheen bestond het eindpunt uit een keerdriehoek.