Picrinezuur

Van Wikipedia

Picrinezuur
Chemische formule en molecuulmodel
Algemeen
Molecuulformule	(NO2)3C6H2OH
Smiles	Oc1c(N(=O)=O)cc (N(=O)=O)cc1N(=O)=O
IUPAC	2-hydroxy-1,3,5-trinitrobenzeen
Andere namen	2,4,6-trinitrofenol
CAS-nummer	88-89-1
EINECS-nummer	201-865-9
EG-nummer
VN-nummer	1344
Beschrijving	kleurloze tot gele kristallen
Vergelijkbaar met	TNT
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
E, explosief; T, giftig
Carcinogeen
Hygroscopisch
Risico (R) en veiligheid (S)	R-zinnen: R1, R4, R23/24/25 S-zinnen: S36/37, S35, S45
Omgang	contact en blootstelling vermijden; indien er picrinezuur gemorst wordt de ruimte onmiddellijk ontruimen, gemorste stof indammen en niet laten drogen
Opslag	picrinezuur moet ten allen tijde nat blijven, ten einde explosiegevaar te minimaliseren; gesloten recipient verwijderd houden van hitte, vonken en open vlammen
ADR-klasse
MAC-waarde	0,1 mg/m³
LD50 (ratten)	(oraal) 200 mg/kg
LD50 (konijnen)	mg/kg
MSDS-fiches
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	kleurloos tot geel
Dichtheid	1,763 g/cm³
Molmassa	229,11 g/mol
Smeltpunt	121 °C
Kookpunt	°C
Vlampunt	150 °C
Zelfontbrandingstemperatuur	(ontploft bij) 300 °C
Dampdruk	Pa
Andere eigenschappen
Oplosbaarheid in water	14 g/L
Goed oplosbaar in	benzeen
Slecht oplosbaar in	water
Onoplosbaar in
Dipoolmoment	D
Viscositeit	Pa·S
Kristalstructuur
Thermodynamisch gedrag
ΔfGog	kJ/mol
ΔfGol	kJ/mol
ΔfGos	kJ/mol
ΔfHog	kJ/mol
ΔfHol	kJ/mol
ΔfHos	kJ/mol
Sog, 1 bar	J/mol·K
Sol, 1 bar	J/mol·K
Sos	J/mol·K
Cop,m	J/mol·K
Evenwichtsconstanten	pKa = 0,38
Klassieke analyse
Spectra
Waar mogelijk zijn SI-eenheden gebruikt. Tenzij anders vermeld zijn standaard omstandigheden gebruikt (298,15K of 25°C, 1 bar)

Picrinezuur of Trinitrofenol is een citroengele kristallijne explosieve stof. De explosieve kracht is iets groter dan die van TNT, waarmee het verder goed vergelijkbaar is. Het is vrij goed oplosbaar in ethanol, maar slecht in water. Picrinezuur is op zich stabiel, maar als het helemaal droog is, is het schokgevoelig. Als het droog komt te staan kan het bovendien sublimeren en kunnen er kristallen tussen pot en deksel terecht komen. Als dat het geval is, kan openen van de pot tot detonatie leiden. Picrinezuur wordt daarom altijd onder water bewaard.

In 2006 werd de Broederschool in Sint-Niklaas ontruimd toen een gekristaliseerde pot picrinezuur gevonden werd. Het zuur werd door de ontmijningsdienst DOVO tot ontploffing gebracht.

Picrinezuur wordt niet alleen als explosief gebruikt, maar ook in de scheikunde om metaalcomplexen mee te vormen.

Picrinezuur is een zuur omdat het waterstofion van de fenolgroep (de losse OH) aan de aromatische ring makkelijk afsplitst. Picrinezuur vormt mede daardoor makkelijk zouten met metalen. Ook kaliumpicraat en/of loodpicraat wordt gebruikt als primair explosief in een ontstekingsketen ('explosive train'), waarbij tussen hoofdlading en ontsteker nog een tussenlading zit omdat de ontsteker niet krachtig genoeg is om het secundaire explosief zelf tot ontsteking te brengen.