Pietro Locatelli
Van Wikipedia
Pietro Antonio Locatelli (Bergamo, 3 september 1695 – Amsterdam, 30 maart 1764) was een Italiaanse componist en violist uit de Barokperiode.
Hij studeerde in Rome bij Giuseppe Valentina (1681-1747). Na een aantal concertreizen door Frankrijk en Duitsland vestigde Locatelli zich in 1729 in Amsterdam, waar hij vioolles gaf en Italiaanse snaren verkocht. Hij leidde daar ook een Collegium Musicum, dat uit welvarende muziekliefhebbers bestond en voor wie hij ook componeerde.
Locatelli was een virtuoos vioolspeler en zijn composities zijn dan ook vooral werken voor dat instrument.
Zijn belangrijkste publicatie is wellicht de Arte del violino, opus 3, een bundel van twaalf concerti voor viool en orkest. Dit bevat 20 technisch zeer moeilijke capriccio's voor soloviool. Deze konden als uitgebreide cadens worden gespeeld. Tegenwoordig worden deze capriccio's veelal als aparte werken uitgevoerd.
Verder schreef hij vioolsonates, concerti grossi en een bundel sonates voor fluit (opus 2). Locatelli breidde de bezetting van het Concerto Grosso uit van een trio, bestaande uit twee violen en een cello, tot een kwartet. Het kwartet bestaat uit twee violen, een altviool en een cello.
Zijn vroege composities vertonen invloeden van Arcangelo Corelli, van wie hij een leerling was; zijn latere stijl is meer te vergelijken met die van Antonio Vivaldi. Hij was een tijdgenoot van Jean-Marie Leclair, met wie hij samen speelde o.a. in Londen en aan het hof van Kassel, en aan wie hij ook vioolles gaf tijdens een verblijf van Leclair in Holland in 1738-1743. Volgens de overlevering speelde Leclair "als een engel" en Locatelli "als een duivel".
De virtuose viooltechniek van Locatelli werd 100 jaar later overtroffen door die van Paganini.
[bewerk] Werken van Locatelli
- Opus 1 - 1721: 12 concerti grossi
- Opus 2 - 1732: 12 sonates voor fluit en basso continuo
- Opus 3 - 1733: L’Arte del violino – 12 vioolconcerten en 24 capricci voor vioolsolo
- Opus 4 - 1735: 6 ouvertures met 6 concerti grossi
- Opus 5 - 1736: 6 triosonates
- Opus 6 - 1737: 12 sonates voor viool en met basso continuo
- Opus 7 - 1741: 6 concerti grossi
- Opus 8 - 1744: 6 vioolsonates en 4 triosonates
- Opus 9 - 1762: 6 concerti grossi
- Daarnaast heeft Locatelli nog losse sonates geschreven voor cello, fluit en viool.
[bewerk] Trivia
De Nederlandse schilder Cornelis Troost maakte een portret van Locatelli dat zich bevindt in het prentenkabinet van het Rijksmuseum Amsterdam.
Locatelli is wellicht het meest bekend vanwege een stuk dat niet bestaat. Master and Commander, de eerste roman in de serie Aubrey-Maturin van Patrick O'Brian, begint met een beroemde zin: "De muziekkamer in het huis van de gouverneur in Port Mahon, een hoog, fraai, achthoekige ruimte met pilaren, werd gevuld met het triomfantelijke eerste deel van Locatelli's Kwartet in C majeur." Voor zover bekend heeft Locatelli echter geen kwartetten geschreven.
