Psycholinguïstiek

Van Wikipedia

Taalpsychologie of Psycholinguïstiek is de studie die zich bezighoudt met de psychologische processen die ten grondslag liggen aan natuurlijke taal, in het bijzonder taalgedrag. De taalgebruiker staat dus centraal in de psycholinguïstiek. Het accent ligt op het begrijpen van taal, met name op de wijze waarop lezers en luisteraars de syntactische representatie van zinnen opbouwen en hoe zij tot een coherente interpretatie van tekst komen. Hier functioneren tekstuele eigenschappen als signalen die de lezer of luisteraar snel en efficiënt heeft leren gebruiken.
Ook houdt men zich bezig met taalproductie: Hoe verloopt het proces van een idee willen uiten tot het produceren van de taaluiting die dat idee omschrijft?

De psycholinguïstiek is een interdisciplinair vak waarin technieken en bevindingen uit met name de taalwetenschap en de psychologie worden gebruikt. De toegepaste psycholinguïstiek is een meer toepassingsgerichte tak van de psycholinguïstiek, waarbij met experimenten, hersenscans en dergelijke empirisch onderzoek wordt gedaan.

Met het werk van Noam Chomsky kreeg de psycholinguïstiek een sterke impuls. Al bij zijn oorspronkelijke transformationeel-generatieve theorieën met dieptestructuren, oppervlaktestructuren en transformaties probeerde men psycholinguïstisch aan te tonen, dat bepaalde taaluitingen waarbij transformaties gemoeid waren, meer tijd kostten om door het menselijk brein verwerkt te worden. In latere theorieën raakte dit onderscheid tussen dieptestructuren en oppervlaktestructuren overigens meer op de achtergrond, maar ook bij heel andere talige verschijnselen werd en wordt psycholinguïstisch onderzoek gedaan en ook binnen totaal andere taalkundige benaderingen dan Chomskyaanse is psycholinguïstiek een belangrijk onderdeel van het onderzoek.

Onderwerpen die door de psycholinguïstiek worden bestudeerd, zijn onder meer:

Een vakgebied als de logopedie maakt veel gebruik van psycholinguïstische informatie.