Pogum
Van Wikipedia
Pogum is een dorp in het Duitse Reiderland, behorend tot de gemeente Jemgum, de landkreis Leer en de deelstaat Nedersaksen. Het dorp ligt op de linkeroever van de Eems, vlak voordat deze rivier in de Dollard uitmondt. Het dorp wordt wel het Endje van de Wereld genoemd, een naam die nog toepasselijker was toen het gebied ten zuiden van het dorp nog niet was ingedijkt. Pogum telt ruim 200 inwoners (2003). Tot 1973 vormde het een afzonderlijke gemeente.
Pogum is een oud wierdedorp op de oeverwal langs de Eems. De eerste schriftelijke vermelding (Urapawengum) dateert daarbij pas uit 1367. In de Dollard liggen ten westen van Pogum de verdronken nederzetting Uterapaum en de eveneens verdronken nederzetting Torum. In de middeleeuwen behoorde Pogum toe aan het bisdom Münster en viel onder het decanaat Hatzum alias Nes. De huidige kerk kerk werd in 1776 gebouwd. In de kerk bevinden zich twee trapezevormige grafstenen uit de elfde eeuw dateren en gelden als de oudste in Oost-Friesland. De kerk is in gebruik bij de Evangelisch Lutherse gemeente. Pogum is een van de weinige plaatsen die overwegend Luthers is, in tegenstelling tot de rest van het Duitse Reiderland. De vrijstaande toren is nog jonger. Het orgel dateert uit 1758/59 en is gebouwd door de Osnabrückse orgelbouwer Johann Adam Berner. Kerk en toren staan op het hoogste punt van de wierde (ter plaatse warft genoemd). In 1962 moest een aantal huizen ten noorden van de kerk wijken voor een nieuwe dijk die werd aangelegd. Hierdoor is de radiale structuur van het dorp aangetast en staat de kerk niet meer in het midden.
De plaats Pogum heeft verschillende spellingswijzes. In het Plattdeutsch wordt het Poom genoemd en in het verleden stond de plaats bekend als Pawing, Pauwing en Paum.
Een gemaal in Pogum verzorgt de afwatering van het polderland ten zuiden van het dorp. Nabij Pogum bevindt zich in de Dollard een booreiland, dat werd gebruikt voor gaswinning.
Pogum ligt aan de Internationale Dollardroute.
