Oliepalm
Van Wikipedia
Oliepalm | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||||
soort | |||||||||||||||||||
Elaeis guineensis Jacq. |
|||||||||||||||||||
Vruchten |
De Oliepalm (Elaeis guineensis) behoort tot de palmenfamilie (Palmae of Arecaceae). Hij heeft een krachtige, rechtopstaande, tot 30 meter hoge stam. De stam is nog lang bedekt met resten van oude bladshedes en -stelen. De bladeren zijn geveerd en tot 7 meter lang. Het blad is meestal vanuit de opgericht voet boogvormig overhangend. De deelblaadjes zijn aan de onderkant met stevige stekels bezet.
De bloemen zijn klein, crèmewit en zitten dicht opeengedrongen aan de takken van de bloeiwijze, die ieder in een doornachtige punt uitlopen. De vruchten zijn oranjerood, vaak met een gele voet en een bijna zwarte top. Ze zijn langwerpig-eivormig, meestal zwak driekantig en tot 5 cm groot. Ze zitten bij honderden tot duizenden bijeen in een dichte, tot 25 kg zware tros.
Deze palm komt oorspronkelijk uit West-Afrika. Indertijd hebben de Nederlanders 13 exemplaren van deze palm meegenomen naar toenmalig Nederlands-Indië. Vanuit de botanische tuin van Batavia is deze palm verspreid geraakt over heel Zuidoost-Azië vanwege de betekenis voor de landbouw.
[bewerk] Gebruik
De oliepalm levert de gewilde palmolie. Palmolie wordt gebruikt in margarine, frituurolie, aardappelchips, tarochips, sauzen en koekjes, als grondstof voor zeep en andere detergenten, als biobrandstof (biodiesel en voor de opwekking van zogeheten groene stroom).
[bewerk] Duurzaamheid
De teelt vindt voornamelijk plaats in plantages. De aanleg van plantages met oliepalmen wordt door milieuorganisaties scherp bekritiseerd omdat dit ten koste gaat van oerwoud. Door leveranciers van groene stroom wordt erkend dat deze kritiek in sommige gevallen terecht is.
Als op bepaalde grond oliepalm wordt geteeld, dan is dit in zoverre een vorm van duurzaam landgebruik:
- De palmen bedekken de bodem voor een aantal jaren zodat deze is beschermd tegen erosie.
- Omdat de mens alleen is geïnteresseerd in de palmolie en deze door de oliepalm uit voornamelijk koolstofdioxide worden gemaakt, kunnen in principe alle nutriënten in het systeem blijven. Hierdoor zijn weinig kunstmatige meststoffen nodig, zolang de uitgeperste oliepalmpitten maar als bemesting worden gebruikt.
- De opbrengst per hectare is zeer hoog, zodat één hectare oliepalm meerdere hectaren koolzaad zou kunnen vervangen. Door de import van palmolie zou een Europees land netto meer hectaren aan de natuur kunnen teruggeven, alhoewel die uiteraard gezamenlijk veel minder biodiversiteit vertegenwoordigen dan één hectare oerwoud. Als groene brandstof kan palmolie fossiele brandstoffen vervangen en worden ingezet als biodiesel. Eerder verving de palmolie al vetten uit de walvisvaart.